Noodzaak en mogelijkheden van een ander migratiebeleid
“Breng me je vermoeiden, je armen en je onderdrukte massa’s die naar vrijheid hunkeren. Stuur deze landloze en onder stormen gebukt gaande mensen naar mij toe. Ik verhef mijn fakkel naast de gouden poort.”
gravure op de sokkel van het vrijheidsbeeld in New York
(tekst: Emma Lazerus)
Eind 1992 barstte er in Nederland een onverkwikkelijk debat los over illegale buitenlanders. In een adem werden zij verbonden met criminaliteit en fraude. Anno 1994 zijn vreemdelingenhaat en een afsluiting van Nederland voor vluchtelingen en overige migranten helaas actueler dan ooit.
Dit boekje geeft een gedegen overzicht van de belangrijkste feiten en maatregelen op het gebied van migratie- en illegalenpolitiek. Ook wordt het standpunt van diverse maatschappelijke organisaties over dit onderwerp beschreven. Onder andere komen de vakbeweging en politieke partijen aan bod. Bij de meeste organisaties bestaat veel weerzin tegen het huidige restrictieve toelatings- en illegalenbeleid. Aan de andere kant blijken deze groepen nog niet in staat te zijn om een vuist te maken. De wil is er wel, maar de weg nog niet.
Wat ontbreekt en nodig is, is een samenhangend progressief verhaal over migratie en alle thema’s daar omheen. Op basis van zo’n verhaal zouden de diverse organisaties zich gefundeerder kunnen uitspreken over en bezig zijn met migratie. De maatschappelijke druk voor een alternatieve migratiepolitiek kan daarmee vergroot worden.
Nederland, Open U geeft enkele theoretische en praktische aanzetten voor meer samenhang in visie en aktie.
Rob Loeffen en Wil van der Schans zijn resp. medewerker van het solidariteitsfonds XminY en buro Jansen & Janssen.
Inhoud
Mythen over migratie en migranten
Degene die van politici en bestuurders weloverwogen en genuanceerde uitspraken verwacht is de laatste jaren flink bedrogen uitgekomen. Ook in het publieke debat over (illegale) migratie duiken steeds vaker mythen en stereotypen op die tot voor kort alleen uit extreem-rechtse hoek opgetekend konden worden. Van de discussie rond het thema ‘Nederland is vol’ tot uitspraken als zouden illegalen vooral criminelen en fraudeurs zijn. In dit eerste hoofdstuk willen we een aantal van deze mythen bespreken. Hoe zit het werkelijk met de positie van (illegale) migranten; waardoor komt het dat mensen in de illegaliteit verzeild raken; is Nederland wel of niet een immigratieland? Wordt er nu echt misbruik gemaakt van sociale voorzieningen door illegalen?
Ontwikkelingen in het migratiebeleid
De discussie over (illegale) migratie van het afgelopen jaar heeft voor nogal wat verwarring gezorgd. Voor relatief ondeskundige buitenstaanders was in de wirwar van regeringsvoorstellen vaak niet meer te achterhalen wat beleid was of wat alleen maar politieke opzetjes waren. Dit hoofdstuk neemt een duik in de ontwikkelingen rond het migratiebeleid van de afgelopen jaren. Kernpunt vormen de ontwikkelingen rondom het illegalenbeleid, maar ook de veranderingen in het asielbeleid komen aan bod. Om te beginnen een korte terugblik in de geschiedenis.
NSS Marktonderzoek onderzoekt jaarlijks de maatschappelijke problemen die de gemiddelde Nederlander als meest urgent ervaart. In 1992 bleek het probleem ‘minderheden’ op een vijfde plaats te staan, terwijl ‘ontwikkelingssamenwerking’ de twintigste plek innam. Vijftien jaar geleden lag de verhouding nog andersom. Het onderwerp ‘Derde Wereld’ is verdrongen naar de krottenwijken van het Nederlandse interessegebied, terwijl de aandacht voor Europa en illegaal in ons land verblijvende buitenlanders in het centrum is komen te liggen. Zo’n vijftien jaar geleden stonden migranten ook in het centrum van de belangstelling. Toen woedde in Nederland een stevige maatschappelijke discussie rond de zogenaamde ‘regularisatiemaatregelen’. Die discussie ging met name over de vraag of al dan niet een legale verblijfsstatus verleend moest worden aan de op dat moment in Nederland werkzame migranten zonder verblijfsvergunning. Vakbonden, kerken, politieke partijen en migrantenorganisaties pleitten actief voor zo’n maatregel. En met succes. Gezamenlijk kregen zij gedaan dat zowel in 1975 als in 1978 een generaal pardon werd uitgevaardigd. Het was een opzienbarende gezamenlijke stellingname. Wat zijn anno 1994 de standpunten van deze groepen?
Mogelijkheden voor een ander beleid.
Veel progressieve maatschappelijke groepen benaderen migratie nog steeds voornamelijk vanuit hun eigen achtergrond. De vakbonden hebben met name een mening over arbeidsmigratie; de politieke partijen benadrukken het aspect van de beheersbaarheid van migratie; Vluchtelingenwerk heeft het vooral over het asielbeleid en InZet denkt in het bijzonder aan de internationale aspecten van migratie. Allen ruiken ze aan elkaars werkterrein, maar happen doen ze niet.
Auteur: Rob Loeffen en Wil van der Schans
Uitgeverij: Ravijn
ISBN: 90
Prijs: 7