5. CRIMINELE GROEPEN EN AUTODIEFSTALLEN

5.1. De aantrekkelijkheid van autodiefstallen voor criminele groepen

Een van de klassieke terreinen van criminele groepen is in landen als Itali, de Verenigde Staten en Rusland de diefstal van auto's. Gelet op het eerder geschatte schadebedrag kan met autodiefstallen een aardige hoeveelheid geld worden verdiend. Waarom is het plegen van autodiefstallen zo interessant voor criminele groepen? Hiervoor zijn, in willekeurige volgorde, de volgende factoren aan te geven.

1. er kunnen relatief grote winsten worden gemaakt in verband met de hoge waarde van de voertuigen;
2. er bestaat een zeer groot potentieel aanbod van auto's om eventueel te stelen (ruim vijf miljoen in Nederland);
3. na enige oefening kunnen auto's makkelijk door een dader worden opengemaakt en gestolen. De gebrekkige techno-preventieve maatregelen de auto-industrie om auto's tegen diefstal te beveiligen hebben weinig effect op het voorkomen van diefstal. Maar ook verbeteringen in techno-preventieve maatregelen zullen vermoedelijk niet helpen, zo schrijft Sehr (1995, p. 120):...eine verbesserte Diebstahlschutzsicherung durch verfeinerte Aufbruchtechniken zunichte gemacht wurde. Entwicklungslogisch bildeten sich specialisierte Gruppen, die in der Lage waren und auch noch sind, innerhalb krzester Zeit, teilweise unter zehn Sekunden, ein Kraftfahrzeug zu ffnen.

Ook een hogere prijs heeft tot dusverre de autoproducenten ervan weerhouden adequate techno-preventieve apparatuur te installeren;
4. er is een kleine pakkans bij de diefstal. Het gemak waarmee een auto kan worden geopend verkleint de pakkans en waarschuwt geen getuigen of toevallige passanten (zelfs van het geregeld om niets afgaan van allerlei alarminstallaties die verkeerd zijn afgesteld, kijkt niemand in een straat of op een plein nauwelijks meer op of om);

5. er is een relatief kleine kans op strafrechtelijke vervolging bij heterdaad; 6. de rechtspraktijk wijst uit dat een relatief lage straf wordt opgelegd bij een veroordeling; 7. autodiefstallen staan niet hoog op de politieke agenda en worden door politie en justitie niet altijd als prioriteit beschouwd, maar eerder als een zaak tussen slachtoffers en verzekeringsmaatschappijen. Het opsporen en achterhalen van daders wordt steeds meer een geprivatiseerde activiteit. Verzekeringsmaatschappijen nemen tegenwoordig vaker zelf de opsporing ter hand en stellen de politie pas later op de hoogte van hun bevindingen. De opsporingsafdelingen van verzekeringsmaatschappijen of van particuliere bureaus zijn voor professionele criminele groepen geen partij;

8. er bestaat een goede afzetmarkt voor het produkt. Het aandeel van nieuwe auto's op de Nederlandse markt neemt steeds meer af en de vraag naar goedkope gebruikte auto's wordt steeds groter. De laatste jaren is het in vele huishoudens gebruikelijk over meer auto's te beschikken. De tweede (of derde) auto is vrijwel altijd een oudere, goedkope gebruikte auto. Deze afzetmarkt is verder toegenomen door het openstellen van de grenzen tussen de landen van de EU. Voorts zal de behoefte aan relatief goedkope auto's in Oost-Europa en Afrika de komende jaren alleen maar toenemen;

9. de mogelijkheden zelf snel een ketenbeheer (of procesmanagement) op te bouwen en na diefstal in handen te krijgen, zijn zeer groot. Het is relatief eenvoudig met een garagehouder een samenwerkingsverband aan te gaan want de controle is toch gering (alleen inschrijving Kamer van Koophandel en getuigschrift nodig). Diefstallen worden gepleegd door jongeren of door professionele groepen, het omkatten gebeurt in garages (symbiose en/ of eigen beheer) en het vervoer gaat redelijk snel via koeriers naar de plaats van bestemming. Het is bovendien voor vakmensen technisch gesproken nog altijd makkelijk een auto van identiteit te laten veranderen; 10. er bestaat een grote naviteit in de autobranche. Aankoop van omgekatte auto's verloopt soms wel erg makkelijk (zie eerdere publikatie van de Bovag) en men levert wel erg makkelijk vitale onderdelen van auto's zoals sloten, ruiten en kentekenplaten aan onbekenden; 11. er is een traag werkend systeem van signalering van gestolen auto's (door een late constatering door het slachtoffer, door een vertraagde aangifte aan het bureau, door een afwachtende houding van de politie en verzekeringinstanties). Dit wordt misschien beter door de toewijzing van de centrale registratie van gestolen auto's aan de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW);

12. vanuit Nederland zijn gestolen auto's vrij snel te verplaatsen naar het buitenland; 13. politie en andere opsporingsdiensten voeren nauwelijks controle uit op de weg of aan de grenzen;

14. er bestaat een gebrekkige samenwerking tussen de politiekorpsen in Europa, het Oostblok en Afrika wat betreft de opsporing van gestolen auto's. Bovendien speelt corruptie bij politie en justitie in bepaalde landen de georganiseerde handel in de kaart en doen smeergelden de eventuele, zeer kleine pakkans, volledig te niet;

15. in Nederland hebben groepen te maken met een gebrekkig en versnipperd signaleringssysteem voor diefstalmeldingen;
16. er bestaat een ondoorzichtige opsporingspraktijk van gestolen auto's die bovendien commercieel aantrekkelijk is en nauwelijks is te controleren door politie en verzekeringsmaatschappijen (zie .6.3);

17. de mogelijkheid op beperkte schaal zwart geld wit te wassen door met cash geld (reguliere praktijk bij autodealers) te betalen.


vorige         volgende         inhoudsopgave en zoeken