6. SAMENVATTING EN CONCLUSIES

De geografische ligging van Nederland heeft gevolgen voor de aard en de omvang van de georganiseerde
misdaad in Nederland. De uitstekende transportverbindingen en de aanwezigheid van enkele vitale transportknooppunten van diverse internationale handelsroutes, de haven Rotterdam en de luchthaven Schiphol, bieden internationale smokkelaars de mogelijkheid hun illegale waar naar de gewenste plaatsen te vervoeren. De smokkelwaar, waaronder drugs, wapens, gestolen auto's, gevaarlijk afval, bedreigde plantensoorten, is verstopt in de massale goederenstromen die in beide havens dagelijks samenkomen. Er wordt door de (inter)nationale georganiseerde misdaad geprofiteerd van de overslagfaciliteiten van de grootste haven ter wereld en van een van de belangrijkste vliegvelden in Europa.

De Rotterdamse haven wordt voornamelijk gebruikt voor de smokkel van drugs: marihuana, hash en en cocane. De meeste herone (Turkse) komt overigens per vrachtauto via de Balkanroute Nederland binnen. Het overgrote deel van de drugs is bestemd voor transito en wordt dus verder getransporteerd naar andere landen in Europa of naar andere werelddelen. De drugs zijn voornamelijk afkomstig van de (bron)landen Colombia, Nigeria, Pakistan, Marokko en Libanon. De meeste drugs worden gesmokkeld in grote partijen in containers. (In hoeveel van de ongeveer drie miljoen containers die jaarlijks de haven aandoen, drugs zijn verstopt is met geen mogelijkheid aan te geven.) In 1994 is voor 188.000 kilo aan drugs door de douane in beslag genomen en dit aantal geeft aan dat per container grote hoeveelheden per keer worden verscheept. De marihuana en de hash worden met duizenden kilo's tegelijk gesmokkeld en de cocane uit Colombia in tientallen of honderden kilo's per container. De werkwijzen van smokkelaars worden steeds inventiever en op creatieve wijze worden drugs tussen legale goederen verstopt. De afhandeling in de haven is snel (en moet ook snel zijn) en de werkzaamheden stil leggen om een container te inspecteren is een kostbare zaak. Hoewel de douane een risico-analyse heeft ontwikkeld waarmee vooraf verdachte containers en schepen kunnen worden getraceerd, moet de werkelijke pakkans toch klein worden ingeschat.

De haven heeft te maken met diefstallen, maar het werkelijke aantal is onbekend. De reden hiervoor is een lage aangiftebereidheid bij de havenbedrijven. Men is bang een goede naam te verliezen of om accijnzen en andere belastingen voor de gestolen goederen te moeten betalen. Containers worden gestolen door professionele dieven. De haven heeft ook te maken met milieucriminaliteit, die in een enkel geval zeer ernstig van aard is. Er zijn geen criminele groepen bekend wier illegale activiteiten zich specifiek op de haven richten. Van innesteling van de georganiseerde misdaad zijn geen sporen aangetroffen. Schiphol heeft als luchthaven te maken met twee soorten smokkel: die van drugs en die van mensen. Wat betreft drugs kan worden opgemerkt dat voornamelijk cocane en in mindere mate herone per vliegtuig wordt gesmokkeld. Het illegale vervoer van cannabisprodukten is zo klein in omvang dat mag worden aangenomen, dat smokkelaars dat voor eigen gebruik meenemen. De drugszendingen die via Schiphol lopen, zijn kleiner in omvang dan die per schip Rotterdam binnen wordt gebracht. Dit blijkt onder andere uit het totaal van ongeveer 600 kilo cocane die bij koeriers in 1994 in beslag is genomen. Wat in Rotterdam dus in n container wordt getransporteerd, moet per vliegtuig in vele kleine partijen worden gesmokkeld. De cocane is vrijwel in zijn geheel afkomstig uit Colombia en komt via Suriname en de Nederlandse Antillen naar ons land. De herone is van Aziatische oorsprong en wordt (met hulp van anderen) direct uit Hongkong, Singapore of Bangkok, of vandaar via Nigeria naar Schiphol gesmokkeld. Er zijn twee manieren drugs per vliegtuig te smokkelen: met hulp van passagiers of werknemers, die de harddrugs in of op hun lichaam verstoppen, of in vrachten en bagagestukken. De koeriers zijn vaak Nederlandse jongeren of Surinamers en Antillianen (al dan niet in het bezit van een Nederlands paspoort). De meeste criminele groepen die op Schiphol activiteiten ontplooen, zijn van Surinaamse en/of Antillaanse origine. In n geval waren daarbij een groep Ghanezen betrokken. De smokkel van cocane gebeurt in een aantal gevallen met hulp van personeel van de luchthaven. Kwestbare sectoren op de luchthaven waar mensen als hulp voor criminele groepen zijn gestationeerd, zijn de vrachtafhandeling, in het bijzonder de bagageruimten, de schoonmaak, de luchtvaartmaatschappijen, de vrachtloodsen of de opsporingsdiensten. Van de aangehouden verdachten kan worden opgemerkt dat zij tot de lagere echelons van criminele groepen behoren. De organisatoren van de cocanesmokkel blijven op de achtergrond en daarop heeft de Marechaussee dus geen zicht.

Medewerking van binnen uit is ook waargenomen bij de smokkel van mensen. Georganiseerde mensenhandel uit het voormalige Oost-Europa, Azi, Zuid-Amerika en Afrika komt voor op Schiphol. De mensenhandel gebeurt meestal met toestemming van de betrokkenen, maar in een aantal gevallen gaat de smokkel met dwang gepaard om later als illegale arbeider of als prostitue te werk te worden gesteld. Een deel van de mensensmokkel is op Nederland gericht, een deel is tijdelijk op Schiphol om uiteindelijk naar landen als de VS en Canada door te reizen. Ook bij mensensmokkel is hulp van werknemers op Schiphol geconstateerd. Hoewel er geen aanwijzingen zijn dat de georganiseerde misdaad op de luchthaven een vaste plaats heeft ingenomen, is het aantal corruptiegevallen bij personeel van opsporingsinstanties en bij ander personeel op de luchthaven in verband met medeplichtigheid aan mensen- en drugsmokkel meer dan incidenteel te noemen. Onze nationale luchthaven heeft op gezette tijden te maken met internationaal samengestelde groepen van zakkenrollers en bagagedieven. Zij zoeken hun slachtoffers uit in de vertrek- of aankomsthal. De vele auto's die
zijn geparkeerd op de luchthaven vormen een aantrekkelijk doelwit voor autodieven en autokrakers. Het aantal gestolen of opengebroken auto's is echter laag te noemen wanneer het grote aantal auto's in ogenschouw wordt genomen dat dagelijks op Schiphol staat geparkeerd.

Samenvattend kan worden gesteld dat voor beide havens geldt dat de georganiseerde misdaad om logistieke redenen profiteert van de havens, dat zij werknemers ter plekke voor die illegale praktijken inschakelt. Er zijn geen aanwijzingen dat zij een vaste plaats in de havens heeft ingenomen.


vorige         volgende         inhoudsopgave en zoeken