9.2. Begripsbepaling

In de literatuur wordt het begrip witwassen uiteenlopend gedefinieerd, maar in de kern komen alle definities toch op hetzelfde neer: witwassen is het omzetten van de verborgen, niet te verantwoorden herkomst van inkomsten in een wel te verantwoorden herkomst. De definities lopen uiteen in de wijze waarop niet te verantwoorden herkomst (wel/niet synoniem met illegaal?) en vermogen (geld of ook onroerend goed?) worden geoperationaliseerd. Ook in het bereik van de definitie treden verschillen op; in sommige definities wordt witwassen expliciet in verband gebracht met de georganiseerde misdaad; daarnaast wordt door sommigen het gebruik van financile instellingen als een kenmerkend onderdeel van de witwastransactie gezien (vgl. Mul, 1995, pp. 83-88).

In het kader van deze rapportage wordt witwassen (uiteraard) in verband gebracht met de georganiseerde misdaad; voor het overige wordt witwassen in ruime zin opgevat. Dat wil zeggen dat onder witwassen ook de handelingen worden begrepen waarin met behulp van bijvoorbeeld de overdracht van onroerend goed of aandelen, dat wil zeggen zonder de inschakeling van financile dienstverleners, herkomst van vermogen wordt verdoezeld en gewijzigd.

Dit laatste, het wijzigen van niet te verantwoorden herkomst in een tegenover de fiscus en justitie wel te verantwoorden herkomst, blijft ook voor ons de kern van het witwassen. Het doel van witwassen is immers dat men in het legale betalingscircuit zonder problemen over het verworven misdaadgeld kan beschikken.

Witwassen kan derhalve gedefinieerd worden als het geheel van handelingen dat nodig is om gelden die afkomstig zijn van criminaliteit een ogenschijnlijk legale herkomst te geven. De handelingen die hiervoor nodig zijn, kunnen onderscheiden worden naar verschillende fasen die zich, afhankelijk van de methodiek van witwassen, in een bepaalde volgorde voor doen. Drie te onderscheiden fasen in een witwasproces zijn de fasen van implementatie, layering en integration, waarop in hoofdstuk 10 nader wordt ingegaan.


vorige         volgende         inhoudsopgave en zoeken