De milieubranche is in een korte tijd uitgegroeid tot een complexe en onoverzichtelijke bedrijfstak. De milieubranche is een legale economische sector in Nederland die nog altijd flink in beweging is en daardoor moeilijk is af te bakenen. Deze branche is een verzamelnaam van bedrijven en instellingen die zich op de een of andere manier bezighouden met of handelen in de preventie, de verwijdering en het schoonmaken van het milieu van het afval dat wij in Nederland met z'n allen (en internationaal) elk jaar weer produceren. Voorts worden daaronder ook verstaan die branche-onderdelen die bijzondere dieren en planten onttrekken uit hun natuurlijke omgeving en daarmee handelen. Van den Berg c.s. (1995, 29) onderscheiden onder andere de volgende deelmarkten van de milieumarkt:
1. de schoonmaak- en saneringsmarkt. In dit deel van de milieubranche worden door speciale bedrijven verontreinigde eigendommen die het milieu of de volksgezondheid kunnen bedreigen, schoongemaakt en gesaneerd. Hierbij kan worden gedacht aan de sanering van ernstig verontreinigde bodem of aan het schoonmaken van olietanks;
2. de hergebruik- en secundaire grondstoffenmarkt. Deze markt heeft betrekking op de winning van (waardevolle) stoffen uit afval om deze opnieuw te kunnen gebruiken. Deze markt van recycling en compostering is groeiende en wordt steeds belangrijker;
3. de afvalverwijderingsmarkt. De bedrijven die op deze deelmarkt actief zijn richten zich op de verwijdering van bedrijfsafval (bouw- en sloopafval, afval van ziekenhuizen, verontreinigde grond), gevaarlijk afval (gif, metalen, lood, chemisch afval) en huishoudelijk afval (verbranding, stort);
4. de ontdoe-het-zelfmarkt. Hierbij gaat het om milieubedreigend afval dat door bedrijven wordt
opgeslagen, geloosd op water of in de lucht;
5. de bestrijdingsmiddelenmarkt. In dit deel van de bedrijfstak houden bedrijven zich bezig met
inzamelen en verantwoord verwijderen van (gevaarlijke) landbouwbestrijdingsmiddelen;
6. de markt van bodemverbeteraars. Het gaat hierbij met name om bedrijven die als gevolg van
hun produkt grote hoeveelheden meststoffen produceren (pluimveehouderij, veehouderij) en
innemen of verwerken (composteerbedrijven, baggerbedrijven en waterzuiveringsbedrijven);
De milieumarkt bestaat uit veelsoortige deelmarkten waarbinnen bepaalde specifieke vormen
van criminaliteit (kunnen) voorkomen. Om niet al te gedetailleerd en gefragmenteerd in dit
deelrapport te werk te gaan, is besloten deze deelmarkten samen te voegen en in hun geheel te
behandelen. Deze studie gaat niet in op de vraag in hoeverre industrien, bedrijven en
overheidsinstellingen zich schuldig maken aan de vervuiling van het milieu als gevolg van de
illegale uitstoot van gassen, vloeistoffen of andere verontreinigingen die het resultaat zijn van
de gehanteerde produktiemethoden. In sommige ambtelijke stukken worden deze vormen van
milieuverontreiniging ook wel inrichtingencriminaliteit genoemd (Van Zeben, 1995).