Nederlands Dagblad 13/11/2003
van onze redactie politiek
DEN HAAG – Wie na invoering van de identificatieplicht niet zegt wie hij
is, belandt langdurig in een politiecel. Desnoods totdat zijn identiteit
kan worden vastgesteld en niet voor maximaal twee keer zes uur, zoals het
kabinet voorstelt.
De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) probeert via vluchtelingen die naar Nederland komen informatie te vergaren.
Wikipedia 01/11/2003
Biometrie betekende vroeger het vaststellen van meetbare eigenschappen van levende wezens, zoals de gemiddelde levensduur en raciale kenmerken. Sinds het eind van de 20e eeuw duidt het op een identificatiemethode aan de hand van unieke lichaamskenmerken van personen. Het is in feite een voortzetting van de dactyloscopie, het onderzoek van vingerafdrukken, dat evenals identificatie aan de hand van DNA-kenmerken vooral wordt toegepast voor misdaadbestrijding?. Biometrie is echter veel breder toepasbaar en uitermate geschikt als beveiligingsmethode. Er zijn vele toepassingsmethoden mogelijk of in ontwikkeling. Biometrie kan in principe vele pasjes, sleutels, wachtwoorden, codes, foto’s en handtekeningen gaan vervangen en is vooralsnog niet fraudegevoelig.
Jelle van Buuren en wil van der Schans
Donners visie op de Europese politiesamenwerking
In de eerste hoofdstukken van het boek viel regelmatig de stelling te beluisteren dat het Nederland ontbreekt aan een duidelijke visie op de Europese politie- en justitie¬samenwerking. Tijdens het schrijven van het boek kwam minister van Justitie Don¬ner echter onverwacht tóch met een nieuwe kijk op de Europese politiesamenwerking. Van een gebrek aan visie kan Donner dus niet beticht worden. Maar snijdt die vi¬sie ook hout? lees meer
Jelle van Buuren en Wil van der Schans
Pionieren in de grensregio
Bij Europese politiesamenwerking gaat de meeste aandacht uit naar de bestrijding van zware grensoverschrijdende criminaliteit. Maar er bestaan ook andere vormen van grensoverschrijdende politiesamenwerking. Bijvoorbeeld in de grensregio’s, waar burgers uit verschillende landen voortdurend bij elkaar over de vloer komen en politie en justitie gedwongen zijn de handen ineen te slaan. De politieke aandacht voor deze grensoverschrijdende vormen van alledaagse politiezorg is echter mini¬maal. lees meer
Jelle van Buuren en Wil van der Schans
Internationale opsporing in de praktijk
Terwijl in Brussel een ingewikkeld besluitvormingsproces loopt om de Europese poli¬tie- en justitiesamenwerking in het vat te gieten, draaien politieteams dag in dag uit internationale opsporingsonderzoeken. Want of er nu wel of niet besluiten uit Brussel komen, de internationale politiesamenwerking gaat door. Wat zijn nu ei¬genlijk de obstakels in de Europese politiesamenwerking? Bieden Brusselse besluiten adequate oplossingen voor de internationale politiesamenwerking, of liggen de op¬lossingen elders? lees meer
Controle op de internationale opsporing
De politie stuit regelmatig op allerlei obstakels bij de internationale opsporing. Maar met wat creativiteit en goede persoonlijke contacten valt daar vaak wel een mouw aan te passen. Advocaten stuiten echter óók op obstakels bij de verdediging van verdachten, die in internationale onderzoeken zijn aangehouden. Voor hen blijkt het lastiger om deze obstakels te overwinnen. Internationale opsporing voltrekt zich vaak in een juridisch schemergebied. lees meer
Jelle van Buuren en Wil van der Schans
Controle op de JBZ-samenwerking
In het vorige hoofdstuk zagen we hoe moeizaam de besluitvorming over het Europees politie- en justitiebeleid plaatsvindt. Maar hoe is het eigenlijk gesteld met de demo¬cratische controle op dat beleid? Heeft het Nederlandse parlement nog iets te zeggen over de Europese politiesamenwerking? En waarom is er zo weinig maatschappelij¬ke discussie? lees meer
Dossier Europa 2
Wil van der Schans & Jelle van Buuren
Dit boek kwam mede tot stand dankzij een subsidie van het Fonds voor Bijzondere
Journalistieke Projecten
ANP 24/10/2003
AMSTERDAM, 24 oktober 2003- Nederlandse gemeenten hebben vorig jaar al stappen genomen om te voorkomen dat handelaars in paspoorten steeds nieuwe reisdocumenten aanvragen om deze door te verkopen. Volgens het samenwerkingsverband van de vier grote steden, de G-4, worden fraudeurs geregistreerd in een centraal archief waarin alle gemeenten inzage hebben. In een rapport van de Koninklijke Marechaussee, dat woensdag uitlekte, werd de verstrekking van paspoorten via gemeenten fel bekritiseerd. Mensen die het document zijn kwijtgeraakt, kunnen volgens de marechaussee zonder veel problemen een nieuw exemplaar krijgen. Zo zouden de afgelopen jaren meer dan duizend mensen vier tot zes keer aangifte hebben gedaan omdat ze hun paspoort kwijt waren. Een persoon deed zelfs dertien keer aangifte van diefstal van zijn paspoort.
Volgens de G-4, waarin Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag zitten, is dit probleem al veel eerder door de gemeenten gesignaleerd en zijn daar stappen tegen genomen. “Eind vorig jaar zijn er regels opgesteld die de mogelijkheid creëren om paspoorten te weigeren”, aldus een woordvoerster. “De marechaussee baseert zich in het rapport waarschijnlijk op oude gegevens.” Volgens de woordvoerster mogen gemeenten weigeren reisdocumenten te verstrekken. “Als een gemeenteambtenaar een redelijk vermoeden heeft dat een aanvrager van een paspoort regelingen misbruikt, kan die aanvraag worden aangehouden. Het verzoek wordt dan doorgestuurd naar het agentschap Basisadministratie Persoonsgegevens en Reisdocumenten (BPR) van het ministerie van Binnenlandse Zaken voor onderzoek. Als daaruit blijkt dat er sprake is van fraude, wordt de aanvrager opgenomen in het centraal register paspoortsignalering. Om te voorkomen dat de aanvrager ergens anders nogmaals probeert een paspoort aan te vragen, kunnen alle gemeenten de gegeve ns van dit archief inzien.”
De AIVD heeft genoeg geblunderd. Hoog tijd dat aansturing en controle ervan worden verbeterd, zegt Louis Sévèke in de Volkskrant. Binnenkort spreekt de Tweede Kamer over het al dan niet blunderen door de Algemene Inlichtingen-en Veiligheidsdienst (AIVD) in de ‘zaak’ rond mevrouw Wisse Smit. Begin november wordt er gedebatteerd over het wetsvoorstel terroristische misdrijven.
Een element daarbij betreft het strafbaar stellen van werving voor de Jihad. De enige die daar stellige uitspraken over deed, is diezelfde AIVD. Alvorens tot nieuwe wetgeving over te gaan, zou de Kamer de juistheid en betrouwbaarheid van de AIVD-informatie nader moeten onderzoeken. Daar bestaat inmiddels voldoende aanleiding toe.
NRC Handelsblad 20/10/2003
VIJFENZESTIG PROCENT van de rechters denkt volgens een recente enquête van Vrij Nederland dat de privacy zal verslechteren. Ze worden op hun wenken bediend door het kabinet-Balkenende. Op voorstel van minister Donner (Justitie, CDA) is het akkoord gegaan met een wetsvoorstel dat voorziet in een algemene inlichtingenplicht voor burgers tegenover de politie. De plannen hiervoor zijn onder Donners voorganger Korthals (VVD) opgesteld door een commissie onder voorzitterschap van de Rotterdamse hoogleraar strafrecht Mevis. ,,De ontwikkelingen in de informatietechnologie bieden mogelijkheden waaraan de opsporing niet voorbij kan gaan”, verklaarde Korthals.
De voorstellen van Mevis c.s. zijn in de juridische vakpers met reden neergesabeld als een inbreuk op de basisstructuur van onze strafrechtspleging. Dat geldt trouwens ook voor de grondslagen van de ‘informatiemaatschappij’ die van overheidswege wordt gepropageerd. De comissie-Mevis is geheel voorbijgegaan aan de vraag of de informatiemaatschappij met haar nieuwe mogelijkheden voor de overheid niet juist noopt tot beperking van de staatsbevoegdheden. Zelfs gegevens over sport en spel en hobby’s van de burger zijn niet veilig voor snuffelende politiemensen. Van een afweging is nauwelijks sprake; het belang van het onderzoek heeft absolute voorrang. Een concrete verdenking is in veel gevallen niet meer nodig. De politie kan naar believen het net door de vijver halen.
BEDENKELIJK is niet in de laatste plaats de cumulatie van de voorgestelde inlichtingenplicht met andere verruimingen van politiebevoegdheden. Er is al een wetsvoorstel van Korthals in behandeling dat voorziet in het grootscheeps vorderen van telecommunicatiegegevens. Ook hier is een verdenking niet nodig; een aanslag op de internetvrijheid. Donner kwam onlangs ook al met een wetsvoorstel op een uitgebreide identificatieplicht. Een algemene identificatieplicht mag het nog steeds niet heten van de regering, hoewel de Raad van State terecht opmerkte dat het verschil niet te merken is. Hoe algemeen de inlichtingenplicht waartoe nu besloten is zal uitpakken, is nog niet duidelijk. Het wetsvoorstel moet nog naar de Raad van State en is dus geheim. Dat de regering haar toevlucht zoekt in woordenspelletjes als het gaat om de burgerlijke vrijheden, belooft in elk geval weinig goeds.
NRC Handelsblad 18/10/2003
Door een onzer redacteuren
DEN HAAG, 18 OKT
Justitie en politie krijgen meer bevoegdheden om persoonsgegevens op te vragen bij maatschappelijke instellingen en bedrijven. Dat moet dan wel noodzakelijk zijn voor de opsporing. Dat staat in een wetsvoorstel van minister Donner (Justitie) waarmee het kabinet gisteren heeft ingestemd. Het voorstel wordt voor advies naar de Raad van State gezonden. Daarna buigt de Tweede Kamer zich erover.
Keizer in lompen, Politiesamenwerking in Europa
Jelle van Buuren en Wil van der Schans
ISBN 90 6728 126 3
Uitgeverij Papieren Tijger
Voorpublicaties
Recensies en radio
Keizer in lompen politiesamenwerking in Europa is het verslag van een journalistieke speurtocht naar de samenwerking van politiediensten in de Europese Unie. Aan de hand van eigen onderzoek en interviews met wetenschappers, advocaten, politiechefs en ambtenaren schetsen de auteurs Jelle van Buuren en Wil van der Schans een beeld van de moeizame ontwikkeling van een Europees rechtssysteem.
Jelle van Buuren en Wil van der Schans
ISBN 90 6728 126 3
Uitgeverij Papieren Tijger
Voorpublicaties
De rafelranden van Donners ‘wereldrechtsstaat’
uit Wordt Vervolgd, Amnesty International
december 2003
Blinde vlek
Den Haag vergeet de alledaagse politiesamenwerking aan de grens
uit Binnenlands Bestuur
26 november 2003
Een ingewikkeld spelletje schaak
Samenwerking in de Europese opsporing
uit Recherchemagazine
december 2003