Door de informatie, de beelden en de tips van Rikkert den Braber hebben verschillende mensen in de Leidse scene problemen gekregen met de politie, ze zijn aangehouden. De politieagenten teksten Rikkert daarover: “Hoi Rikkert, eindelijk hebben we resultaat nav jouw info. We zijn erg blij hiermee en wij hopen dat jij hier ook blij mee bent.” Rikkert is zeker blij met alle beloning die hij heeft gekregen voor het verlinken van mensen: “Jesus, you will never guesd how much i got,” appt hij.

Het vreemde is dat bij veel mensen in de Leidse scene dit al ruim een jaar bekend was, maar door loyaliteit, vriendschappen, relaties, ruzies, vaag onderzoek, wantrouwen, drugs, eigen hachjes en een vreemd gevoel van medelijden met Rikkert werd het verhaal niet geopenbaard. Hier het verhaal over een populaire jongen die uit ego zijn medeactievoerders verlinkte aan de politie en een deel van de Leidse scene die vervolgens deed of hij niet belangrijk was en wegkeek.

Hoofd in het zand, none of my business

De Leidse kraakscene is niet heel groot en toch lijkt niemand iets te weten over de strapatsen van Rikkert den Braber. Of eigenlijk wel, want veel mensen lijken wel te hebben geweten dat Rikkert een informant was, maar ja iedereen wist dat toch wel dus waarom het algemeen bekend te maken? Of waarom het goed uitzoeken om erger te voorkomen? Die vreemde redenering over een informant dringt zich steeds meer op bij onderzoek naar het verhaal van Rikkert de informant. Dat terwijl Rikkert als lead gitarist en zanger ook buiten Leiden bekend was. Wie kende niet de band Ācīd Rēflūx en evenementen organisator ‘Dön’t Mïnd Thë Füzz’.

Iets anders valt ook op aan het verhaal van informant Rikkert. Iedereen kende hem, maar details, “nee geen idee”, “lang geleden”, “blurry.” “Relatie, nou die was al lang voorbij”, “vriendschap, nou niet echt”, “actievoerder, nee joh.” Niet alleen zegt Rikkert heel weinig of niets, ook krakers in de scene en medeactievoerders lijken aan amnesie te leiden. Waarom? Simpel, Rikkert was weldegelijk een populaire jongen, ook stoer, hield van aandacht, wat wil je van een lead gitarist van een bekende band. Politiek was hij misschien niet, maar populair wel en bij veel zaken betrokken.

Lang geleden begin 2022

Het verhaal van Rikkert begint lang geleden, drie jaar namelijk in februari 2022. Het is de herkraak van het pand Vrij Parkeren Leiden (VPL) op 6 februari 2022 aan de Van der Werfstraat 39, Leiden. De krakers beschrijven het pand in de lokale media als “het enige vakje bij Monopoly (red. het bordspel) waar je niet hoeft te betalen als je erop landt.”

Een week later houdt het pand open kraakpanden dag tijdens de Woonrevolutie demonstratie in Leiden (13 februari 2022). Dezelfde maand wordt het tweede evenement van ‘Dön’t Mïnd Thë Füzz’ gehouden. Het eerste vond plaats in het antikraakpand aan de Stationsweg in Leiden. Tijdens dat feest is de kraak van de VPL geboren. Rikkert is de stuwende kracht achter de Füzz evenementen. Als gitarist van Ācīd Rēflūx kende hij de Leidse muziek scene en heeft een fanbase die ook naar de Füzz feesten komen.

De ambitie van den Braber is groot, naar het Leidse Nobel en eigenlijk naar grotere zalen zoals de oude Leidse Groenoord hallen en buiten Leiden. Nu is het slechts de kelder van een kraakpand, maar ook dit feest is een succes, de politie maakt er een eind aan. Het doel van het feest is ook niet onbelangrijk, een benefiet om de VPL te helpen met de nodige restauraties en verbeteringen.

Vrij Parkeren Leiden

Rikkert was bij de kraak van VPL aanwezig. Hij zat in een vriendgroep rond een van de krakers en activist Jay. Ze kenden elkaar sinds de klimaatmars in Amsterdam van 6 november 2021. De groep, vooral jonge mannen, was een mengsel van actievoeren, kraken, muziek, drugs, feesten en vrouwen. Hoewel Jay, eerder actief in Amsterdam, duidelijk de leider van de pac was, speelde Rikkert een niet onbelangrijk rol, vooral om zijn muzikale en evenementen bijdrage.

Jay woonde in het antikraakpand aan de Stationsweg in Leiden dat beheerd werd door het bedrijf Ad Hoc. Na de kraak ging Jay meteen in Vrij Parkeren Leiden wonen maar hield zijn verdieping aan de Stationsweg. Het was namelijk onduidelijk hoelang de VPL zou blijven bestaan in het huidige anti-kraakklimaat. VVD Leiden tweette meteen na de kraak dat er “hard moet worden opgetreden tegen krakers, want ‘kraken is diefstal’.” Daarnaast is kraken in de winter niet altijd een pretje.

Ad Hoc kreeg lucht van het onderhuren van de verdieping van Jay. Het lijkt erop dat iemand geklikt heeft bij het antikraakbureau. De groep die op zijn verdieping aan de Stationsweg woonde trekt deels in bij de krakers van de VPL. Later bleek die plotselinge groei van het aantal bewoners van het prille kraakpand niet bestendig. Het zorgde voor spanningen wat uiteindelijk leidde tot het vertrek van Jay in juni 2022.

Jay uit de VPL gezet

Tussen de kraak van de VPL in februari 2022 en het gedwongen vertrek van Jay half juni verzamelde zich de vriendengroep rond Jay en Rikkert in de VPL. Rikkert trekt bij zijn vriendin in die daar ook woont. Een ander lid van de groep vindt een plekje in de kelder. Rikkert speelde met zijn band Ācīd Rēflūx op verschillende benefietfeesten voor de VPL in Leiden (onder andere bij het Leidse kraakpand de Ontsporing), maar ook daarbuiten onder andere in het Amsterdamse Joe’s Garage. VPL wil echter naast een woonpand niet alleen een feestpand zijn en organiseert in de loop der jaren ook politieke activiteiten.

Hoewel na een paar maanden duidelijk is dat VPL een blijvertje is en niet snel zal worden ontruimd, nemen de spanningen in het kraakpand verder toe. Jay gaat zich steeds autoritairder gedragen. Hoewel hij door de buitenwereld wordt gezien als een wereldverbeteraar zien medebewoners van de VPL dat anders. Botsende ego’s zorgen dat de sfeer in het pand te snijden is. Eigenlijk is het pand te klein voor Jay, Rikkert en hun vriendengroep. Na de laatste benefiet waaraan Rikkert bijdraagt via ‘Dön’t Mïnd Thë Füzz’ op 17 juni 2022 in de Leidse Resistor, wordt Jay uit de VPL gezet.

De Zwarte Tulp

Jay’s uitzetting uit de VPL en zijn gedwongen vertrek uit het Ad Hoc pand aan de Stationsweg steken het vuurtje van wantrouwen verder aan dat een half jaar later tot ontploffing komt. De frust uit zich niet alleen op het huisvestingsvlak ook op politiek vlak. Sinds november 2021 is de actiegroep de Zwarte Tulp actief in Leiden en omstreken. De naam Zwarte Tulp verwijst naar de Bollenstreek. De groep presenteert zich als anarchistische actiegroep die op allerlei fronten actief is.

Een van de eerste directe acties is het openzetten van volières in Het Plantsoen, een park in Leiden. De actie ging vergezeld met een foto van een trotse gemaskerde activist met een kniptang bij de kooi op de site van de actiegroep en op Instagram. Intern worden clips over de actie gedeeld. Dit soort directe acties roepen altijd commentaren op bij directe betrokkenen en de lokale bevolking. In dit geval waren echter niet alleen de beheerders van de vogelkooien boos over de actie, ook andere actievoerders spraken hun walging uit. Rikkert was daar een van. De Zwarte Tulp werd door vrienden van Rikkert getrold.

De actievoerders van de Zwarte Tulp lieten zich echter niet uit het veld slaan en sloegen in november 2022 nogmaals toe. De bevrijdingsactie werd opnieuw opgeleukt met een foto van een totaal opengeknipt hek met de tekst ‘tot de laatste kooi.’ Rikkert lijkt echter ook een doorzetter want ondanks zijn kritiek op de acties zit hij zelfs bij vergaderingen en in appgroepen van de actiegroep. Of hij toen al informatie doorspeelde naar de politie is niet bekend.

Vrij Parkeren Leiden is een van de plekken waar actievoerders elkaar zien. Rikkert komt ook nog steeds regelmatig in het pand, zijn vriendin woont daar nog. Daarnaast zien krakers elkaar bij actie workshops zoals de First-aid Workshop op 29 september 2022, maar ook feestjes en etentjes van de voku, volkskeuken.

Team Openbare Orde Inlichtingen

Of Rikkert dus al sinds juni 2022 informatie aan de politie doorgeeft is niet met zekerheid te zeggen. Die mogelijkheid is echter wel aanwezig want de politie kent hem al langer. Hij was namelijk naast gebruiker van drugs ook al een kleine dealer in Woerden. Daarnaast komt Rikkert samen met Jay zo nu en dan met de politie in aanraking onder andere voor winkeldiefstal.

Rikkert is dus chantabel en mensen die onder druk kunnen worden gezet zijn een gemakkelijk prooi voor opsporings- en inlichtingendiensten. Hoewel kraken tegenwoordig niet meteen leidt tot inlichtingenoperaties van politie of geheime diensten schaalt TOOI (Team Openbare Orde Inlichtingen) van de politie weldegelijk bij kleine vergrijpen snel op.

Rikkert is niet alleen chantabel door zijn antecedenten, ook zijn geestelijke gesteldheid maakt hem voor de politie ideaal om uit te buiten. Door ‘vrienden’ en ‘vriendinnen’ wordt hij namelijk omschreven als iemand die leidt aan de antisociale persoonlijkheidsstoornis (ASP, Engels ASPD). Personen die leiden aan die stoornis hebben weinig of geen respect voor anderen. Ze vertonen kenmerken van psychopathie en sociopathie.

Rikkert heeft vrienden verteld zich te herkennen in de kenmerken van ASP. Het feit dat Rikkert eigenlijk niet geeft om de mensen waarmee hij actievoert en kraakt maakt hem een ideaal slachtoffer voor de politie. Hij zal geen moeite hebben om over medeactivisten alles te vertellen.

Hoewel de vogelbevrijdingsacties op zich niet van een dusdanig hoog risiconiveau voor de overheid zijn, in combinatie met de bekladding van een homo monument, het uitzetten van het licht bij het Leids lichtfestival en het dichtlijmen van de deur van een gemeenschapspand dat door de overheid verpatst was aan een horecaonderneming, leidt het wel tot verhoogde aandacht.

Of die acties allemaal door dezelfde personen zijn uitgevoerd is niet meer relevant, de politie zoekt informanten om achter de daders te komen. En krakers en activisten uit de VPL en de Ontsporing (een ander kraakpand) zijn zeker verdachten en/of potentiële informanten.

De Otter

Bij al die spanningen in de Leidse kraakscene is het opmerkelijk dat er toch nog een nieuw pand wordt gekraakt. Jay, Rikkert en hun vrienden kraken een oud uitvaartcentrum van begrafenisonderneming Monuta in december 2022. Het pand wordt ingericht als concertzaal en woonruimte. Het Leidsch Dagblad interviewt Rikkert en anderen op 29 januari 2023 over de Groenoordhallen 2 zoals de krakers het pand ook hebben gedoopt.

Rikkert zegt tegen de krant dat hij mede-initiatiefnemer is en dat er afspraken zijn met eigenaar Monuta. Het gebouw lijkt ideaal voor hem. Vier rockbands, waaronder zijn eigen band, kunnen er spelen in de voormalig rouwkamer, maar ook feesten van ‘Dön’t Mïnd Thë Füzz’ kunnen er worden georganiseerd.

In het artikel ‘Dichtbij Nirvana in voormalig Leids uitvaartcentrum’ zegt Rikkert: “We kunnen hier doen wat we willen. En dat doen we, we hebben een maatschappelijk functie. We organiseren concerten, filmavonden en koken voor de buurt.’’ ‘De Otter’ of ‘Monuta’ zoals het pand in de scene bekend wordt, lijkt een prima alternatief voor de verdwenen locaties ‘de Vrijplaats’ (Koppenhinksteeg) en ‘Sub071’ (Stationsweg).

Jay, in het artikel in het Leidsch Dagblad ook Jay genoemd en Rikkert (onder zijn eigen naam) geven de lezers van de krant de indruk erg blij te zijn met het pand en de mogelijkheden. Die indruk is nogal vreemd, want drie weken eerder vormden ze nog een knokploeg om de mensen uit een andere Leids kraakpand, Vrij Parkeren Leiden, te verjagen.

De inval van 6 januari 2023

De twee gebeurtenissen, het positieve interview in het Leidsch Dagblad van 29 januari en de gewelddadige inval op vrijdagavond 6 januari 2023, geven aan welke spanningen er in de Leidse scene speelden. De bewoners van Vrij Parkeren Leiden schrijven in een latere verklaring dat de groep van Jay, Rikkert en anderen een overval heeft gepleegd: “Op 6 januari 2023 is er een voormalige huisgenoot ons huis ingebroken. Hij heet Jay en u kunt zich hem wellicht herinneren van zijn luide gezang.”

Het blijkt echter dat een van de bewoners de deur heeft opengedaan. De groep van Jay en Rikkert had veel sympathisanten. Het komt tot een handgemeen om het pand. Enkele bewoners van de VPL krijgen flinke klappen. In de latere verklaring wordt ook het geweld van Jay als reden gegeven voor zijn vertrek in 2022 uit het pand: “Zijn gewelddadige gedrag heeft ons een paar maanden geleden doen besluiten dat hij moest vertrekken, en dat heeft hij ook gedaan.”

Zeker twee mensen van de groep van Jay en Rikkert waren gewelddadig. Rikkert lijkt alleen te hebben gedreigd. Sommige aanwezigen zeggen later dat hij bereid was om in gesprek te gaan met enkele mensen van de VPL, maar dat eindigt snel. De politie is namelijk gewaarschuwd en staat voor de deur. De bewoners van het pand zijn natuurlijk erg geschrokken en bang voor ontruiming want een onderlinge vechtpartij in de kraakscene kan door de politie eenvoudig gebruikt worden om een pand te ontruimen.

Hoe geschrokken de VPL is wordt duidelijk uit de verklaring die zij in de buurt rondsturen met een foto van Jay: “Als laatste, mocht u Jay in de buurt van ons huis zien (zie foto), bel dan alstublieft ons.” Een portretfoto van Jay wordt verspreid.

Het pand wordt niet ontruimd, de VPL blijft behouden. De aanvallers worden naar buiten gesommeerd door de politie. Zij moeten zich identificeren, maar worden niet aangehouden. Over dat afvoeren en wat daarna is gebeurd verschillen de verhalen. Sommige aanvallers zeggen dat ze geen ID-bewijs hoefden te tonen en dat alleen Rikkert dat heeft gedaan en zelfs zijn mobiele nummer heeft gegeven.

Dat is niet gebeurd. Van alle aanvallers die zijn aangesproken over de huisvredebreuk is de identiteit vastgesteld en zijn de persoonsgegevens vastgelegd. Leden van de groep van Jay en Rikkert beschuldigen later de VPL van een huisbezoek aan een ouder van een lid van de groep die voorheen ook in de VPL heeft gewoond.

Dat huisbezoek zou door de ouder zijn omschreven als bedreigend en zou aanleiding zijn van een aangifte bij de politie. Volgens het lid van de groep zou bij die aangifte Rikkert ook aanwezig zijn geweest en zich hebben voorgesteld als contactpersoon voor de groep. Die aangifte heeft niet plaatsgevonden en is niet doorgezet.

Iemand van de VPL heeft de ouder wel bezocht, maar slechts om de verklaring van de bewoners van het pand aan de ouder te overhandigen. Van enige dreiging is geen sprake geweest. Het verhaal wordt later gebruikt als vergoelijking van het snitchen door zowel Rikkert als enkele van zijn vrienden.

Rikkert stelt vragen over praten met de politie

Een week na de aanval op de VPL vraagt Rikkert iemand die deels buiten de groep van Jay en Rikkert staat, maar actief in het kraakpand de Ontsporing, advies over praten met de politie. De persoon in kwestie blijft vaag over dat gesprek waardoor niet vast te stellen is of het gesprek misschien eerder heeft plaatsgevonden dan januari 2023.  Wat Rikkert precies heeft gezegd, gevraagd, wilde bespreken is niet duidelijk.

Binnen de Jay/Rikkert groep is dan al duidelijk dat Rikkert is benaderd of zelf naar de politie is gegaan om informant te worden. In de verklaring die Rikkert in mei 2024 aan Buro Jansen & Janssen stuurde zegt hij dat hij dingen heeft gezien die “niet door de beugel kunnen” en “gepraat te hebben met iemand die dichtbij me stond destijds ik alsnog heb besloten met ze te praten.” Dit is niet de persoon waarmee Rikkert heeft gesproken over het praten met de politie. Dit is een medeactivist uit zijn vriendengroep.

Binnen die vriendengroep worden regelmatig zaken gedeeld. Zo is Rikkert erg stoer en schept later regelmatig op over het feit dat hij geld, drugs en etentjes van de politie krijgt. Meerdere mensen wisten hiervan begin 2023. Dat iemand die min of meer buiten het Jay en Rikkert scènetje op veronderstelde maandag 16 januari 2023 door Rikkert gevraagd wordt over benadering door de politie is misschien opvallend, maar ook weer niet.

De Leidse scene is niet heel groot, mensen kennen elkaar van demonstraties, optredens, voku’s en andere activiteiten. In de vriendengroep zijn Jay en Rikkert duidelijk de leiders, bekend in de scene. Jay lijkt niet meteen voorstander van het praten met de politie al is de frust over de scene bij beiden groot.

Dat niemand het benaderen en praten met de politie aan de grote klok hangt, heeft alles te maken met de relaties tussen de mensen in de Leidse beweging op dat moment. Als er een bericht was rondgestuurd dat Rikkert was benaderd door de politie om voor ze te gaan werken als informant of mogelijk infiltrant, had het hem misschien weerhouden allerlei mensen te verlinken. Nu houden mensen het om allerlei deels persoonlijke redenen voor zich met grote gevolgen voor individuen en groepen.

Rikkert loopt leeg bij zijn runners van de politie

Rikkert was al langer bekend bij de politie. De acties in 2022 waren zeker aanleiding om verdachten op te sporen en waarschijnlijk had de politie al een namenlijst. Kans is ook groot dat Rikkert op die lijst stond. Met slechts drie kraakpanden en een kleine groep sympathisanten is het eenvoudig om mogelijke verdachten en mogelijke informanten aan te wijzen. De mogelijkheid dat meerdere mensen zijn benaderd is zeker aanwezig.

De eerste bekende afspraak van Rikkert met twee politieagenten van het TOOI-team, waaronder agent Jasper, vindt plaats op maandag 30 januari 2023. Volgens een van de leden van de Jay en Rikkert groep vond het gesprek plaats in horecagelegenheid Paco Ciao aan de Stationsweg in Leiden. Het lid zegt dat het “een duur restaurant” was waar Rikkert afsprak, “een fancy restaurant.”

Waarom Paco Ciao door het lid wordt aangewezen is niet duidelijk. Heeft Rikkert dat zelf gezegd? Rikkert zegt later zelf dat hij naast de Domino’s op de Stationsweg met de politie afsprak. Dat is een horecagelegenheid drie panden naast dat van Paco Ciao. Is hij gezien door deze persoon of een van de andere leden of heeft Rikkert de groep ingelicht om op de uitkijk te staan?

Paco Ciao is niet de ideale locatie die de politie zou kiezen voor een gesprek met een informant. Het ligt dicht bij Leiden Centraal en de Stationsweg is een verbindingsweg tussen het centrum en het station. De kans dat andere actievoerders Rikkert toevallig zouden opmerken als hij Paco Ciao in of uit gaat is te groot. De agenten kiezen meestal een afgelegen locatie. Informanten worden soms opgepikt met de auto om naar een wegrestaurant te rijden. Afspreken midden in de stad in een restaurant of café zou te risky zijn.

Een wat duurder restaurant en dat de politie het eten van een informant betaald gebeurt vaak. Paco Ciao kan natuurlijk de grote wens van Rikkert zijn geweest. Het is niet een super fancy of duur restaurant, maar zeker sjiek en duurder dan de gemiddelde voku. “Ik wil daar graag eten”, kan Rikkert hebben gezegd, maar of de agenten daarop zijn ingegaan is te betwijfelen.

Agenten van een inlichtingendienst willen graag de controle en het overzicht houden. Onder de bedienden van Paco Ciao zou zomaar een fan van Ācīd Rēflūx kunnen zitten, daar zit de politie niet op te wachten. Later zegt iemand van de vriendengroep dat Rikkert in restaurant/Grand Café ‘De Vriend’ aan de Doezastraat 43 in Leiden afsprak, zeker meer voor de hand liggend omdat het minder centraal ligt.

Euforie over het verlinken van anderen

De timing van de afspraak is opvallend en ook veelzeggend. Op 29 januari 2023 verschijnt het interview ‘Dichtbij Nirvana in voormalig Leids uitvaartcentrum’ in het Leidsch Dagblad en op 30 januari 2023 praat Rikkert met de politie. Het interview lijkt daarmee een soort middelvinger naar de scene, zo van “ik heb het gemaakt, Groenoordhallen 2” en jullie ga ik verlinken. Euforie over het snitchen, iets dat later terugkomt bij zijn opscheppen over het praten met de politie.

Het is echter meer dan euforie van Rikkert, het is ook nog revanche. Hij loopt helemaal leeg bij de politie over de Leidse kraak- en actiescene. Noemt in verschillende gespreken de namen van mensen die hij kent en zeker van de mensen die hij niet mag. Hij laat clips zien van acties die in appgroepen in de scene zijn rondgestuurd.

Twee van die clips gaan over de vogelkooien acties waar gemaskerde medeactivisten op staan. Rikkert heeft opgeschept over het laten zien van die clips aan de politie, gelachen. Rikkert zal de namen van deze mensen aan de agenten hebben doorgegeven. Hij laat ook berichten uit appgroepen zien.

De politieagenten tonen Rikkert ook camerabeelden, waarschijnlijk van cameratoezicht in de stad, maar misschien ook camera’s die heimelijk zijn opgesteld om kraakpanden te observeren. Rikkert heeft namen genoemd bij de personen die op de beelden te zien zijn. Meestal laten runners van de politie die beelden niet op een eerste afspraak zien. Die afspraak is bedoeld om de relatie met de informant/infiltrant te verkennen. Het is dan ook aannemelijk dat Rikkert al eerder contact had met de politie.

Later beweert Rikkert dat hij geen geld wilde voor de informatie, maar bewijs daarvoor levert hij niet. In ieder geval in de zomer krijgt hij een grote som geld, maar hij krijgt ook drugs van de agenten en tevens worden etentjes en drankjes voor hem betaald. Rikkert lijkt te willen suggereren dat het bijna een soort daad van altruïsme was dat hij mensen verlinkte, maar het was allemaal eigen belang, want het geld en de drugs had hij nodig.

Niemand in de Leidse beweging spreekt over de vraag van Rikkert over praten met de politie, de benadering zelf en de afspraak met de agenten. Dit terwijl in januari 2023 dit allemaal al bekend was bij de vriendengroep van Jay en Rikkert en misschien daarbuiten. Het feesten gaat gewoon door. In februari organiseert ‘Dön’t Mïnd Thë Füzz’ twee feesten. Een aantal vreemde gebeurtenissen zouden echter vragen op moeten hebben geroepen, maar daarover werd opnieuw niet gesproken.

Op 24 maart 2023 wordt Rikkert aan de kant gezet omdat hij in een auto zonder APK rijdt. De boete hiervoor is 169 euro. Een lid van de Rikkert groep zegt dat hij verder kan rijden en zijn rijbewijs niet hoeft te tonen. Wat er precies is gebeurd, is niet bekend, maar gewoon doorrijden zonder rijbewijs te tonen zou allerlei vragen op moeten roepen. Het kan zijn dat Rikkert heeft gezegd dat hij informant was van de politie en dat er daarom een oogje is dichtgeknepen. Mocht dat niet zo zijn, waarom liegen over het rijbewijs en doorrijden? Tenzij de bijrijder meer weet over de informantenrol van Rikkert.

Een paar weken later op 20 april 2023 wordt Rikkert gepakt tijdens een winkeldiefstal. Opnieuw zegt een lid van de Jay/Rikkert groep dat hij in eerste instantie er zonder het tonen van een identiteitsbewijs vanaf is gekomen. Waar normaal een boete van 200 tot 1.100 euro op staat, zou zomaar terzijde zijn geschoven. Gezien het hier om diefstal bij een vestiging van Albert Hein ging, lijkt dit sterk. Supermarkten hebben lik op stuk beleid ten aanzien van diefstal. Uiteindelijk blijkt het dat hij zich wel heeft moeten identificeren, het andere lid van de vriendengroep ook.

Rikkert en zijn vriend worden door de beveiligers na contact met de politie weggestuurd. Er komt uiteindelijk geen boete en misschien heeft Rikkert achteraf opnieuw de informantenkaart kunnen trekken, hoewel het spelen van die joker bij elke overtreding niet lang is vol te houden. Waarom in eerste instantie liegen over het incident? Stoer doen? Of speelt er meer? Rikkert was niet alleen, waarom is het niet gekoppeld aan zijn benadering en aan zijn mogelijke informantenrol? Waren er vanaf het begin meer mensen betrokken bij het informeren aan de politie?

Nieuwe afspraak, tips aan de politie

Overtredingen zijn voor de politie allemaal troefkaarten om de chantage van de informant op te voeren. “Je moet nu meer gaan vertellen want anders kunnen wij niet voorkomen dat je toch de cel in moet,” zullen de agenten van TOOI Rikkert hebben voorgehouden. Kort na de incidenten heeft Rikkert een nieuwe afspraak met Jasper en zijn collega.

De nieuwe afspraak met de politie is eind april 2023 na een graffiti actie in Voorschoten. De Zwarte Tulp eist de actie voor een fatsoenlijk minimumloon bij winkels in Voorschoten op. Op winkelruiten wordt ‘minimum loon = minimum moeite’ gespoten. Voor de politie is de actie een blamage. Een actie in een winkelstraat met allerlei cameratoezicht, in het sjieke Voorschoten, van een groep die de autoriteiten al langere tijd in het vizier hebben en waarbinnen de TOOI een of meerder informanten/infiltranten runt.

Op welke locatie Rikkert deze keer afspreekt met zijn runners van de politie is niet bekend. Wel is duidelijk dat hij verder gaat met het verlinken van personen in de Leidse scene. In het eerste gesprek heeft hij namen van krakers en activisten genoemd, clips van acties, berichten uit appgroepen aan de politie gegeven en namen bij camerabeelden van de politie.

In het tweede gesprek gaat Rikkert een stap verder. Hij geeft aan hoe de politie mensen van de verschillende kraakpanden in de stad (‘De Otter’, de Ontsporing en Vrij Parkeren Leiden) in de gaten kan houden. Hij gaat zover dat hij tips geeft over waar en wanneer de politie kan posten om mensen op heterdaad te betrappen.

Hoe accuraat en gedegen de informatie van Rikkert was, is niet bekend. Mensen hebben wel last gehad van de informatie die Rikkert de politie heeft gegeven en zijn aangehouden en de politie bedankt Rikkert daarvoor dus bepaalde feiten heeft hij wel expliciet gemeld. Digitale informatie, mobiele nummers, adressen en namen zullen zeker belangrijk voor de politie zijn geweest, maar bij andere zaken kan Rikkerts persoonlijkheid exactheid in de weg hebben gezeten.

Rikkert was en is vooral met zichzelf bezig waardoor hij mogelijk belangrijke zaken niet herinnert of niet juist kan weergeven omdat hij zichzelf graag op de voorgrond stelt. Personen aan daden koppelen of de juiste personen aanwijzen of verschillende acties uit elkaar houden zijn details die te ver voor hem gaan. Dat draait namelijk niet om hem.

Om de gespletenheid van Rikkert’s leven als medeactivist, vriend, spokesperson en informant en het praten over zijn medeactievoerders te illustreren een paar dagen uit het leven de Rikkert den Braber.

De actie in Voorschoten vond plaats in de nacht van dinsdag 25 op woensdag 26 april 2023. Het VPRO-radioprogramma 3 voor 12 besteedt op haar website aandacht aan een punkfeest van ‘Dön’t Mïnd Thë Füzz’ op 26 april. In het artikel ‘Punk is terug van nooit dood geweest’ wordt het DIY punkfestival van zaterdag 29 april 2023 aangekondigd. Onder het artikel staat een link naar een interview van Rikkert Sleutelstad radio live071 over het festival.

Op vrijdag 28 april wordt hij ook geïnterviewd door zijn politierunners, en niet over het festival, maar over zijn maten uit de Leidse beweging die het festival zullen bezoeken. In drie/vier dagen switchen tussen praten over een muziekevenement, enthousiast met vrienden opscheppen, ‘we hebben de nationale media gehaald’, vervolgens je politierunners ontmoeten en leeglopen bij hen onder het genot van opnieuw een etentje en een biertje en dan de volgende dag gaan feesten met de mensen waarover je geluld hebt.

Greep in de barkas, diefstal en seks met een minderjarige

Het lijkt Rikkert voor de wind te gaan. Zijn band en zijn evenementen machine krijgen veel aandacht en de vriendengroep van Jay en Rikkert lijkt er geen problemen mee te hebben dat hij met de politie praat. Hij ontwikkelt een wat duurdere levensstijl, betere instrumenten meer drugs.

Drugs die hij ook krijgt van zijn runners bij de politie. Hij heeft zeker een keer, maar waarschijnlijk meerdere keren 2, 3 of 5 gram Amnesia (aantal gram veranderd in elk gesprek met mensen) van coffeeshop ’t Leidseplein Pieterskerkgracht, Leiden, hebben gekregen van zijn politievrienden.

Die duurdere levensstijl wijst erop dat Rikkert over genoeg geld beschikt. Niemand stelt daar vragen over. Zeker omdat hij een periode ook geen baan heeft. Later werkt hij wel korte tijd bij Autoschadebedrijf Den Elzen. Volgens enkele leden van de vriendengroep zou hij geld krijgen via de onderhuur van een woning van een vriendin.

Daarnaast krijgt hij dus geld van de politie voor het verlinken van zijn medeactivisten en hij doet ook nog eens een greep in de ‘barkas’ van het kraakpand ‘de Otter’. Er wordt tweeduizend euro uit ‘de Otter’ kas ontvreemd. Dit leidt tot een conflict in het pand. Rikkert ontkent dat hij geld heeft gejat, maar hij was degene die het geld beheerde dus eigenlijk kon niemand anders erbij.

Of het uit wraak is of omdat iemand toch wist of vermoedde dat Rikkert een informant was, wordt Rikkert wel langzaam teruggepakt. Op 25 juni 2023 wordt er ingebroken in ‘de Otter’. Vooral waardevolle spullen van Rikkert worden gestolen, drie gitaren en een laptop. Een huisgenoot raakt een Nintendo Switch kwijt. Het is een tegenslag voor hem, een maand later zit het hem nog steeds dwars. Daar blijft het echter niet bij.

In juni 2023 verspreid iemand het gerucht dat Rikkert seks heeft gehad met een minderjarige vrouw. Het bericht is echter geen gerucht, maar waar. De vrouw is helemaal van slag. Een jaar later nog steeds. Rikkert doet alsof er niets aan de hand is. De andere krakers, actievoerders die er weet van hebben, doen ook niets met het verhaal. Rikkert wordt niet geconfronteerd.

Dat is de rode draad bij het verhaal van Rikkert de informant. Mensen horen dat hij benaderd is, er wordt niet doorgevraagd. Mensen weten dat hij praat met de politie, kijken de andere kant op. Mensen worden bedreigd en geslagen, de scene kijkt weg. De verhoudingen in de Leidse scene beletten een serieus gesprek over een veilige scene en onderzoek naar wat er is gebeurd.

Wij hopen dat jij hier blij mee bent

De diefstal bij Rikkert vindt zes dagen na een nieuw gesprek met de politierunners plaats. Over dat gesprek heeft Rikkert in appberichten opgeschept. Hij maakt ‘vrienden’ deelgenoot van een appje waarin hij 650 euro van de politie zou krijgen. Het gesprek van politieagent Jasper en zijn collega met informant Rikkert vindt plaats op maandag 19 juni 2023. Volgens een van de vrienden spreekt Rikkert de agenten in restaurant/Grand Café ‘De Vriend’ aan de Doezastraat 43 in Leiden.

Dit is opnieuw een paar dagen na een nieuwe actie van de Zwarte Tulp. Een van de vrienden is Rikkert gevolgd of is samen met hem naar Grand Café ‘De Vriend’ gegaan. Het gerucht gaat rond dat Rikkert is gezien met twee agenten, maar Jasper en zijn collega waren niet in uniform dus waar komt dat verhaal vandaan? Stond die ‘vriend’ opnieuw op de uitkijk of was hij betrokken bij het doorspelen van informatie aan de politie? Iedereen zwijgt alsof het om ‘Wie is de mol’ gaat.

De nachtelijke actie van de Zwarte Tulp op 16 juni 2023 van ‘Team Ruitenwisser’ was gericht tegen Leontien Bakermans, betrokken bij onder andere anti-abortus groep de ‘Schreeuw om Leven’. Bakermans zou op 17 juni 2023 een lezing geven op het congres van de extreemrechtse jongerenafdeling van Forum voor Democratie (JFVD). De voorruit van een van haar auto’s wordt gespraypaint en een andere van stickers voorzien.

Wanneer de afspraak van 19 juni 2023 met zijn runners is gemaakt is niet bekend. De agenten zijn echter in hun nopjes en willen hun succes delen met Rikkert: “Hoi Rikkert, eindelijk hebben we resultaat nav jouw info. Wij zijn erg blij hiermee en wij hopen dat jij hier blij mee bent 😉 € € (knipoog emoji, euroteken, euroteken),” appt Jasper. Het is duidelijk dat informant Rikkert ervoor gezorgd heeft dat medeactivisten in de problemen zijn gekomen.

Betekent dit dat de politie weet wie de ruitenwissers zijn? De agenten scheppen op over het feit dat er mensen zijn aangehouden en verhoord. “Wij willen dus met je afspreken. Volgende week maandag 19 juni om 18 uur. Komt dat jou uit?” Natuurlijk komt het Rikkert goed uit. Niet alleen wil hij nog meer vertellen, hij wil ook horen waar zijn informatie toe heeft geleid en heeft ook geld en drugs nodig.

De Bakermans actie verstiert toch enigszins het feestje van de politie. Zijn ze op het goede spoor, waren de arrestanten de wissers? Dat weerhoudt ze er niet van om met Rikkert het goede nieuws te delen. Informant Rikkert is ook blij en appt zijn vrienden: “Jesus, you will never guesd how much i got.” Op de vraag van iemand “how much wat”, schrijft hij “de omnompet, 650.” Het komt hem allemaal goed uit, eigenlijk had hij al op het geld gerekend: “en ik had nog n plan, maar idk hoe goed de timing daarvoor is.”

Al bij het maken van de afspraak met de politie heeft Rikkert al het geld gespendeerd. “Rijbewijs??”, tekst hij zijn vrienden. “Zozo, dat komt goed uit,” is een andere tekst. Allerlei url’s van schoenen zoals dr. Martens limited editions komen langs voor prijzen die plotseling binnen handbereik zijn.

Vaag onderzoek naar informant Rikkert

Verschillende mensen in de Jay/Rikkert groep kregen in de zomer appberichten te zien dat Rikkert geld kreeg van de politie. Er wordt gezegd dat Jay als een van de eerste vrienden van Rikkert in de scene het zou hebben afgekeurd. Hij benam zich in het najaar van het leven. Rikkert wil ook niet praten over wat Jay van zijn informantenrol vond. Jay wist echter al veel eerder van Rikkert’s informantenrol, maar lijkt te hebben weggekeken.

De vriendenkring rond Rikkert wist het al en eind juni 2023 was het bewijs rond. Informant Rikkert werd echter nog steeds beschermd, zijn verhaal werd niet onderzocht of openbaar gemaakt en hij werd niet verhoord. Er wordt gezegd dat er een onderzoek zou zijn opgestart, althans dat wordt een jaar later in de zomer van 2024 aan Buro Jansen & Janssen verteld, maar wat voor onderzoek dat nu was, het blijft vaag.

Enkele mensen zouden zijn gewaarschuwd, maar details daarover ontbreken. Wat er is besproken is niet vastgelegd, eigenlijk was het onderzoek erop gericht om het verhaal weg te moffelen. Rikkert is niet geconfronteerd, welke mensen precies zijn gewaarschuwd vanaf juli 2023 is niet vastgelegd. Zeker is dat het verhaal over de informant in de Leidse scene niet openbaar met de Nederlandse scene is gedeeld.

Familie, gezelligheid, idealisme, maar vooral verraad

In juni 2023 is het in de Jay/Rikkert vriendenkring dus bekend, maar ondervindt Rikkert geen enkele last van die kennis. Op 25 juli 2023 verschijnt een artikel in het Leidsch Dagblad, ‘Krakers in overleg met ‘Monuta’ uit uitvaartcentrum Leiden. ‘Wij bewaakten het pand’.’ In het interview met twee van de krakers waaronder Rikkert wordt gesproken over “een groep van vier vaste bewoners”, “ze bouwden een familie”, “gezelligheid” en idealisme. Geen woord over het feit dat de persoon die het meeste het woord voerde tijdens het interview een informant is.

Het interview is onder de omstandigheden eigenlijk absurd. Rikkert is de belangrijkste woordvoerder van het pand en spreekbuis van de Leidse kraakscene. Hij kan spreken over familie, gezelligheid en idealisme terwijl de reguliere media zoals het Leidsch Dagblad, de alternatieve media als Indymedia, Doorbraak, sociale media als krakers mailingslijsten, appgroepen, Instagram accounts en andere mogelijke media geen ingezonden brieven, flyers, pamfletten krijgen over het feit dat een van de familieleden van de ‘Monuta’ zijn vrienden verlinkte bij de politie.

Er was dus geen serieus onderzoek. Dat is ook logisch, er werd wel in de zomer met wat mensen gesproken, maar serieus was dat niet. Het kraakpand de Ontsporing stelde dat ze Rikkert de toegang hebben ontzegd in het najaar van 2023, maar het is volstrekt onduidelijk of dat ook daadwerkelijk gebeurde. Er is wel een bericht aan Rikkert gestuurd met de tekst: “Totdat ons onderzoek is afgerond, kunt je geen kraakpand betreden.”

Het is onduidelijk hoe serieus die app moet worden genomen. Rikkert kende allerlei mensen in de Ontsporing. Een deel van zijn spullen lagen daar. Die heeft hij gewoon op kunnen halen, zonder problemen. Ook is hij later nog in het pand geweest. Enkele leden van de vriendengroep rond Rikkert woonden er of waren/zijn betrokken bij de Ontsporing.

Het gelegaliseerde pand de Resistor kreeg pas eind oktober begin november te horen dat Rikkert een informant zou zijn. Het bericht was erg vaag. Zij hebben zelf wat onderzoek gedaan en op basis van die informatie Rikkert de toegang ontzegd. Die ontzegging is niet publiekelijk bekend gemaakt. Of het ook actief is gehandhaafd is niet duidelijk. Zeker is dat niemand publiekelijk Rikkert aan de schandpaal heeft genageld.

Niemand in de Leidse scene heeft Rikkert geconfronteerd

Waarom er überhaupt een onderzoek nodig was is onduidelijk. Rikkert had namelijk zelf een verklaring gegeven die zomer. Wat vervolgens had kunnen gebeuren is een uitgebreid verhoor met Rikkert, het veiligstellen van al zijn app-verkeer en alle informatie over de agenten. En dat had allemaal openbaar kunnen worden gemaakt. In de zomer van 2023 zou de zaak dan al publiekelijk zijn geweest.

In een verklaring van de zomer van 2023 zegt Rikkert namelijk dat hij aan een van zijn vrienden alles heeft opgebiecht. Wat dat alles is, is nog steeds niet bekend. Rikkert schrijft zelf: “I never did or said anything to hurt this community/this scene and our loved ones, i talked because bad people were doing bad things, i never told them anything beside that, i know what i did and I’ll take the consequences without a fight, if you want the full story talk to … I told … everything when this was relevant and … hates my guts now so … ‘il have no problem sharing the good and the bad.”

Wat Rikkert met “this community/this scene” bedoeld, is niet duidelijk. Niemand heeft hem dat gevraagd. Vrienden zeggen er niets over, waarschijnlijk in de hoop dat hij niet over hen heeft verklaard. “Our loved ones”, zullen zij hebben gedacht, dat ben ik. Toch is het vreemd, hij zegt “our”, ging dat over zijn medeactivisten of betekent dat Rikkert niet alleen is gaan snitchen bij de politie?

Zoals uit dit onderzoek blijkt is dat geen onlogische gedachte gezien de verhoudingen in de Leidse scene op dat moment. Het kan dus heel goed zijn dat mensen Rikkert hebben gevoed met informatie die hij aan de politie kon doorvertellen. En “this community/this scene” klinkt afstandelijk, het is niet “our community/our scene” of “my community/my scene” zoals hij in het interview met het Leidsch Dagblad het heeft over gezelligheid, familie en idealisme.

Rikkert is leeggelopen bij de politie, dat maakt deze reconstructie, zijn communicatie met de politie en zijn eigen verklaring duidelijk. Runners van informanten zijn erop getraind om iemand veren in zijn reet te steken. Rikkert is daar zeer gevoelig voor. Hij zal alles hebben verteld wat hij wist, dat blijkt natuurlijk ook uit het tonen van interne clips van acties, appgroepen, namen van mensen bij camerabeelden en tips aan de politie.

Misschien dat de angst voor het ongewisse vrienden, maar ook anderen, hebben weerhouden om iets naar buiten te brengen. Rikkert was een populaire gast die de Leidse kraakbeweging kon vertegenwoordigen in de media, had contact met de politie, veel organiseerde en blijkbaar met van alles kon wegkomen.

Ondanks de herrie dodelijke stilte

Niets doen is ook kleur bekennen en in het geval van informant Rikkert vertaalt dat zich in een oorverdovende stilte. Wat al maanden duidelijk was wordt eind juni 2023 voor de vriendengroep rond Rikkert een zekerheid; Hij is informant van de politie. Hij zegt dat hij er mee gestopt is, maar gezien zijn amicale manier van omgaan met de agenten is dat de vraag. Niemand stelt echter vragen over die informantenrol.

Ook niet over de inhoud van zijn app bericht dat zijn verklaring zou zijn. Als kraakscene wil je niet dat slechte mensen in je midden verkeren. Stel dat het verhaal van Rikkert over slechte mensen die slechte dingen doen, “bad people were doing bad things”, juist is, dan wil je dat toch weten. Als mensen worden verdacht van seksueel overschrijdende gedrag of over kinderporno beschikken, mishandeling, intimidatie van medeactivisten, dan wil je als scene toch dat onderzoeken of niet? Want ook naar die claim van Rikkert wordt geen onderzoek gedaan.

Wat volgt is eigenlijk geen verandering. Het laatste feest in ‘de Otter’/ ‘Monuta’ voordat het pand wordt ontruimd, wordt op 7 juli 2023 georganiseerd door ‘Dön’t Mïnd Thë Füzz’ in samenwerking met Hondsdol met Rikkert’s eigen band Ācīd Rēflūx en optredens van Psychose en Asintomáticos.

Het feest gaat daarna voor Rikkert en zijn vrienden gewoon verder. Op 8 oktober 2023 staat Rikkert in concertzaal Nobel in Leiden tijdens het ‘Dön’t Mïnd Thë Füzz’ festival ‘Randstad Rebels part 1, Rebels without a cause.” Naast Ācīd Rēflūx spelen ook Medgar, Wielklem en Artifice. VPRO 3 voor 12 besteedt op haar website aandacht aan het festival. Ook al zou de Resistor Rikkert de toegang ontzeggen hij was de kleinere zalen ontgroeid en wilde verder.

Een maand later volgt ‘Randstad Rebels part 2’ op 25 november 2023, opnieuw georganiseerd door Rikkert en zijn vrienden. En alsof er niets aan de hand is gaat het feest voor Rikkert door. Zijn band speelt op vrijdag 2 februari 2024 met Røyking, & Voos in het Paard in Den Haag. Op 8 maart 2024 opnieuw in Nobel in het voorprogramma van Moanzy, op zaterdag 13 april 2024 tijdens Hondsdol “met 6 lokale en niet zo lokale punkrock/ metal bands het Paardcafe podium voor een knaller van een avond!”

Die zaterdag, 13 april 2024, blijkt later de start van een onderzoek naar de informant Rikkert den Braber, maar het duurt nog wel een maand voordat dat onderzoek echt kan beginnen. Op zaterdag 11 mei 2024 speelt Ācīd Rēflūx tijdens weer een ‘Dön’t Mïnd Thë Füzz’ in de Grote Zaal van Nobel in Leiden met Cloudsurfers, Downtown District en Headfirst.

Een niet onbelangrijk detail bij deze feesten is de persoon die centraal staat, informant Rikkert. Zijn band en zijn Füzz evenementen machine naast Hondsdol zijn een belangrijke motor om door te feesten. En iedereen was graag te gast bij die feesten van Rikkert de snitch, wat het verhaal nog vreemder maakt.

De coming out door een gestolen fiets?

Wel krijgt Rikkert en zijn band meer tegenwind te verduren. Eerst worden de fietsbanden van Rikkert lek geprikt bij zijn nieuwe woonadres. Op 3 mei 2024 wordt vervolgens zijn fiets ook gewoon gestolen. Beteuterd meldt Rikkert de diefstal op zijn Instagram account. Hij is gaan uithuilen bij zijn vrienden van de politie. Nog niets over zijn praten met de politie.

Bij zijn feestje op 11 mei 2024 meldt Rikkert wel dat zijn band even op de pauzeknop drukt: “Ācīd Rēflūx drukt de pauzeknop in voor onbepaalde tijd door werkdruk. ”Het bericht over de pauzeknop gaat vergezeld met veel loftrompet op Rikkert, ‘he is the man.’ Rikkert is een centrale spil: “Niet zo vreemd gegeven dat frontman Rikkert ook de centrale spil is van Dön’t Mïnd Thë Füzz.” Rikkert is een showman: “Rikkert heeft een hoge kwaliteit als showman, en het gevaar dat de set instort onder haar eigen gimmicks is gelukkig vermeden.” Rikkert is in een woord: geweldig.

Op 28 mei 2024 krijgt Buro Jansen & Janssen een mail van de Leidse band Hard voor Weinig. Zij vertellen dat zij ook zouden spelen op 13 april 2024 in het Paardcafe podium, maar zich hebben afgemeld voor dat Hondsdol festival: “Wij hebben als band laatst een show afgezegd omdat wij niet samen wilden spelen met zijn band vanwege zijn dubieuze rol.” Hard voor Weinig heeft over die dubieuze rol van Rikkert een bericht op hun Instagram account geplaatst. Volgens de band is “hij politie-informant (geweest) en wil zijn verhaal doen en eventueel hulp met het maken van een statement erover.”

Het Instagram bericht van Hard voor Weinig van eind maart 2024 over Rikkert is het eerste publieke bericht over het feit dat Rikkert informant is. Hard voor Weinig schrijft: “Wij hebben hem leren kennen als niet erg betrouwbaar. Misschien komt dit door (mentale) problemen.” Het is een beetje vreemde omschrijving van Rikkert omdat zowel wordt gezegd dat Rikkert niet “erg betrouwbaar” is, maar ook dat hij “(mentale) problemen” heeft. Wil dat zeggen dat Rikkert er niets aan kan doen dat hij zijn medeactivisten heeft verlinkt of dat het feit dat hij een politie informant is mogelijk niet klopt of dat het niet zo ernstig is dat hij met de politie praat omdat hij onbetrouwbaar is?

Hard voor Weinig heeft voor het concert op 13 april 2024 op 19 maart 2024 een bericht gekregen van iemand uit de Ontsporing over de informantenrol van Rikkert. Eerdere feesten en concerten van Rikkert in 2023 en begin 2024 zijn niet voorafgegaan door een waarschuwing over Rikkert. Naar aanleiding van het bericht van 19 maart vraagt Hard voor Weinig festival organisator Hondsdol over Rikkert, maar die houdt vast aan het optreden van Ācīd Rēflūx. Vandaar dat Hard voor Weinig een bericht op Instagram plaatst. Rikkert kan gewoon spelen in het Paardcafé. Geen protest voor de deur of flyers met zijn bedankje aan de politie.

Wel belt informant Rikkert met bandleden van Hard voor Weinig op 4 april 2024, maar dat telefoongesprek levert niet veel op. Rikkert gaat gewoon verder met zijn feestje ook na 13 april 2024. Een live gesprek in een kroeg tussen Rikkert en leden van Hard voor Weinig was er vooral op gericht om Rikkert te overtuigen om zijn informantenrol wereldkundig te maken. De bandleden hadden Rikkert echter nog nooit ontmoet en omdat hij informant was of nog steeds is, waren ze op hun hoede. Aan het verhaal van Den Braber was echter geen “touw aan vastteknopen,” zoals het later werd samengevat.

Logisch Rikkert borduurde voort op de verklaring van de zomer van 2023. Een verklaring die nog niet openbaar was. De “bad people were doing bad things” verklaring waar niets in staat en uiteindelijk is bedoeld om zichzelf vrij te pleiten. Hij verklikt bij de politie omdat er slechte dingen in de scene gebeurden. Niet zijn snitchen, niet zijn stelen uit de barpot van kraakpand ‘de Otter’, niet de seks met een minderjarige, niet het geld van de agenten, niet de drugs die door de politie bij ‘de Otter’ werden afgeleverd, maar anderen waren de slechteriken.

Dingen die niet door de beugel kunnen

Rikkert stuurt Buro Jansen & Janssen een maand later een verklaring op. Hij schrijft “ik ben Politie Informant geweest in Leiden.” Hij schrijft dat hij “informant is geworden tegen een groep van 3 mensen binnen de leidse kraakbeweging.” Hij schrijft nog dat hij “met deze 3 mensen heeft samengewoond.” Het is duidelijk dat zijn eerste tekst over zijn informantenrol in juni 2023 niet klopt. Toen schreef hij dat “i never did or said anything to hurt this community/this scene.”

De verklaring borduurt verder op zijn narrative van “bad people. Who were doing bad things, i never told them anything beside that” van een jaar eerder. Nu stelt hij dat “na een hoop dingen met mijn eigen ogen te hebben gezien die echt niet door de beugel heen kunnen,” hij met de politie is gaan praten. Hij schrijft nog wel dat hij “na erover gepraat te hebben met iemand die dichtbij me stond destijds ik alsnog heb besloten met ze te praten.”

Hij schrijft niet wat voor ‘dingen’ er niet door de beugel konden. Waren dat de acties, het kraken, opmerkingen, het uitzetten van Jay, de ruzie, persoonlijke frust? Wel schrijft hij in zijn verklaring dat hij “na een dergelijke escalatie met een vader van een vriend deze vriend en mij naar het politieburo getrokken voor een aangifte.”

Met de escalatie bedoelt Rikkert den Braber de overval van Rikkert/Jay en zijn vrienden op de VPL. Met behulp van een bewoner van dat kraakpand wist hij en zijn vrienden het pand binnen te dringen en werden er bewoners bedreigd en geslagen. Als reactie hebben de bewoners van het pand een verklaring afgegeven bij een van de ouders van een lid van de vriendengroep van Rikkert. Een ouder van een persoon die eerder ook in de VPL heeft gewoond.

Vervolgens zegt hij “spijt te hebben en niet trots te zijn.” Wat hij precies over wie heeft verteld, heeft hij niet tegen de personen in kwestie opgebiecht. Voor hem was met de verklaring de kous af.

Draaien en liegen van informant Rikkert den Braber

Wie het verhaal van de aangifte over de bedreiging van een ouder van een van de leden heeft verzonnen is niet duidelijk. Rikkert schrijft het in zijn verklaring, de vriendengroep herhaalt het, maar vergeet steeds te vermelden dat zij het pand zijn uitgezet door de politie en zich moesten identificeren voor de huisvredebreuk. Van een aangifte voor bedreiging door bewoners van het pand waar Rikkert, Jay en zijn vrienden binnenvielen lijkt geen sprake te zijn.

Rikkert schrijft dat “eventuele vragen welkom zijn.” Gaandeweg het onderzoek van Buro Jansen & Janssen blijkt dat echter niet het geval. Eerst ontkent hij dat hij over mensen uit de scene iets gezegd heeft tegen de politie. Dit is een herhaling van zijn app bericht over “not this community/this scene” van de zomer van 2023.

Na aandringen zegt hij een persoon en noemt hij een naam. Later noemt hij drie namen, maar blijft weigeren te vertellen wat hij heeft gezegd tegen de politie en neemt geen contact op met de mensen die hij verlinkt heeft. Ook weigert hij details te vertellen over de agenten waar hij mee gesproken heeft, de afspraken met hen en zijn en hun app-berichten.

Dit draaien en liegen over het snitchen strookt niet met het feit dat Rikkert in de verklaring van mei 2024 zegt dat hij “er spijt van heeft en er niet trots op is.” Dit lijkt ook niet het geval want wie teruggaat naar de appberichten van 2023 ziet een enthousiaste Rikkert die tekst dat hij veel geld heeft gekregen om zijn medeactivisten te verlinken: “Jesus, you will never guesd how much i got.” Daarbij komt nog dat Rikkert ook in drugs is betaald. Daarover heeft hij ook tegen zijn vrienden opgeschept.

Na het tweede gesprek zou hij 2, 3 of 5 gram Amnesia van coffeeshop ’t Leidseplein Pieterskerkgracht, Leiden, hebben gekregen van zijn politievrienden. De drugs zouden zelfs zijn afgeleverd bij het kraakpand ‘de Otter’, meerdere mensen wisten daarvan. Waarschijnlijk heeft hij meerdere keren drugs gekregen, want hoeveel gram hij heeft gekregen, wisselt steeds. Diverse keren verschillende hoeveelheden wiet is aannemelijk. Daar zou hij niet trots op zijn?

Waarom dan zeker drie keer afspreken en net doen alsof het tegen je zin in. Als politieagent Jasper hem appt om af te spreken, staat Rikkert elke keer te trappelen om hen meteen te zien, dat klinkt niet als iemand die spijt heeft en niet trots is. Dat klinkt als iemand die het vaker heeft gedaan, ook langere tijd en geld nodig heeft en euro’s wil zien.

En het bizarre is dat Rikkert zegt dat hij “echt te veel in emotie heeft gehandeld, wat er gebeurde kon niet maar mijn acties hiertegen waren niet juist.” Er zou iets ernstigs zijn gebeurd en daarom was hij naar de politie gegaan. Rikkert blijft vaag wat de dingen zijn die hij gezien heeft in de VPL die niet door de beugel konden. Later zegt hij dat het om pedofilie zou gaan. Ernstig natuurlijk, maar opnieuw blijft Rikkert vaag. Bij navraag of die pedofilie misschien op hem zou slaan, want hij heeft seks gehad met een minderjarige vrouw. Opnieuw niets.

Is het een verklaring van iemand die “(mentale) problemen” heeft of “niet erg betrouwbaar” is. Nee, het is een verklaring van iemand die is betrapt. Ondanks zijn stoerheid en zijn uitgebreide vriendenkring die hem al jaren hebben beschermd, zijn er toch barsten gekomen in dat schild. Sommige medeactivisten zijn not amused en hebben hem al diverse keren een hak gezet. Gitaren gestolen, fiets gejat, geruchten over seks met minderjarigen, wat ook echt is gebeurd.

En mentale problemen? Misschien, maar ontoerekeningsvatbaar is Rikkert zeker niet. Hij heeft gewoon geluk, omdat iedereen zijn mond hield. Hij lult voor geld, drugs en etentjes met de politie en vrienden en bekenden in de Leidse scene staan erbij en kijken ernaar.

Wisten zijn vrienden van zijn informantenrol

Ja, zij wisten het misschien zelfs al vanaf het begin. Vraag is of sommigen al dan niet direct of indirect deel hebben genomen aan die informantenrol. Mochten ze het niet vanaf het begin precies weten, in de hele tijdlijn wemelt het van momenten dat mensen in zijn entourage wisten dat er iets aan de hand was.

Zeker begin januari 2023 bij de inval in de VPL en de komst van de politie. Bij aanhoudingen is er altijd een kans dat de politie zijn kans schoon acht om mensen te benaderen. Een ander moment aan het begin van de tijdlijn is toen Rikkert iemand van het kraakpand de Ontsporing aansprak over een benadering. Wanneer dat precies was, is niet duidelijk.

Rikkert zegt in zijn verklaring dat hij “na erover gepraat te hebben met iemand die dichtbij me stond destijds ik alsnog heb besloten met ze te praten.” Was dit het gesprek over “praten met de politie”? Meerdere mensen in de vriendenkring wisten in ieder geval van dit gesprek, het bleef stil. Niemand heeft aan de bel getrokken.

En sprak hij toen al met de politie, want de dingen die niet door de beugel konden speelden zich af in de kraakbeweging waar hij deel van uitmaakte met een kraakpand waar Jay en Rikkert in de zomer 2022 waren uitgezet. Daarvan zegt hij dat hij is “gaan praten met andere mensen binnen de beweging, deze gaven bevestiging het met me eens te zijn maar er werdt vervolgens niet naar gehandeld.”

Was de uitzetting uit de VPL een prikkel en de escalatie begin 2023 slechts een excuus om zijn informantenrol wit te wassen? De hoeveelheid geld die Rikkert in juni 2023 heeft gekregen verraadt een veel langere carrière als informant. Voor Rikkert maakt het niets uit en zijn vriendenkring dekt hem.

Zelfs het delen van appberichten van de politie lijkt niets te hebben veranderd. Rikkert schrijft dat de politie hem het bericht stuurde “mijn beloning lag klaar.” Het was geen beloning maar de zoveelste verdienste voor het verlinken van mensen, de politie schreef namelijk: “Eindelijk hebben we resultaat nav jouw info. Wij zijn erg blij hiermee en wij hopen dat jij hier blij mee bent 😉 € € (knipoog emoji euroteken euroteken).” Zijn vriendenkring cancelt hem niet. Media optredens, feesten, het kan niet op.

Rikkert de stoere frontman vriend en informant

Opvallend in het hele verhaal is de rol van het gerucht “bad people bad things” (“dingen die niet door de beugel konden”). Het lijkt erop dat de clash tussen verschillende groepen in de Leidse scene is ontaard in een snitch game van een van de groepen. Veel scenes kennen fracties. De politico’s die debat en actie willen, Verschillende ideologische stroming van rechtlijnig tot pragmatici, de feestgangers die punk en techno feesten organiseren, de gebruikers die even weg willen, de realo’s die willen wonen. Tussen en binnen die fracties kunnen spanningen zijn en ontstaan. Deels persoonlijk, deels om andere redenen. Hier is het ontspoord en is iemand of zijn meerdere personen met de politie gaan praten over medeactivisten.

In dit verhaal is er duidelijk een verantwoordelijke, Rikkert den Braber, maar anderen hebben het snitchen van Rikkert laten gebeuren en laten voortduren. Dat is de rode draad van het verhaal. De animositeit in de Leidse scene kwam niet alleen Rikkert goed uit, maar blijkbaar anderen ook die misschien een persoonlijk dan wel politiek appeltje wilden schillen met mensen die zij niet mochten of politiek van mening verschilden. Dat Rikkert over mensen lulde kwam dan goed uit voor meerdere mensen die het niet aan de grote klok hingen. Misschien hebben die mensen Rikkert wel wat toegefluisterd dat hij aan zijn politievrienden kon doorvertellen.

Dat is uiteindelijk even schadelijk voor een scene als de informant zelf, want het voedt wantrouwen nog meer. Als alle details op een rij worden gezet is de conclusie te trekken dat de informantenrol van Rikkert voorkomen had kunnen worden. De acties in 2022 zorgden voor ophef in Leiden. Zoveel reuring zelfs dat er debatten over werden gehouden met de gevestigde politiek. In de scene zelf zorgde het al voor kritiek. Ook het uit het pand zetten van Jay ging niet zonder slag of stoot. Die combinatie zorgt voor een voedingsbodem waar de aasgieren van de politie hun kans zien. Zij benaderen mensen en hopen dat iemand dusdanig gefrustreerd is dat die over zijn medeactivisten wil gaan praten.

Dat is gebeurd en wanneer het precies is begonnen is dan minder relevant. Iemand is gaan praten, maar heeft dit ook laten weten aan mensen. En dat is het moment dat een beweging aan de bel moet trekken. Mensen worden benaderd door de politie, dat betekent altijd dat er meerdere mensen zijn benaderd en dat het al langer gaande is. De politie zoekt naar informatie over een scene en dat betekent dat mensen op hun hoede moeten zijn. Niet paranoia, maar alert. Voorkomen dat Rikkert informant werd was misschien niet mogelijk doordat hij geld nodig had, chantabel was, labiel en mensen wilde verlinken.

Publiekelijk bekend maken dat er iemand is benaderd, hem of haar precies te vragen wat er is gebeurd en dit bekend maken, kan helpen om hem of haar van gedachten te doen veranderen. Wat er nu is gebeurd is dat iedereen het best vond dat hij met de politie praatte in de hoop waarschijnlijk dat het niet over hen zou gaan. Dat relatieve buitenstaanders het uiteindelijk aan de grote klok hingen is veelzeggend. Niemand wilde dat het naar buiten kwam. Een gemiste kans om solidariteit te tonen met medeactivisten die je misschien niet mag en waar je het politiek niet mee eens bent, maar die wel aan jou kant staan niet aan de kant van de repressie.

Noot voor een veilige en gezonde actiebeweging:

Voor een veilige actiebeweging is het van belang om bij benaderingen dit altijd meteen te melden aan je medeactivisten en het breder bekend te maken. Geruchten en verhalen over mensen die met de politie zouden praten of hebben gesproken moeten meteen worden uitgezocht en breed gemeld. Spreek mensen aan waarvan het vermoeden bestaat dat zij informant zijn. Je hoeft mensen niet meteen te beschuldigen, sommige mensen denken dat het onschuldig is, denken dat ze de politie te slim af zijn, maar blijken toch geïntimideerd. Melden, praten, onderzoek en publicatie zijn van belang om paranoia te voorkomen en de scene veilig en gezond te houden.

Noot over als je benaderd bent:

Ben je benaderd door politie of inlichtingendiensten of heb je gehoord van iemand die is benaderd, vertel dit aan je mededemonstranten en actievoerders, hou het niet geheim. Maak indien mogelijk geluidsopnames en foto’s/films. Schrijf zo gedetailleerd mogelijk je verhaal op. Details van de persoon die je heeft benaderd zijn van groot belang. Dit helpt bij toekomstige identificatie. Praat erover, want de impact kan groot zijn. Stuur je verhaal rond (publiceer het) zodat andere actievoerders/demonstranten die je niet kent ook gewaarschuwd worden. De overheid wil jou en je medeactivisten intimideren, laat dat niet gebeuren.

Verantwoording:

Waarom wordt de naam van informant Rikkert den Braber volledig weergegeven in dit artikel. Buro Jansen & Janssen is in het algemeen terughoudend met het weergeven van namen van informanten. Meestal gaat het bij informanten om chantabele labiele en onzekere personen.  In dit geval wordt de naam van Rikkert wel gegeven omdat hij blijft liegen over wat er nu precies is gebeurd en over wie en wat hij met de politie heeft gesproken.

Eerst ontkende hij dat hij iets verteld heeft: “i never did or said anything to hurt this community/this scene and our loved ones.” Hij zou wel iets gezegd hebben over “bad people. Who were doing bad things.” Het bleef onduidelijk wat hij bedoelde met ‘slechte mensen.’ Vervolgens gaf hij aan over de bewoners van Vrij Parkeren Leiden te hebben gesproken met de politie. Hij krabbelde later terug en zei dat het slechts om een persoon ging waarover hij verklaard zou hebben. Bij verder navragen ging het om drie personen, zouden het ook meer kunnen zijn.

Hij weigert details te geven over wat hij nu precies heeft verteld ook over zijn verdiensten en zijn runners. Hij wil het graag achter zich laten, is niet geïnteresseerd in de schade die hij de scene en mensen heeft aangedaan. Dit past misschien bij zijn antisociale persoonlijkheidsstoornis, maar is geen excuus. Rikkert den Braber is een informant, pas op want je weet niet of hij nog steeds met de politie praat.

Dit onderzoek duurde nogal lang omdat medeactivisten eigenlijk niets wilden vertellen over Rikkert. Hoewel er een onderzoek zou zijn gedaan naar de informantenrol van Rikkert is daarover niets naar boven gekomen. Gaandeweg zijn wel alle mensen in de Leidse scene gewaarschuwd.

Buro Jansen & Janssen heeft met allerlei mensen gesproken die hem persoonlijk kenden, heeft social media en web-onderzoek gedaan, media berichten verzameld en onderzoek gedaan naar de persoon Rikkert den Braber.

Artikel als pdf

Samenvatting

Deel van de gebruikte documenten

Krakers zijn terug van weggeweest dankzij de wooncrisis Leegstand dat is pas crimineel’, 17 maart 2022 Leidsch Dagblad

Dichtbij Nirvana in voormalig Leids uitvaartcentrum, 29 januari 2023 Leidsch Dagblad

Punk is terug van nooit dood geweest, 26 april 2023 (website 3 voor 12)

Glijmoshpits, blauwe plekken en halve liter blikken bier, 17 juni 2023 (website 3 voor 12)

Krakers in overleg met Monuta uit uitvaartcentrum Leiden ‘Wij bewaakten het pand’, 25 juli 2023 Leidsch Dagblad

Berichten met de politie

Verklaring 2023

Verklaring 2024

Andere recente benadering

Vreedzame demonstrant lastiggevallen en benaderd om als snitch te werken voor de politie (april 2025)

Politieagent Murad benadert activist op weg naar zijn werk om hem te rekruteren als spion: “Je wordt onze ogen en oren” (mei 2025)

Benaderingen in het verleden

Observant #80 / juli 2022 Benaderingen omdat protesteren een terroristische handeling is

Observant #74 / januari 2020 STASI NL – Benaderingen in 2019

Politierepressie tegen activisten

Observant#78 2021 De burger is staatsgevaarlijk

Observant#66 2015 Terroriseren politiek protest

Informanten/Infiltranten

Bram B., informant in Vonk (samenvatting) 2012

RID bespioneerde kritische jongerengroep 2012

Paul IJsbrand Kraaijer, van buttonboy tot spion 2012

De Psyche van een Mol, Paul Kraaijer (onderzoek) 2012

Kraaijer, de AIVD en de Telegraaf 2011