In antwoord op een vraag over een inzageverzoek bij de AIVD werd gezegd dat de betreffende vraag in de ’Organisatie’ zou worden uitgezet. Het antwoord typeert de behoefte bij de dienst om als serieuze organisatie te boek te staan. Haar grote broer de Central Intelligence Agency (CIA) zal in het kader van de transatlantische band veel eerder tot de verbeelding spreken dan haar Britse, Franse of Duitse evenknie. Toch heerst er onzekerheid bij de ‘Organisatie.’ Zij liet in december 2006 door TNS NIPO een onderzoek uitvoeren naar de ‘Beeldvorming van het Nederlandse publiek over de AIVD.’

het imago van de aivd

Reputatie bedrijf belangrijker dan het oplossen van de problemen in Nigeria

Vijftien jaar na de executie van Ken Saro-Wiwa, zijn er nieuwe documenten boven water gekomen over de PR strategie van Shell ten tijde van de crisis in Nigeria. De stukken maken deel uit van het bewijsmateriaal verzameld voor het proces dat de nabestaanden van Wiwa hadden aangespannen tegen Shell. Net voor de zaak na meer dan 13 jaar juridische touwtrekkerij voor de rechter zou komen in New York, kwam het vorige zomer tot een schikking. Shell kocht de nabestaanden af voor een bedrag van 15,5 miljoen dollar. De schikking had tot gevolg dat het bewijsmateriaal en de vele getuigenverklaringen nooit openbaar gemaakt werden. Tot nu toe.
Een van de meest onthullende stukken, is het tot “zeer vertrouwelijk” bestempelde Crisis Management Strategy and Plan opgesteld voor een geheime vergadering van de Shell top in Ascot in januari 1996. Voornaamste doel is te komen tot “een strategie voor de reputatie van de Groep als een asset.” Shell lag al jaren onder vuur voor de milieurampen veroorzaakt door de operaties van het bedrijf in Nigeria, zoals olie lekkages en het continue affakkelen van gas vrijgekomen bij oliewinning. De crisis werd acuut toen het bedrijf werd beschuldigd van te nauwe betrekkingen met het militaire regime. Volgens velen had Shell niet genoeg gedaan om de executie van Ken Saro-Wiwa en acht andere mensenrechtenactivisten te voorkomen. De focus van het Crisis Plan is desondanks op “The Message”. Niet door oorzaken van de problemen, maar de Public Relations staan centraal in het rapport.

NGOs and BBC targeted by Shell PR machine in wake
Damage control: How Niger Delta crisis threatened
Het antwoord van Milieudefensie op het filmpje va

Onvolledig informeren van publiek en politiek, geen juiste weergave van de cijfers en het forceren van een positief resultaat. Fouilleren was volgens de gezagsdriehoek in Utrecht succesvol, hoewel er in de Evaluatie preventief fouilleren 2007 wel wordt opgemerkt dat de effectiviteit niet is vast te stellen. Onderzoek van Buro Jansen & Janssen toont aan dat in twee van de drie risk areas de maatregel averechts werkte, dat er voor het risicogebied binnenstad door verandering van de omvang van het gebied en onduidelijke cijfers geen conclusies zijn te trekken en dat het aantal wapens per inwoner van Utrecht in de vier jaar dat er is gefouilleerd is toegenomen.

lees meer

Getuigen verklaringen beschuldigen Nigeriaanse militaire commandant van opdracht geven tot moorden en het accepteren van steekpenningen.

Een ingekorte versie van dit stuk verscheen in The Independent on Sunday, op 5 december 2010
Op 10 november 2010 was het vijftien jaar geleden dat de Nigeriaanse schrijver en activist Ken Saro-Wiwa werd opgehangen. Onlangs is er nieuw bewijsmateriaal opgedoken dat er op wijst dat het Nigeriaanse leger de moord op vier lokale Ogoni leiders heeft gepleegd waarvoor Saro-Wiwa was veroordeeld.
Uit het bewijsmateriaal blijkt ook dat de commandant van de betrokken eenheid, de beruchte Lt Col Okuntimo, vlak daarvoor miljoenen Naira betaald kreeg door Shell, en dat hij zich verplaatste in een pick-up truck van het oliebedrijf.
Shell heeft altijd volgehouden dat het bedrijf geen financiële banden had met het Nigeriaanse leger. De enige betalingen die het bedrijf ooit heeft moeten toegegeven – omdat er zwart op wit bewijs was – waren die van zogenaamde field allowances bij twee verschillende gelegenheden, maar nauwere betrekkingen zijn altijd ontkend.
The Independent heeft beschikking over de getuigenverklaringen afgelegd voor de rechtszaak van de nabestaanden van Wiwa tegen Shell. Vlak voordat de zaak vorig jaar zomer (2009) in New York voor de rechter zou komen, trof Shell een schikking. Het oliebedrijf betaalde de nabestaanden 15,5 miljoen dollar, en het bewijsmateriaal bleef binnenskamers. Tot nu toe.

Witness statements accuse Nigerian military comman

In het voorjaar van 2010 was India een paar weken in de ban van een afluisterschandaal, maar vervolgens verdween dat in de vergetelheid. Dit is opmerkelijk gezien de staat van dienst van de inlichtingenwereld in India. Schandalen die gewone Indiërs raken, maar ook corruptie, slecht management, verkeerde technologie en apparatuur en bovenal incompetentie lijken de boventoon te voeren bij de NTRO, die verantwoordelijk wordt gehouden voor het schandaal. NTRO, National Technical Research Organisation, gebruikt IMSI Catchers om voor lange tijd en op grote schaal politici, ambtenaren, zakenmensen, beroemdheden en gewone Indiërs af te luisteren.

Van wie zijn ze toch, de ambtenaren?Het lijkt een makkelijke vraag. Maar toen ik deze vraag voorlegde aan studenten kreeg ik de volgende antwoorden: de minister, het departement, de staat, de regering en de burgers. Blijkbaar hadden de studenten alleen het oog op departementsambtenaren en niet op de ambtenaren van bijvoorbeeld gemeenten, provincies en allerlei uitvoeringsorganisaties. Toen ik de vraag stelde aan een vriend die gemeentesecretaris was geweest, was zijn antwoord: van de gemeentesecretaris. Zijn voorganger had hem uitdrukkelijk onder zijn aandacht gebracht: ‘Niek ( zo heet mijn vriend), denk eraan de ambtenaren zijn van de gemeentesecretaris. Dus als er een kwestie is over benoeming of ontslag van een ambtenaar, dan ga jij erover en niet het College van B en W of een wethouder’.

lees meer

“Oei”, zegt AIVD-woordvoerder Sander van Dam. Dat soort verzoeken zijn niet gebruikelijk. “Wij willen niet alle kandidatenlijsten naslaan”, benadrukt hij. Dan zou de AIVD een “te grote rol” krijgen in een democratie. “Er moet eerst een indicatie zijn voor een gevaar voor de integriteit van het openbaar bestuur.”

Van Dam wijst erop dat zijn dienst een “strak afgebakende rol” heeft, waarvan de bevoegdheden “tot achter de komma” geregeld zijn. Op eigen initiatief zal de dienst daarom geen onderzoek instellen. “We mogen niet eens naslag doen op internet.” Dan zou de dienst zich immers al ‘actief’ opstellen richting de politiek. “De partijvoorzitter is zelf verantwoordelijk voor de screening.”
NRC Handelsblad 12 november 2010

Toch blijkt het weer anders te liggen , zelfs dan we al eerder hier publiceerden.

lees meer

De AIVD ontwikkelt een zogenoemde Forward Defense strategie, inhoudende dat de AIVD, ook vanuit de binnenlandse veiligheidstaak, op offensieve en innovatieve wijze, in een zo vroeg mogelijk stadium actief wil anticiperen op (mogelijke) dreigingen teneinde deze in een zo vroeg mogelijk stadium actief te kunnen (laten) voorkomen of reduceren.

De jaarplannen van de AIVD zijn over het algemeen niet te uitgesproken. Stel je voor een inlichtingendienst die de rest van de wereld laat weten waar de pijlen het komend jaar op worden gericht. Not done!
Maar dit jaar zowaar toch een jaarplan voor 2011 dat de moeite van het bestuderen waard is. Het onderdeel dat de moeite waard is nader te beschouwen is het in juli vorig jaar geintroduceerde concept ‘ Forward Defense’ dat in het jaarplan een prominente plaats inneemt en nader ingevuld wordt door de AIVD.

lees meer

de elektronische nieuwsbrief van Buro Jansen & Janssen

Mocht je een interessant artikel hebben over je confrontatie met politie en justitie, een nieuwe wetgeving, onderzoek of scriptie mail het dan ons, info@burojansen.nl.

01 Ochtendgloren: nachtelijke politionele phishing acties
02 Ochtendgloren: Over de politie die niet echt wakker wordt  na een nachtelijke phishing operatie (onderzoek)
03 Vinden Nederlanders preventief fouilleren fijn?
04 Operatie Ochtendgloren: Politie Spin
05 Openbaarheid op zijn Groenflinks
06 Rechtstaatperikelen identificatieplicht in het stemhokje
07 De koeriers van Moskou boek
08 Vragen naar de onbekende weg
09 Politiële gegevensverwerking en Privacy
10 Donateurs gezocht

Het heeft even geduurd, maar hier weer een nieuwe observant van Buro Jansen & Janssen. Twee stukken over preventief fouilleren. Ochtendgloren gaat over grote politie acties op snelwegen waar iedereen door de mangel wordt gehaald. Gepresenteerd als acties tegen ‘verkeerscriminaliteit’ (gladde banden en het niet op zak hebben van een rijbewijs) zijn de acties verworden tot een overheidslopende band waarbij de slachtoffers even door alle loketten van de staat worden gehaald. ‘Zit er een vuiltje aan u?” En Nederlanders houden van fouilleren. Draagvlak onderzoek zoals het heet, rammelt aan alle kanten. In de serie rechtstaatperikelen een kijkje in het stemlokaal. Veel oude artikelen, excuses voor deze vertraging.

Bestrijding van de criminaliteit door het afsluiten van snelwegen lijkt een uitvloeisel van de aanpak van nodale controle en informatiegestuurde politie. De redenering is eenvoudig. Boeven en andere slechteriken in de woorden van overheidsfunctionarissen gebruiken snelwegen als aan- en afvoerroutes van criminele waar. Door de snelweg af te sluiten en iedereen te controleren wordt de criminaliteit bestreden. Deze ongerichte controle acties gericht tegen niet verdachte burgers lijken proeftuinen voor het samenwerken van tientallen opsporingsdiensten en meer dan honderd functionarissen. Het denken binnen het opsporingsapparaat is duidelijk gekanteld. Iedereen is verdachte op de rijkswegen. Het Kwaad beweegt zich. In het verleden vooral in het oosten van het land, waar de operatie Ochtendgloren zijn oorsprong kent, maar de laatste jaren ook in het westen en zuiden, waar inmiddels vergelijkbare operaties onder de naam Avondlicht worden gehouden.
Kritische kanttekeningen, vragen, evaluaties, analyses, het is allemaal niet nodig. Twijfelaars van de maatregel worden net zolang onder druk gezet tot ze instemmen en een kritische beschouwing van dit zware middel is nergens in de stukken te vinden. Dat is verontrustend in een rechtstaat waar politie en justitie steeds meer middelen en mogelijkheden krijgen. Zonder nuances worden rechten van burgers alleen maar meer ingeperkt.

lees meer

Opsporing in Nederland is verworden tot het afsluiten van snelwegen en wachten op de autodief, de transportcrimineel en de inbreker. Sinds 2000 is de ‘operatie Ochtendgloren’ onderdeel van het politiewerk. Een snelweg wordt midden in de nacht afgesloten en alle passerende voertuigen worden onderworpen aan een totale controle. Hierbij worden rijbewijs en verzekering gecontroleerd, maar ook openstaande boetes, belastingschulden en eventuele verblijfsvergunningen. Vaak is een pinautomaat aanwezig zodat verschuldigde bedragen gelijk afgerekend kunnen worden. Doorgaans zijn rond de 130 functionarissen bij de controle betrokken.

lees meer

‘Toen een oudere man in de klas ermee werd geconfronteerd dat hij connecties had met de MIVD was hij meteen weg”

Geert Tomlow

Het zou niet de eerste keer zijn dat de Nederlandse inlichtingendiensten zich richten op politieke partijen. In de tijd van de Koude Oorlog was de Communistische Partij Nederland met stip doelwit nummer 1 van de voorloper van de AIVD, de BVD.

Maar ter rechterzijde van het politiek spectrum? Jammer genoeg weten we daar nog maar vrij weinig van. In het recent verschenen rapport over extreemrechts in Nederland natuurlijk geen woord over de PVV. Maar betekent dat ook dat de diensten de partij volledig met rust laten?

lees meer

Vrijblijvendheid troef bij onderzoek naar maatschappelijke steun voor een ingrijpende maatregel
Preventief fouilleren ligt gevoelig bij bestuurders. Niet omdat ze de maatregel niet hebben omarmd, maar omdat ze willen dat de bevolking zich positief uitlaat over de maatregel. Regelmatig worden burgers ondervraagd over de maatregel en keer op keer blijkt dat het volk er nog steeds achter staat. Deze steun staat haaks op de verwachtingen die burgers hebben over de effectiviteit. Weinig mensen geloven dat de maatregel zinvol is. Zijn de metingen echter wel zo objectief? In dit artikel worden enquêtes uit Den Haag, Utrecht, Rotterdam, Amsterdam en andere steden tegen het licht gehouden.
lees meer

Stoffel Heijsman van de Raad van Hoofdcommissarissen is de spindokter van de Nederlandse politie. In het NOS journaal van 2 juni legt hij uit dat de Nederlandse politie met bijna 60% van de aangiften helemaal niets doet, dat 29% wel in behandeling wordt genomen en dat 12,5% daarna alsnog op de plank blijft liggen. Of het onderzoek naar de aangiften ook tot een bevredigend resultaat leidt, wordt door de journalist niet gevraagd.
Het is een een-tweetje tussen de hoofdcommissaris en het Journaal met als conclusie: “te weinig opsporingscapaciteit.” De politie kan geen onderzoek doen naar criminele netwerken, en boeven hebben vrij spel. De boodschap is duidelijk, de politie moet er 4.000 extra agenten bij hebben.
Zeven dagen voor de verkiezingen proberen de dames en heren in het blauw nog even veiligheid als verkiezingsthema te promoten en eventuele bezuinigingen af te wenden. Een prachtige spin van de Raad van Hoofdcommissarissen. Een fundamentele discussie over de organisatie en inzet van de politie wordt uit de weg gegaan.
lees meer

In het NRC van 21 mei 2010 houdt Mariko Peters van Groen Links een pleidooi voor de oprichting van een transparantiewaakhond. De overheid moet een actievere rol spelen bij het openbaar maken van documenten en de WOB dient uitgebreid tot semi-overheidsinstellingen. Verder stelt het parlementslid de termijnoverschrijdingen en de leges die door de gemeenten in rekening worden gebracht bij de beantwoording van WOB verzoeken nog maar eens aan de orde.

GroenLinks als pleitbezorger voor een transparantere overheid. Dat zou een radicale omslag zijn voor deze partij. De vraag is of het meer is dan goedkope verkiezingsretoriek.
lees meer