Op maandag 21 februari werd ik plots gebeld door iemand van de politie die zich voorstelde als Nico Lefferts en die aangaf in gesprek te willen met mij als onderdeel van AFA Noord over de komende verkiezingen en te verwachten spanningen tussen partijen als het Forum voor Democratie en ons als antifa beweging.
Geertje kreeg in haar Amsterdamse woning onverwacht twee mannen van de inlichtingendienst over de vloer. Ze wilden dat zij hen zou informeren over komende studentenacties.
Op 9 januari van dit jaar wordt in Groningen gedemonstreerd tegen het gasbeleid. ‘Bob’, actievoerder van Fossil Free Groningen, krijgt op de verzamellocatie door een onbekende man gevoelige vragen voorgelegd.
Op de verzamelplaats voor de ‘Genoeg = genoeg’ demonstratie zijn zo’n honderd betogers aanwezig als ‘Bob’ arriveert. Hij herkent veel mensen van buiten Groningen. Een dag eerder werd de provincie opnieuw getroffen door een aardbeving in Zeerijp. Er is veel politie op de been, terwijl er sprake is van een handjevol actievoerders onder de aanwezigen. Bob is wat aan de late kant en op zoek naar betogers met wie hij samen protestborden kan uitdelen.
Een groepje actievoerders dat in het open veld buiten de zeedijk van Delfzijl een betoging voorbereidde, kreeg de indruk dat ze werden geobserveerd en gefotografeerd. Later vond een vergelijkbaar incident plaats in Nijmegen.
Delfzijl, 18 juli 2018. Op een grasveldje even buiten de dijk bespreken we met een klein groepje de opzet van demonstratie tegen het gasbeleid. Voor de lunch rijdt ik op de fiets naar de lokale supermarkt die aan de andere kant van de zeedijk gesitueerd is. De weg er naartoe slaat een ‘gat’ in de dijk dat afgesloten kan worden in geval van hoog water. Over dit ‘gat’ loopt een voetgangersbrug.
Precies aan het begin van mijn vaste postroute.
“Hoi Obed! Ken je me nog?”
Graaft in geheugen, ik ben nou een keer slecht met gezichten onthouden.
“Bert! van de politie!”
“Eeeeh oh ja, denk ik.”
“We hebben toen nog koffie gedronken in het hotel.”
“Oh die politie.”
De herinneringen komen terug.
lees meer
De Nederlandse politie doet aan social media surveillance en werkt hierin samen met de social media monitoring bedrijven Coosto, OBI4wan en HowAboutYou. Dit blijkt uit onderzoek van Buro Jansen & Janssen.
De Nederlandse bedrijven Coosto, OBI4wan, HowAboutYou, Buzzcapture bieden monitoring tools aan op het terrein van reputatiemanagement of webcare. Deze worden afgenomen door bedrijven en overheidsorganen die negatieve publiciteit willen tegengaan. Essentieel onderdeel van het reputatiemanagement is de sentiment analyse. Bedrijven verzamelen data die worden voorzien van een label goed/positief, slecht/negatief en neutraal. De labels dienen om de publiciteit over een product of dienst te volgen. Daarbij gaat het natuurlijk vooral om negatieve berichtgeving, waar een producent snel op wil reageren.
Toen ik betrokken was bij de organisatie van Rock Against Racism dat plaatsvond in maart van dit jaar werd ik benaderd door, wat ik toen nog dacht, de reguliere politie. Ze belden over dat ze aanwijzingen hadden dat extreemrechts op het festival af zou komen. Tof op zich zo’n waarschuwing en de informatie bleek ook nog te kloppen want er kwam een handjevol van dat extreemrechtse spul op het evenement af. Dat ze geen uniform aanhadden en alleen hun voornaam noemden was wel wat vreemd.
“ als het loopt als een aivd’er en praat als een aivd’er,
dan is het een aivd’er”
citaat uit Intelligence, politie en veiligheidsdienst:verenigbare grootheden? Thijs Vis
Vorige week was het zover: de ct-infobox bestaat 10 jaar en dat wordt groots gevierd. Alle betrokkenen komen op een geheime locatie bij elkaar en zullen onder het genot van een glas Dom Perignon toasten op het succes van de ct-infobox. Tien jaar is ook een mooi moment voor een evaluatie en deze zal gepresenteerd worden door de onderzoekers Sander Flight en Christianne de Poot. Maar terwijl de buitenwereld wacht op de officiële evaluatie zaten wij ook niet stil.
Afgelopen zomer werd ‘Carlijn’, fotografe in opleiding, door de RID Amstelland benaderd met de vraag of zij voor hen foto’s wilde maken van linkse activisten. Carlijn weigerde resoluut, maar hield een naar gevoel over van het huisbezoek.
Op maandag 23 juli 2012 was ‘Carlijn’ naarstig bezig met haar studie, toen er rond half drie bij haar aan werd gebeld. “Politie!” Carlijn woont in een Amsterdamse buurt waar regelmatig wat voorvalt, zodat ze niet verbaasd was dat de politie aan haar deur stond. Ze ging er vanuit dat het een voorval in de straat betrof en dacht dat de politie bezig was met een buurtonderzoek.
Tussen 2008 en 2010 heeft de Regionale Inlichtingendienst (RID) Midden- en West-Brabant ervoor gezorgd dat een nieuwe politieke groepering in Bergen op Zoom van begin af aan werd tegengewerkt. De groep Vonk kreeg buitengewoon veel aandacht van politie en overheid, en er werd zelfs een informant in haar midden gerund door de RID.
Het verhaal begint in 2008. Een aantal jeugdvrienden (leeftijd 16/17 tot 19/20 jaar) besluit zich te verzetten tegen de komst van de extreem-rechtse Nederlandse Volksunie (NVU) in hun stad.
Uit stukken die Buro Jansen & Janssen via de Wob in handen kreeg, blijkt dat de lokale overheid zwaar had ingezet op de extreem-rechtse demonstratie. Niet alleen de NVU, maar ook de tegenstanders, en vooral mogelijke aanhangers van AFA, worden nauwlettend in de gaten gehouden. In werkelijkheid verloopt de door het ‘Comité geen fascisten in onze stad’ (later Vonk) georganiseerde tegengeluid rustig.
De actiegroep Vonk, die als partij in 2010 deelnam aan de gemeenteraadsverkiezingen in Bergen op Zoom, blijkt een kleine twee jaar in de aandacht van de RID te hebben gestaan. Een van de leden van Vonk verschafte de politie tegen betaling informatie over de geplande activiteiten.
Een groep jonge mensen was in 2008-2009 buitenparlementair actief in Bergen op Zoom, een kleine stad in Brabant. Zij hebben zich vooral ingezet tegen extreem-rechts, maar hielden zich ook bezig met andere maatschappelijke thema’s. Na korte tijd besloten ze een politieke partij op te richten, Vonk, met de intentie deel te nemen aan de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2010.
Wie organiseren acties tegen de doorstart van vliegveld Twente, op welke wijze en met wie? Een agent van de Regionale Inlichtingendienst benadert met dit soort vragen actievoerders, en spreekt met ze af.
Grote infrastructurele projecten gaan gepaard met een stevig publiek debat. Of het nu om de Betuwelijn, de uitbreiding van Schiphol, de overlast van de AWACS in Schinveld, vuilverbranding in Harlingen of de doorstart van vliegveld Twente gaat, burgers krijgen zelden of nooit gelijk. Het parlement, provinciale bestuurders en gemeenten lijken hogere doelen na te streven, maar die zijn meestal niet gericht op het welzijn van de lokale bevolking.
Je bent een kraker of liever gezegd je woont in een kraakpand. Je staat netjes de media te woord over het pand waar je in woont. Gewoon omdat het je huis is, maar ook omdat het pand een cultuurhistorische waarde heeft. Je bent niet heel actief in de kraakbeweging, je woont prettig en je pand wordt wel eens gebruikt door actiegroepen. Niets crimineels, niets vreemds of verdachts, maar toch zul je er rekening mee moeten houden dat de politie je gaat lastig vallen. Dat overkwam Evert in Utrecht.
Aetzel was een actieve kraker en stadsdromer. Kraken is er niet alleen vanwege woningnood, maar ook voor de stedelijke ontwikkeling. Verstikking van die ontwikkeling leidt tot een langzame wurging van de stad, is de analyse van Aetzel. Als actieve bewoner van Rotterdam zet hij zich in voor een leefbare stad en hij woonde ook een tijd lang in een kraakpand. Het kraakverbod mocht niet ongemerkt worden ingevoerd en Aetzel organiseerde een petitie tegen het verbod.
Aetzel was een actieve kraker en stadsdromer. Kraken is er niet alleen vanwege woningnood, maar ook voor de stedelijke ontwikkeling. Verstikking van die ontwikkeling leidt tot een langzame wurging van de stad, is de analyse van Aetzel. Als actieve bewoner van Rotterdam zet hij zich in voor een leefbare stad en hij woonde ook een tijd lang in een kraakpand. Het kraakverbod mocht niet ongemerkt worden ingevoerd en Aetzel organiseerde een petitie tegen het verbod.
De controle op inlichtingendiensten kan en moet op vele terreinen verbeterd worden. De zaak ‘Paul Kraaijer’ is een mooie aanleiding daartoe.
Geen commentaar’, zo luidde de reactie van de AIVD op de biecht van Paul Kraaijer in de Telegraaf dat hij ruim 25 jaar als infiltrant voor die dienst in activistisch Nederland had gespioneerd. Kraaijer speelde naar eigen zeggen informatie door van organisaties als AFA (Anti Fascistische Actie), ADC (Anti Dierenproef Coalitie), anti-globalisten en het Kurdistan Informatie Centrum. Pikant detail is dat Kraaijer ook fractie assistent was voor GroenLinks in Zwolle. Bovendien presenteerde hij zich vaak als ‘journalist’. Hij hield een eigen blog bij en schreef voor activistenbladen.