Het Parool 03/05/2003
(VAN ONZE POLITIEKE REDACTIE)
DEN HAAG – Iedereen vanaf veertien jaar moet zich in de toekomst buitenshuis op elk moment kunnen legitimeren. Dit staat in een aangepast wetsvoorstel van de ministers Piet Hein Donner (Justitie) en Johan Remkes (Binnenlandse Zaken), waarmee het kabinet gisteren heeft ingestemd.
In de kabinetsformatie is ook kort over een algemene identificatieplicht gesproken en volgens goed ingevoerde bronnen zal het wetsvoorstel bij de betrokken partijen niet op grote bezwaren stuiten.
Een eerdere versie van het voorstel ontmoette eind vorig jaar wel forse kritiek, van onder anderen D66-leider Boris Dittrich. Maar de nieuwe versie heeft op hoofdlijnen de steun van D66, aldus ingewijden.
In het nieuwe voorstel is nadrukkelijk bepaald dat de identiteit van mensen alleen mag worden gecontroleerd als dat past in de taakuitoefening van de politie of toezichthouder. Die beperking ontbrak in het oorspronkelijke plan en dat leidde tot forse kritiek. Tegenstanders waarschuwden dat dit ertoe zou kunnen leiden dat politieagenten mensen willekeurig om hun identiteit zouden vragen.
Het vreemdelingentoezicht verandert niet in de nieuwe versie. De politie mag alleen vragen om de identiteit als zij ‘een geobjectiveerd redelijk vermoeden’ van illegaal verblijf heeft.
Het kabinet wil geen nieuwe, aparte identificatiekaart invoeren. De huidige persoonsbewijzen als paspoort en identiteitskaart voldoen. Ook het rijbewijs is geldig, maar het is niet voldoende om de verblijfstitel en nationaliteit aan te tonen. Vreemdelingen moeten documenten hebben die in de Vreemdelingenwet zijn omschreven.
Tot nu toe zijn mensen alleen verplicht hun identiteitsbewijs bij zich te hebben in de auto, op het werk en in het openbaar vervoer. Doel van de uitgebreide identificatieplicht is de wet- en regelgeving beter te handhaven. Het kabinet is niet bang dat buitenlanders onevenredig worden getroffen, omdat controle nodig moet zijn voor de taakuitoefening van de betrokken opsporingsambtenaren.
Het wetsvoorstel wordt nu voor advies voorgelegd aan de Raad van State. Daarna zal het naar de Tweede Kamer worden gestuurd. Minister Donner wilde aanvankelijk kinderen vanaf twaalf jaar verplichten een identiteitsbewijs op zak te hebben. De VVD’er Remkes voelde meer voor veertien jaar. Andere politieke partijen, zoals de PvdA, keurden twaalf jaar eveneens af. In de mislukte kabinetsformatie van CDA en PvdA waren beide partijen het nog niet eens geworden over de leeftijdsgrens.
Eerder deze week verscheen het jaarverslag van het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP). Daarin werd de invoering van een algemene identificatieplicht afgewezen, omdat die een onnodige inbreuk op de privacy zou zijn.