Vragen van het lid Arib (PvdA) aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over onverzekerde patiënten.(Ingezonden 14 oktober2003)

1

Hebt u kennisgenomen van het bericht¹ dat het aantal onverzekerde patiënten in ziekenhuizen de afgelopen jaren sterk is toegenomen? Wat is uw reactie daarop?

2

Klopt het dat door de toename van het aantal onverzekerden andere patiënten langer op de wachtlijst staan? Hebt u zicht op de omvang van de groep onverzekerden in alle ziekenhuizen?

3

Hebt u zicht in de oorzaken waarom mensen onverzekerd zijn? Klopt het dat het niet alleen illegalen betreft, maar ook zwervers, gestrande toeristen en mensen die geen zorgverzekering hebben?

4

Klopt de verwachting van zorgverzekeraars en ziekenhuizen dat het aantal Nederlanders dat geen zorgverzekering meer afsluit, door de verwachte stijging van de ziekenfondspremies, zal toenemen? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen om deze ontwikkeling tegen te gaan?

5

Welke consequentie heeft de door u aangekondigde identificatieplicht in ziekenhuizen voor deze groep mensen en specifiek voor illegalen en zwervers?

6

Wat vindt u van het pleidooi van de zorgverzekeraars en de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen een koppelingsfonds voor zorginstellingen op te richten waaruit de kosten voor onverzekerden kunnen worden betaald? In geval u het hier niet mee eens bent, welke alternatieve oplossing biedt u?

7

Bent u het met de stelling eens dat wanneer aan deze kwetsbare groep geen zorg kan worden geboden als gevolg van financiële kosten een tweedeling in de zorg ontstaat en dat dit een gevaar voor de Volksgezondheid kan opleveren b.v. HIV/Aids besmetting, TBC enz.?

¹Algemeen Dagblad, 11 oktober jl.

Antwoord

Antwoord van minister Hoogervorst (Volksgezondheid, Welzijn en Sport).(Ontvangen 5 november 2003)

1

Ja.

2

Op zich hoeft een toename van het aantal onverzekerden er niet toe te leiden dat andere patiënten langer op de wachtlijst staan. Niet het verzekerd of onverzekerd zijn is bepalend voor de omvang van de wachtlijsten, maar de capaciteiten van de ziekenhuizen (in termen van voldoende bedden, medisch specialisten en dergelijke). Ik heb geen zicht op de omvang van de groep onverzekerden in alle ziekenhuizen.

3

Naast een relatief kleine groep mensen die zich niet willen verzekeren, bijvoorbeeld vanwege gemoedsbezwaren, is er ook een grote groep mensen die zich niet mogen verzekeren. Dat betreft niet rechtmatig verblijvenden die op grond van artikel 2 Ziekenfondswet uitgesloten zijn van ziekenfondsverzekering. Deze bepaling is ingevoerd met de Wet van 26 maart 1998 tot wijziging van de Vreemdelingenwet en enige andere wetten teneinde de aanspraak van vreemdelingen jegens bestuursorganen op verstrekkingen, voorzieningen, uitkeringen, ontheffingen en vergunningen te koppelen aan het rechtmatig verblijf van de vreemdeling in Nederland (Koppelingswet). Dak- en thuislozen («zwervers») hebben vaak recht op een  bijstandsuitkering en kunnen uit dien hoofde ziekenfondsverzekerd zijn. Toeristen uit de Europese Unie hebben op grond van EU-Verordening 1408/71 meestal recht op zorg ten laste van hun woonland als zij in Nederland onmiddellijk noodzakelijke zorg nodig hebben. Voor toeristen uit landen waar Nederland een sociale zekerheidsverdrag mee heeft gesloten voorziet het verdrag in de verlening van onmiddellijk noodzakelijke zorg ten laste van de andere verdragspartij. In de overige gevallen is er vaak sprake van een reisverzekering die ook medische kosten dekt.

4

Wat betreft ziekenfondsverzekerden is dit niet juist. De ziekenfondsverzekering vloeit voort uit de wet, daarvoor hoeft men geen verzekering te sluiten. Een werkgever is in die situatie ook verplicht premie in te houden op het loon van een ziekenfondsverzekerde. Om zijn recht op aanspraken ook geldend te kunnen maken moet een ziekenfondsverzekerde zich wel aanmelden bij een ziekenfonds en aan dat ziekenfonds de verschuldigde nominale premie voldoen. Deze nominale premie is slechts een klein gedeelte van de totale premie. Ik heb geen signalen ontvangen dat de nominale premie op dit moment aanleiding voor mensen is om zich niet in te schrijven bij een ziekenfonds. Over particuliere verzekeringen heb ik geen informatie.

5

Iedereen in Nederland die dringend medische hulp nodig heeft krijgt deze ook. Identificatie is geen voorwaarde voor zorgverlening, maar een voorwaarde voor betaling vanuit de ziekenfondsverzekering. Indien men niet verzekerd is zal men de kosten van medische hulp in beginsel zelf moeten betalen. Als aan een aantal voorwaarden is voldaan kunnen ziekenhuizen onbetaalde en onverhaalbare rekeningen opnemen in de post dubieuze debiteuren. De kosten daarvan komen uiteindelijk tot uitdrukking in de door zowel de ziekenfonds- als de particulier verzekerden te betalen premies.

6

Als ziekenhuizen, ondanks hun inspanningen de kosten te verhalen op onverzekerde zorgconsumenten, met oninbare vorderingen blijven zitten kunnen zij een beroep doen op de WTG-Beleidsregel afschrijvingskosten dubieuze debiteuren. Deze regeling stelt ziekenhuizen in staat om in overleg met de ziektekostenverzekeraars in hun budget een post voor oninbare vorderingen op te nemen. De post is juist bedoeld om er onbetaalde rekeningen uit te financieren. In mijn brief van 25 februari 2003 (Kamerstuk 28 600 XVI, nr. 109) heb ik reeds aangegeven dat ik er niet voor kies om naast de bestaande Beleidsregel afschrijvingskosten dubieuze debiteuren nog een andere regeling te treffen.

7

Dit is niet aan de orde. Iedereen in Nederland die dringend medische hulp nodig heeft krijgt deze hulp (zie ook het antwoord op vraag 5).

Tweede Kamer, vergaderjaar 2003–2004, Aanhangsel 580