Wat in het besluit van het vorige hoofstuk werd gesteld ten aanzien van de interne verhoudingen in de top van
de georganiseerde criminaliteit, nl. dat die door toedoen van de verbrokkeling van het politiewezen niet
duidelijk zijn, dat geldt ook voor de criminele netwerken die zich tussen de top en de basis in Nederland
bevinden. Ook hieruit worden door de regionale korpsen naar hartelust de stukken geknipt die hen, binnen het
gevoerde beleid, relevant toeschijnen. Om toch enig inzicht te verschaffen in de aard en omvang van de
netwerken waarop hier wordt gedoeld, zijn er enkele nader bekeken.
Het eerste netwerk is dat van n van de (zeven) personen die volgens de CRI-inventarisaties (van 1991, 1993
en 1995) verkeert in (drie) groepen die als hoog-georganiseerd moeten worden beschouwd. Dat dit netwerk, dat
zich als het ware slingert rondom de denkbeeldige as tussen Maastricht en Amsterdam, niettemin hier wordt
behandeld, en niet in het vorige hoofdstuk, heeft alles te maken met het feit dat er - zeker in termen van
organisatie - een hemelsbreed verschil bestaat tussen de groepen die hiervoor zijn beschreven, en het netwerk
dat hier centraal staat. Zoals het gebruik van de term netwerk al aangeeft, is er in dit geval helemaal geen
sprake van zoiets als een groep, maar hooguit van een beperkte kring van personen die in heel wisselende
combinaties alle mogelijke strafbare feiten pleegt. Het gaat hier ook niet om mensen die systematisch, uit
winstbejag, een of meer speciale illegale activiteiten tot heuse criminele ondernemingen uit bouwen. Zij
hebben wel zo hun specialiteiten, maar passen die slechts op een onregelmatige manier, van geval tot geval,
toe.
Tegen de achtergrond van dit algemene criminele netwerk worden voorts enkele bijzondere criminele
netwerken aan een nadere beschouwing onderworpen. De eerste twee van deze netwerken, die beide hebben
geopereerd in Brabant en Limburg, met vertakkingen naar Amsterdam, zijn actief (geweest) in de productie en
de distributie van synthetische drugs, vooral amphetamine en XTC. Het andere netwerk is dat van de
verschillende groepjes Hells Angels in Nederland. In het ene geval wordt het netwerk dus bekeken vanuit de
aard van de illegale activiteiten die worden bedreven, in het andere geval vanuit de groep die deze
activiteiten bedrijft. Waarom speciaal de Hells Angels onder de loupe worden genomen, wordt verderop
toegelicht.
De netwerken die in dit hoofdstuk worden besproken, zouden in het algemeen met enige reden ook als
middelmatig kunnen worden getypeerd. De eerste reden is dat zij tussen de top en de basis van de
georganiseerde criminaliteit in Nederland in zitten. Aan de ene kant kunnen deze netwerken niet tippen aan
die top, maar hun sleutelfiguren hebben er zeker rechtstreeks contacten mee. Aan de andere kant steken zij
door de ernst van de feiten die zij plegen en/of door de manier waarop ze dit doen en/of door de grootte van
het gebied waarbinnen zij opereren, duidelijk uit boven de groepen van de basis, waar ze natuurlijk wel relaties
mee onderhouden. De tweede reden waarom hier de term middelmatig wordt gebruikt, heeft te maken met
het feit dat de organisatorische, technische en operationele kwaliteit van de bedoelde netwerken in vergelijking
met die van de top-groepen matig is. Bepaalde sleutelfiguren gaan ontegenzeggelijk zeer professioneel te
werk, maar zeker op het niveau waarop daadwerkelijk de meer zichtbare delicten worden begaan, is de
organisatie soms uitermate gebrekkig.