• Buro Jansen & Janssen is een onderzoeksburo dat politie, justitie, inlichtingendiensten, de overheid in Nederland en Europa kritisch volgt. Een grond-rechten kollektief dat al 30 jaar publiceert over uitbreiding van repressieve wetgeving, publiek-private samenwerking, bevoegdheden, overheids-optreden en andere staatsaangelegenheden.
    Buro Jansen & Janssen Postbus 10591, 1001EN Amsterdam, 020-6123202, 06-34339533, signal +31684065516, info@burojansen.nl (pgp)
    Steun Buro Jansen & Janssen. Word donateur, NL43 ASNB 0856 9868 52 of NL56 INGB 0000 6039 04 ten name van Stichting Res Publica, Postbus 11556, 1001 GN Amsterdam.
  • Publicaties

  • Migratie

  • Politieklachten

  • Telecom Italia, afluisteren, voetbal en CIA vluchten

    Eind september werd duidelijk dat de Italiaanse justitie onderzoek doet naar een afluister schandaal waarbij medewerkers van Telecom Italia bij betrokken zijn. Het bedrijf luisterde tienduizenden Italianen af waaronder mensen uit het bedrijfsleven, de politiek, theaterwereld, advocatuur en de sport. Door het afluisternetwerk dat naar alle waarschijnlijk vanaf 1997 heeft gefunctioneerd zijn de persoonlijke gegevens van tienduizenden gebruikers van Telecom Italia misbruikt. Telecom Italia is ook sinds 1997 geprivatiseerd. Bij het afluisterschandaal gaat het om niet alleen telefoongegevens, maar ook e-mail verkeer, bank gegevens en andere gegevens over het privé leven van mensen.

    Volgens justitie zijn bij de afluisterpraktijken Luciano Tavaroli, hoofd van de beveiliging van Italia Telecom, Emanuele Cipriani directeur van het privé detective bureau Polis d’Istinto uit Florence en de voormalig hoofd van de operaionele afdeling van de militaire geheime dienst (Servizio per le Informazioni e la Sicurezza Militare, SISMI) Marco Mancini betrokken. Ook Pierguido Tezzi, hoofdbeveiliging van Pirelli (het bedrijf dat Telecom Italia eigenlijk financieel controleert) speelde een rol in het afluisternetwerk. Cipriani en Mancini hadden een innige band zoals de Italiaanse krant La Stampa optekent uit het justitieel dossier. In een jaar belden zij 1380 keer met elkaar. Cipriani zou via zijn bedrijf informatie verkopen aan zijn klanten. Cipriani verkreeg deze via de militaire geheime dienst, Telecom Italia en contacten bij de diverse ministeries zoals de Ministeries van Justitie en van Binnenlandse Zaken. Tavaroli beschikte over een techniek waardoor hij kon afluisteren zonder sporen achter te laten. Zo luisterde hij ook de telefoonaansluitingen af die al door justitie werden getapt. Tavaroli luisterde de afluisteraars van burgers weer af. Een deel van het afluisterschandaal kwam in 2005 al aan het licht door invallen in de huizen en kantoren van diverse mensen in het kader van Laziogate. Laziogate is het spionage schandaal begin dit jaar waarbij minister van Volksgezondheid, Francesco Storace, moest opstappen na beschuldiging van spionage tijdens de verkiezingen in zijn regio Lazio. Telecom Italia promoveerde Tavaroli weg door hem aan te stellen als verantwoordelijk van de zusteronderneming Pirelli In Roemenië. Tavaroli bleef echter met een been in het bedrijf te staan. De nauwe band tussen Tavaroli, Cipriani en Mancini komt voort uit hun gemeenschappelijk verleden bij de caribinieri in Milaan.

    Na Laziogate heeft Adamo Bove de aanzet gegeven voor de ontdekking van het grotere afluisterschandaal, telecomgate. Adamo Bove de voormalig chef beveiliging bij de dochter van Telecom Italia TIM (Telecom Italia Mobile) stortte op 21 juli dit jaar van een brug in Napels. In april dit jaar wendde hij zich tot zijn ouder werkgever de DIGOS (Divisione Investigazioni Generali e Operazioni Speciali) , de speciale politie in Italië. Hij speelde hen alle nummer van SISMI door dus ook van Marco Mancini en andere verdachten van de ontvoering van de imam Nasar Osama Mustafa Hassan oftewel Abu Omar. Toen de onderzoekers van het parket in Milaan hem de telefoonnummers van de ontvoerders voorlegden kon hij van twee nummers geen gegevens vinden. Hij verklaarde dat Tim geen ervaringen had met buitenlandse geheime diensten. Door zijn gegevens kon Mancini op 5 juli worden gearresteerd voor betrokkenheid bij de ontvoering. Een ontvoering door de CIA waarbij tapverslagen ook een belangrijke rol hebben gespeeld. Adamo Bove wordt er op zijn beurt weer van beschuldigd door zijn secretaresse van afluisterpraktijken. Het justitieel onderzoek naar de dood van Adamo Bove loopt nog.

    Het afluisterschandaal lijkt verweven te zijn met het Italiaanse voetbalschandaal dat tijdens het Wereldkampioenschap voetbal in Duitsland speelde. De affaire kwam aan het rollen door de publicatie van tapverslagen van medewerkers van voetbalclubs zoals Juventus en AC Milan. Deze werden ervan beschuldigd uitslagen van wedstrijden te hebben gemanipuleerd door omkoping van scheidsrechters. Inter Milan leek de dans te ontspringen, maar door het afluister schandaal ontstonden er geruchten over de belangen van de voormalig voorzitter van de raad van bestuur van Telecom Italia Marco Tronchetti Provera bij het beschadigen van bijvoorbeeld de concurrent van Inter Milan Juventus. Provera heeft een groot belang (13.9 procent) in Inter Milan. De positie van Provera is echter onduidelijk aangezien hij ook door Tavarolli en Cipriani is afgeluisterd.

    Op 20 september 2006 werden 18 mensen waaronder elf leden van de financiële politie, de Caribinieri en de militaire politie naast mensen bij Telecom Italia gearresteerd. Drie anderen bevinden zich onder huisarrest en vier andere mensen worden nog gezocht. Van de vijfentwintig mensen die in staat van beschuldiging zijn gesteld is er een naam door het openbaar ministerie niet bekend gemaakt. De zaak kwam aan het rollen toen in maart 2004 bij toeval twee mensen, onder wie een rechter, die deelnamen aan het afluisternetwerk in het Paleis van Justitie in Milaan werden ontdekt. De ontedekking vond plaats in het kader van het onderzoek naar Laziogate. Het hoofd van de afdeling operationele zaken van de Italiaanse militaire geheime dienst (SISMI), Marco Mancini behoort ook tot het afluisternetwerk. Marco Mancini is enige tijd geleden in verband met de ontvoering van de imam Abu Omar gearresteerd, Mancini is nu weer vrij maar wordt wel vervolgd. Of het gehele afluisternetwerk was opgebouwd om geld te verdienen, Luciano Tavaroli’s netwerk heeft twintig miljoen euro verdiend volgens het openbaar ministerie, valt te betwijfelen. Waarom werden bijvoorbeeld alle leden van het bestuur van de bank Capitalia, de bank die Telecom Italia keer op keer van voldoende kredieten voorziet, afgeluisterd. En waarom de grootste aandeelhouder van Telecom Italia Benetton. De tienduizenden mensen, het getal 100.000 wordt ook genoemd, die werden afgeluisterd waren zeer divers. Toch lijken naast alle bekende Italianen vooral ook werknemers van Telecom Italia, Pirelli en TIM te zijn afgeluisterd. Deze praktijk om eigen werknemers af te luisteren doet denken aan de jaren zeventig toen het Fiat van Agnelli zijn eigen werknemers liet bespioneren.

    Een andere verbinding met het verleden is de innige vriendschap van een van de hoofdverdachten de privé detective Emanuele Cipriani met de zoon van de baas van de P2-loge Licio Gelli. De Telegraaf schrijft over Gelli en de P2-loge op 30 september 2000 het volgende: “In 1980 kwam Italie in opschudding door de ontdekking van de geheime P2-loge. Deze loge, geleid door de bankier Licio Gelli, maakte zich schuldig aan corruptie en machtsmisbruik. Zij werkte nauw samen met de maffia en had zich ten doel gesteld de macht in het land over te nemen.” “Een tegenbeweging komt snel op gang: de P2 Loge is een rechtse terreurgroep die oorspronkelijk deel uitmaakt van het stay-behind-netwerk van de Navo, Gladio. Volgens een ledenlijst die een Italiaans blad in de jaren tachtig publiceert is Agnelli (Giovanni Agnelli oprichter en eigenaar van Fiat red.) actief binnen P2, maar zelf geeft hij nooit commentaar op deze politieke activiteiten.” (Quote 31 oktober 2001).

    Afluisteren is in Italië een algemeen verschijnsel. Per jaar wordt er door justitie opdracht gegeven 100.000 telefoonaansluitingen af te tappen. Het is dan ook niet vreemd dat tapverslagen in de Italiaanse kranten de afgelopen jaren een centrale rol spelen bij schandalen. Bij het hierboven beschreven voetbal schandaal speelden tapverslagen een cruciale rol, maar ook bij de ineenstorting van het levensmiddelen bedrijf Parmalat en bij de ontvoeringen van Abu Omar door de CIA. Volgens de onderzoeksrechters leverde het afluisternetwerk informatie aan het SISMI en aan de CIA. Het netwerk luisterde namelijk allerlei mensen in de omgeving van Abu Omar af. De ontvoering van Abu Omar in februari 2003 stond onder leiding van de CIA en werd uitgevoerd door Mancini die toen nog voor de SISMI werkte. Marco Mancini heeft echter niet op eigen houten gehandeld in de ontvoering van Abu Omar. Abu Omar werd overgebracht naar Egypte waar hij is gemarteld. De chef van de SISMI, Nicoló Pollari, heeft aangegeven dat de militaire geheime dienst met de CIA samenwerkte bij de ontvoering van verdachten van terroristen door de CIA. Nicoló Pollari gaf deze verklaring na ruggespraak met Minister President Romano Prodi. Tavaroli heeft tegen journalisten van de Libero verklaard dat voormalig staatssecretaris Gianni Letta (onder de regering van Berlusconi) toestemming had gegeven voor de samenwerking met de CIA. De ontboezeming van Pollari geeft meer gewicht aan het vermoeden van de onderzoeksrechters dat de militaire geheime dienst zelf ook een duidelijke rol in het afluisternetwerk vervulde.

    In het onderzoek naar de ontvoering van Abu Omar worden er 35 verdacht van directe betrokkenheid bij de ontvoering. Van deze 35 mensen hebben 26 de Amerikaanse nationaliteit en negen de Italiaanse. Bij de 26 Amerikanen zitten Jeff Castelli hoofd van de CIA afdeling in Italië en Robert Sledon Lady (CIA in Milaan). Bij de Italianen gaat het om het hoofd van de SISMI Nicoló Pollari, Marco Mancini de man die behoort tot het afluisternetwerk, en enkele hoofden van SISMI afdeling in Italië. Naast de 35 verdachten staan nog vier mensen op de lijst van verdachten van het Italiaanse openbaar ministerie. Zij worden niet verdacht van directe betrokkenheid, maar wel hulp aan de 35 verdachten. Het gaat om twee agenten van de SISMI en twee journalisten van de krant de Libero, Renato Farina en Claudio Antonelli. De journalisten zouden hebben geprobeerd de officieren van justitie die de zaak onderzoeken te misleiden met informatie afkomstig van de SISMI. In deze informatie van de twee agenten van de SISMI wordt gesuggereerd dat de DIGOS acjter de ontvoering zit. Tevens poogden zij informatie te bemachtigen over de stand van het onderzoek voor de twee agenten van de SISMI.

    Het afluisterschandaal lijkt een bizarre wending te nemen nadat de Italiaanse regering een decreet heeft uitgevaardigd waarin staat dat mensen die de illegale dossiers van het schandaal publiceren een geldboete kunnen verwachten van 50.000 tot een 1 miljoen euro en hoge gevangenisstraffen. De regering bemoeilijkt met dit decreet het werk van de onderzoeksrechters op deze zaak en gelast middels het decreet de vernietiging van toekomstig bewijsmateriaal. Tevens toont de regering zich door deze actie erg eensgezind met de rechtse oppositie in het parlement. Afgezien van het gebrek aan openheid roept het decreet nog meer vragen op. Luciano Tavaroli zou namelijk voor zijn arrestatie al begonnen zijn met het vernietigen van de dossiers in de buurt van de luchthaven Malpensa van Milaan.