Informant Rikkert den Braber (geboren in Woerden, woonachtig in Leiden) verlinkte activisten en krakers in Leiden, maar misschien ook elders voor geld, drugs en etentjes. Den Braber geeft toe dat hij informant is, maar geeft geen details over wat hij heeft verteld aan de politie en ook niet over wie. Het zou volgens hem over ‘bad people’ gaan, maar wie is nu de slechterik?
Den Braber is helemaal leeggelopen, heeft onder andere interne clips van acties laten zien aan agenten, communicatie uit appgroepen met de politie gedeeld, heeft bij camerabeelden van de politie namen van personen genoemd, heeft de politie tips gegeven over hoe zij mensen kunnen observeren.
Door de informatie, de beelden en de tips van Rikkert den Braber hebben verschillende mensen in de Leidse scene problemen gekregen met de politie, ze zijn aangehouden. De politieagenten teksten Rikkert daarover: “Hoi Rikkert, eindelijk hebben we resultaat nav jouw info. We zijn erg blij hiermee en wij hopen dat jij hier ook blij mee bent.” Rikkert is zeker blij met alle beloning die hij heeft gekregen voor het verlinken van mensen: “Jesus, you will never guesd how much i got,” appt hij.
Rikkert’s activisme begon bij de klimaatmars in Amsterdam eind 2021. In leiden sloot hij zich aan bij een jonge Leidse groep krakers/activisten. Als eerste was de groep actief in het Ad Hoc antikraakpand aan de Stationsweg in Leiden. Daar organiseerde Rikkert het eerste ‘Dön’t Mïnd Thë Füzz’ feest. Tijdens dat feest werd het plan gesmeed om een pand aan de Van der Werfstraat in Leiden te kraken. Dit gebeurde begin 2022 en Vrij Parkeren Leiden was geboren.
Rikkert ontwikkelde zich naast activist/kraker Jay als een van de leiders van de groep activisten. Zijn rol als lead gitarist van de Leidse band Ācīd Rēflūx speelde daarbij een belangrijke rol. Diverse keren wordt hij genoemd op de site van VPRO 3 voor 12 in het licht van de nieuwe punk generatie. Naast gitarist was hij ook gangmaker van de evenementen organisator ‘Dön’t Mïnd Thë Füzz’ die in Leiden regelmatig festivals organiseerde al dan niet samenwerking met Hondsdol.
Naast zijn muzikale bekendheid trad hij ook op als woordvoerder van het kraakpand ‘Monuta’ of ‘de Otter’ in de lokale media. Dat pand kraken Rikkert en zijn vrienden begin 2023. De kraak is echter voorafgegaan door allerlei incidenten tussen krakers in Leiden waaronder een vertrek van een deel van de groep van Rikkert uit de VPL en een overval op dat kraakpand.
Naast die interne krakers strubbelingen was er de nodige discussies over acties van ‘De Zwarte Tulp’. Deze actiegroep uit de bollenstreek voert sinds de zomer van 2022 directe acties uit in Leiden en omstreken. De acties leiden tot discussies in de lokale politiek en het startpunt van een inlichtingenoperatie. Om informatie over krakers en activisten te vergaren worden mensen in de Leidse scene door de politie benaderd.
Sinds wanneer Rikkert met de politie praat kan niet precies worden vastgesteld. Hij was al bij ze bekend. Zeker is wel dat hij zeker drie keer op verschillende plekken in Leiden met agent Jasper en zijn collega heeft afgesproken. Tijdens die afspraken heeft hij dus namen van activisten en krakers doorgespeeld, app berichten laten zien, interne clips van acties laten zien, tips voor observaties aan de politie gegeven en namen bij camerabeelden doorgegeven. Voor deze informatie heeft hij etentjes, drank en drugs (diverse hoeveelheden wiet) gekregen, maar ook minimaal 650 euro.
Vrienden van Rikkert vermoeden al lange voordat er een bekentenis en hard bewijs beschikbaar is dat hij met de politie praatte. Wanneer de eerste vermoedens binnen de vriendengroep ontstaan is niet vast te stellen. Duidelijk is wel dat hij waarschijnlijk rond eind 2022/begin 2023 iemand van een ander kraakpand ‘de Ontsporing’ heeft gevraagd naar praten met de politie. Waarom deze benadering niet openbaar is gemaakt blijft onduidelijk.
Daarna zijn er allerlei momenten geweest waarbij vermoedens over zijn informantenrol duidelijker werden tot aan het moment dat het ultieme bewijs beschikbaar was. Steeds is niet doorgevraagd en is informant Rikkert ontmaskerd. Ook niet toen Rikkert zelfs zijn communicatie met de politie aan vrienden liet zien. Na die appberichten biechtte hij het verhaal ook nog eens op, maar nog steeds werd dit niet publiekelijk bekend gemaakt. Rikkert vertegenwoordigde zijn vriendengroep en de Leidse kraakscene na die bekentenis nog gewoon in de media.
Er wordt gezegd dat er in Leiden een onderzoek is gestart en mensen zijn gewaarschuwd, maar hoe en wordt niet duidelijk. Vraag is ook waarom een onderzoek nodig was. Rikkert had bekend en had vervolgens moeten verhoord over zijn contacten met de politie. Dat verhoor en de berichten hadden openbaar kunnen worden gemaakt om iedereen te waarschuwen.
Tijdens het onderzoek naar de informant Rikkert lijken veel mensen uit de Leidse scene aan een vorm van amnesie te leiden. Veel compassie is er niet met de slachtoffers van informant Rikkert. Wel met Rikkert die lang na het definitieve bewijs van zijn verlinken van actievoerders gewoon door kon feesten en een nieuwe band heeft L.S.R. De tijdlijn van zijn informantenrol laat allerlei momenten zien waarop mensen hun mond konden opendoen, maar dat niet hebben gedaan. Een gemiste kans, want daarmee had het leed voor mensen voorkomen kunnen worden,
Noot voor een veilige en gezonde actiebeweging:
Voor een veilige actiebeweging is het van belang om bij benaderingen dit altijd meteen te melden aan je medeactivisten en het breder bekend te maken. Geruchten en verhalen over mensen die met de politie zouden praten of hebben gesproken moeten meteen worden uitgezocht en breed gemeld. Spreek mensen aan waarvan het vermoeden bestaat dat zij informant zijn. Je hoeft mensen niet meteen te beschuldigen, sommige mensen denken dat het onschuldig is, denken dat ze de politie te slim af zijn, maar blijken toch geïntimideerd. Melden, praten, onderzoek en publicatie zijn van belang om paranoia te voorkomen en de scene veilig en gezond te houden.
Noot over als je benaderd bent:
Ben je benaderd door politie of inlichtingendiensten of heb je gehoord van iemand die is benaderd, vertel dit aan je mededemonstranten en actievoerders, hou het niet geheim. Maak indien mogelijk geluidsopnames en foto’s/films. Schrijf zo gedetailleerd mogelijk je verhaal op. Details van de persoon die je heeft benaderd zijn van groot belang. Dit helpt bij toekomstige identificatie. Praat erover, want de impact kan groot zijn. Stuur je verhaal rond (publiceer het) zodat andere actievoerders/demonstranten die je niet kent ook gewaarschuwd worden. De overheid wil jou en je medeactivisten intimideren, laat dat niet gebeuren.
Artikel als PDF
Deel van de gebruikte documenten
Krakers zijn terug van weggeweest dankzij de wooncrisis Leegstand dat is pas crimineel’, 17 maart 2022 Leidsch Dagblad
Dichtbij Nirvana in voormalig Leids uitvaartcentrum, 29 januari 2023 Leidsch Dagblad
Punk is terug van nooit dood geweest, 26 april 2023 (website 3 voor 12)
Glijmoshpits, blauwe plekken en halve liter blikken bier, 17 juni 2023 (website 3 voor 12)
Krakers in overleg met Monuta uit uitvaartcentrum Leiden ‘Wij bewaakten het pand’, 25 juli 2023 Leidsch Dagblad
Berichten met de politie
Verklaring 2023
Verklaring 2024
Andere recente benadering
Vreedzame demonstrant lastiggevallen en benaderd om als snitch te werken voor de politie (april 2025)
Benaderingen in het verleden
Observant #80 / juli 2022 Benaderingen omdat protesteren een terroristische handeling is
Observant #74 / januari 2020 STASI NL – Benaderingen in 2019
Politierepressie tegen activisten
Observant#78 2021 De burger is staatsgevaarlijk
Observant#66 2015 Terroriseren politiek protest
Informanten/Infiltranten
Bram B., informant in Vonk (samenvatting) 2012
RID bespioneerde kritische jongerengroep 2012
Paul IJsbrand Kraaijer, van buttonboy tot spion 2012