De Handleiding Informatie Inwinning Openbare Orde is bedoeld als leidraad voor de Nederlandse politie, omdat het hen niet altijd duidelijk is of het inzetten van middelen als observatie en infiltranten wettelijk geoorloofd is.
Deze handleiding is gemaakt met oog op voetbalrellen bij het EK2000, maar heeft een uitgebreid uitgewerkte casus met als voorbeeld akties tegen de aanleg van de IJzeren Rijn. Dat is een spoorlijn van België naar Duitsland over Nederlands grondbebied die daadwerkelijk in de planning zit, maar de associatie met Groen Front en de Betuwelijn ligt ook voor de hand.
De milieubeweging in deze casus is er een die gewelddadige acties niet schuwt, vuurwapens bezit, zich overgeeft aan ‘excessief drugs- enf alcoholgebruik’ en en passant vernielingen pleegt bij een asielzoekerscentrum.

De documenten geven een aardig inkijkje in de belevingswereld van de Nederlandse politie-inlichtingendienst. Uit de CICI-papers was al duidelijk dat naast Groen Front en Milieudefensie ook bezorgde brave burgers in de gaten gehouden worden. Uit deze stukken blijkt eens te meer hoezeer fantasie en werkelijkheid door elkaar lopen bij de autoriteiten die verantwoordelijk zijn voor de openbare orde in Nederland.
Daarnaast is het interessant om te lezen wat de RID allemaal mag, of denkt te mogen, want er zitten in deze handleiding aanwijzingen die niet kloppen met de nieuwe wet Bijzondere Opsporings Bevoegdheden (BOB) die op 1 februari j.l. van kracht is geworden. Volgens die wet mag bijvoorbeeld observeren voor openbare orde doeleinden nadrukkelijk niet. Uit de handleiding blijkt verder dat voor de inzet van inlichtingenmiddelen voor openbare orde bijna nooit toestemming gevraagd hoeft te worden.

Overigens hield het Nederlands Politie Instituut april 1999 al een

expert-meeting

over precies dit onderwerp. De experts pleiten nadrukkelijk voor aanpassing van de wetgeving en expliciete toestemming voor stelselmatige observatie en de inzet van infiltranten. Privacyschending zou vooraf door bevoegd gezag getoetst moeten worden.

Natuurlijk betreft het slechts een fictieve casus.
De vraag is echter waarom er voor gekozen is om als voorbeeld de milieubeweging te nemen. Waarom is er in het kader van EK2000 niet voor voetbalsupporters gekozen, met een verhaal dat meer bij de realiteit aansluit?
Bovendien kun je je afvragen in hoeverre een ieder die dit leest beseft hoe fictief en irreëel het geschetste beeld van de milieubeweging is. Dit is een openbaar stuk -in tegenstelling tot de CICI-papers- bedoeld voor de politie in heel Nederland en aangeboden aan de Tweede Kamer. (Het is overigens niet te vinden op overheid.nl daar staat: ‘ter inzage gelegd bij de griffie’)

Aktie!
Onze collega’s van het Onderzoeksbureau Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (OBIV) in Nijmegen hebben het initiatief genomen om van minister Peper per brief te eisen dat hij afstand neemt van het in de Handleiding Informatie Inwinning geschetste beeld van de milieubeweging.

Je kunt je laten inspireren door de voorbeeldbrief hieronder, of zelf iets schrijven.

Het zou natuurlijk mooi zijn als zoveel mogelijk (milieu-)organisaties deze eis ondersteunen.

Stuur ons

een kopietje als je wilt dat de reaktie van jouw organisatie

hier

op de site bekend wordt gemaakt.

De Minister van Binnenlandse Zaken,
A. Peper
Postbus 20011
2500 EA Den Haag

Nijmegen/Amsterdam, xx februari 2000

Betreft: ‘handleiding informatie-inwinning openbare orde’

Geachte heer,

Graag vragen wij uw aandacht voor het volgende.

Op 28 januari jl. is door U de ‘handleiding informatie-inwinning openbare orde’ aan de Tweede Kamer gestuurd. Met stijgende verbazing en verontwaardiging hebben wij kennis genomen van het betreffende stuk.

De ‘handleiding informatie-inwinning openbare orde’ is door U en de minister van Justitie aan de Tweede Kamer toegezegd in het kader van overleg over de bestrijding van voetbalvandalisme en geweld (5 oktober 1999 TK 25 232, nr. 18). Alleen al tegen die achtergrond is het bepaald vreemd dat nu een casus gebruikt wordt die betrekking heeft op de Nederlandse milieubeweging.

Het in de casus geschetste beeld sluit op geen enkele wijze aan bij de wijze van actievoeren vanuit de milieubeweging. We noemen hier de volgende voorbeelden:

• in Nederland bestaat geen enkele grotere of kleinere milieubeweging die zich bezighoudt met gewelddadige acties
• idem voor het mishandelen of bedreigen van
• andersdenkenden
• datzelfde geldt voor vuurwapenbezit of gebruik
• idem voor excessief drugs- of alcoholgebruik
• idem voor het en passant plegen van vernielingen bij een asielzoekerscentrum

Verwacht had mogen worden dat de gebruikte casus betrekking zou hebben op een reële weergave van de dreigingen die uitgaan van sommige supportersgroepen. Nu men gekozen heeft voor een casus die betrekking heeft op de milieubeweging geldt het vereiste realiteitsgehalte mogelijk nog sterker.
Het lijkt ons een slechte zaak als politiebevoegdheden door een minister worden gelegitimeerd aan de hand van dreigingen die absoluut niet reëel zijn. Dat daarbij een volstrekt verkeerde beeldvorming over en ernstige criminalisering van de Nederlandse milieubeweging op de koop wordt toegenomen vinden wij onverteerbaar.

We verzoeken u dringend publiekelijk afstand te nemen van het weliswaar fictieve, maar stigmatiserende beeld dat van de milieubeweging wordt gegeven.

Met vriendelijke groet,

Ondertekenaars

XYZ c.c. Vaste Kamercommissie Binnenlandse Zaken
Postbus 20018
2500 EA ‘s-GRAVENHAGE

OBIV Postbus 1501, 6501 BM Nijmegen, tel/fax: 024-3233586, (nog geen email).