ACVZ advies behandeling 27925 Bestrijding internationaal terrorisme
Nr. 118 Lijst van vragen en antwoorden
Vastgesteld 1 maart 2004
De vaste commissie voor Justitie 1), belast met de behandeling van de brief van de minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie van 3 november 2003 (27925, nr. 103), heeft de eer verslag uit te brengen in de vorm van een lijst van vragen. De vragen zijn met de door de minister bij brief van 27 februari 2004 toegezonden antwoorden hieronder afgdrukt.

lees meer

Antiterrorismedeskundigen uit verschillende landen, waaronder Nederland, besloten in Rome tot de vorming van een speciale Task Force voor het onderzoek naar ‘opstandige anarchistische acties’. Dit naar aanleiding van de bombrieven die naar verschillende Europese instellingen zijn gestuurd.

‘Uiterst gênant,’ zo oordelen journalisten Wil van der Schans en Jelle van Buuren in hun boek over de politiesamenwerking in Europa. Uit de vlot geschreven studie rijst een verontrustend beeld op over misplaatst vertrouwen, hartstochtelijk verdedigde koninkrijkjes en regelrechte onkunde. Keizer in lompen is een aanklacht.

Boeven en buitenlui
Zin en onzin van Europese politiesamenwerking
recensie van het boek Keizer in Lompen

Ravage #2 van 6 februari 2004
Eveline Lubbers

Terwijl de politiek in Brussel vanachter het bureau de Europese politie- en justitiesamenwerking vorm probeert te geven, verrichten politieteams dag in dag uit internationale opsporingsonderzoeken. Besluitvorming of niet, de internationale politiesamenwerking gaat gewoon door.
Dat is kort samengevat de inhoud van het eerste allesomvattende boek over politiesamenwerking in Europa dat onlangs is uitgekomen bij uitgeverij Papieren Tijger. Het is voor de eerste keer dat direct betrokkenen zich uitlaten over de zin en onzin van Europese politiesamenwerking.
Waarom is ‘Keizer in Lompen’ zo’n goed boek? Dat zit hem niet alleen in de beschrijving van de praktijk, met sprekende voorbeelden van internationale politiesamenwerking in het dagelijks leven. De meerwaarde van dit boek zit hem vooral in het feit dat de beschrijving van internationale politiesamenwerking boven het niveau van de dagelijkse praktijk wordt uitgetrokken.
De auteurs Wil van der Schans en Jelle van Buuren hebben uitzonderlijk veel mensen gesproken, uit allerlei verschillende hoeken, veelal van hoog niveau – hetzij hiërarchisch, hetzij wetenschappelijk – zodat de zaken van allerlei kanten worden belicht.

Antwoorden op kamervragen D’66 over Misleidende Methode

Op 3 december vroeg fractievoorzitter Boris Dittrich aan minister Verdonk een reactie op het onderzoek van Buro Jansen & Janssen naar de werkwijze van de AIVD met vluchtelingen.
De vragen zijn op 17 februari jl. beantwoord. Opnieuw ontkend Verdonk de uitkomst van ons onderzoek. Volgens Verdonk houdt de AIVD zich aan de beleidsregels en legitimeren ambtenaren van de dienst zich altijd.

Donner beslist: Maarten mag uitgeleverd worden aan Zweden
Steunmaarten.org
Amsterdam 21-01-04

Minister Donner van Justitie heeft besloten dat de Amsterdamse actievoerder Maarten Blok uitgeleverd mag worden aan Zweden. Een eventuele gevangenisstraf zal Maarten wel in Nederland mogen uitzitten nadat een Nederlandse rechter de straf heeft omgezet. Ook zal Maarten pas uitgeleverd worden kort voor de zitting in Zweden. Deze datum is nog niet bekend.

Rechtszaak van Jaldung

Steunmaarten.org
Het hoofd van de politie, verantwoordelijk voor het ontstaan van de situatie waarin maarten werd opgepakt, is aangeklaagd voor wederrechtelijke vrijheidsberoving en misbruik van zijn ambt in deze situatie.
Jaldung is vrijgesproken, de aanklager gaat in hoger beroep

Commissie Bestuurlijke evaluatie wordt geïnstalleerd

In maart zal de minister van BZK de commissie Bestuurlijke evaluatie AIVD installeren. De commissie heeft tot taak een evaluatie uit te voeren van de wijze waarop de AIVD zijn wettelijke taken uitvoert. De minister geeft hiermee gevolg aan zijn toezegging aan de Tweede Kamer om een zogenaamde sterkte/zwakte analyse te verrichten van de AIVD.
De bestuurlijke evaluatie is niet gericht op de beoordeling van rechtmatigheidaspecten of operationele zaken, want dat behoort tot het domein van met name de Commissie van Toezicht en de Commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten van de Tweede Kamer. De leden van de commissie, die inmiddels met hun benoeming hebben ingestemd, zijn:
– de heer mr. H.C.J.L. Borghouts, Commissaris van de Koningin in Noord-Holland
– de heer prof. dr. Y. Buruma, hoogleraar strafrecht, Katholieke Universiteit Nijmegen;
– de heer mr. M.J. Cohen, burgemeester van Amsterdam;
– de heer H.F. Dijkstal, oud-minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties;
– de heer mr. dr. A.J.E. Havermans, oud-burgemeester van Den Haag, voormalig lid van de Algemene Rekenkamer.
De voorzitter zal door de commissie zelf uit haar midden worden gekozen. De commissie wordt bijgestaan door een secretaris in de persoon van de heer prof. mr.dr. E.R. Muller, hoogleraar rechtsgeleerdheid, Universiteit Leiden en algemeen directeur van het COT Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement.
De bevindingen van de commissie zullen door de minister van BZK naar verwachting rond het zomerreces 2004 aan de Tweede Kamer worden gerapporteerd. De rapportage aan de Tweede Kamer zal geschieden aan de hand van een openbaar rapport. Zo nodig kan de Commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten over meer vertrouwelijke aspecten worden geïnformeerd.
Het instellingsbesluit van de commissie zal in de Staatscourant worden gepubliceerd. (bron: www.aivd.nl)

Rapport van de Commissie van Toezicht betreffende de Inlichtingen- en en Veiligheidsdiensten ter uitvoering van de motie van de Tweede Kamer van de Staten-Generaal inzake de aanslag op de heer W.S.P. Fortuyn (de motie-Cornielje/ Eerdmans)

28 januari 2004

De Commissie van Toezicht betreffende de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten heeft de Tweede Kamer een rapport aangeboden als vervolg op het rapport van de Commissie Feitenonderzoek Veiligheid en Beveiliging Pim Fortuyn (beter bekend als de Commissie- Van den Haak). De Commissie -Van den Haak meldde in haar eind 2002 uitgebrachte rapport dat zij twee ambtenaren, afkomstig van de BVD/AIVD en het Korps Landelijke Politie Diensten (KLPD), wegens ziekte niet heeft kunnen horen. De Tweede Kamer heeft bij een met algemene stemmen aangenomen motie verzocht de twee ambtenaren alsnog te horen.

Handelingen over uitwisselen terrorisme info
5 februari 2004

De vaste commissie voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de commissie voor de Rijksuitgaven en de vaste commissie voor Justitie hebben overleg gevoerd met minister Remkes van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over:
– het rapport van de Algemene Rekenkamer Uitwisseling van opsporings- en terrorisme-informatie (28845, nr. 1);
– de lijst van vragen en antwoorden naar aanleiding van het rapport van de Algemene Rekenkamer Uitwisseling van opsporings- en terrorisme-informatie (28845, nr. 4).

AIVD, terrorismebestrijding en vreemdelingenbeleid

In november 2003 reageerde minister Verdonk op het voorstel van de Advies Commissie Vreemdelingenzaken (ACVZ) om de AIVD een grotere rol te geven bij de toelating van vreemdelingen. Verdonk stelde dat ‘ Om de haalbaarheid van invoering van een nationale veiligheidstoets – omvattende een gesystematiseerde bestandsvergelijking van gegevens uit de vreemdelingenketen (zie aanbeveling 15) en het gebruik van risicoprofielen (indicatorenlijsten en persoonsprofielen) – nader te bestuderen zal onder coördinatie van het ministerie van Justitie met voortvarendheid een interdepartementale projectgroep worden ingericht.’ Zie ook observant nr 21
Op 1 maart jl. beantwoorde Verdonk een aantal vragen van de Tweede Kamer over haar reactie

Quick scan Non-profitorganisaties en terrorismefinanciering
Financieel Expertise Centrum
21 januari 2004

De aanslagen van 11 september 2001 zijn voor de Financial Action Task Force on Money Laundering aanleiding geweest het vraagstuk van het misbruik van non-profit organisaties voor terrorismefinanciering nader te beschouwen. Dit heeft geleid tot een best practices paper waarin wordt aangegeven dit misbruik tegen te gaan via het vergroten van de transparantie van non-profit organisaties en via toezicht en opsporing1, zodat zoveel mogelijk kan worden zekergesteld dat nonprofit organisaties doen wat zij zeggen dat zij doen (stated purpose).
Ook in Nederland bestaan er aanwijzingen voor misbruik, met name van stichtingen, waarbij terrorismefinanciering niet kan worden uitgesloten. Dit blijkt o.a. uit het onderzoek van de FEC – werkgroep Terrorismefinanciering en Terrorismebestrijding (T&T). Om een oordeel te kunnen vellen of, en welke maatregelen nodig zijn in de sfeer van transparantie, is een kleine werkgroep samengesteld, in het verlengde van de FEC-werkgroep T&T, die middels een ‘quick scan’ de ervaringen en bestaande informatie van de deelnemers met betrekking tot de kwetsbaarheden van non-profit organisaties heeft verzameld. De werkgroep is op verzoek van het ministerie van Financiën, Generale Thesaurie, directie Financiële Markten ingesteld door het Informatieoverleg van het Financieel Expertise Centrum (FEC). De werkgroep bestond uit een aantal FEC-participanten, en vertegenwoordigers van relevante beleidsdirecties van de ministeries van Financiën en Justitie.
De werkgroep heeft als opdracht:
‘Verricht een ‘quick scan’ om inzicht te krijgen in de kwetsbaarheden waardoor non-profit organisaties worden en kunnen worden misbruikt voor terrorismefinanciering’ Deze rapportage vormt de uitkomst van de ‘quick scan’. Er is primair gekeken naar de ervaringen met misbruik van non-profit organisaties voor terrorismefi nanciering. Hier en daar is ook iets breder gekeken dan terrorismefinanciering. Nadruk bij de FATF hierbij ligt op organisaties die zich bezighouden (of zouden kunnen houden) met het inzamelen en uitzetten van gelden voor charitatieve, religieuze (waaronder bijvoorbeeld kerkgenootschappen), humanitaire, politieke, sociale, culturele en/of andere vergelijkbare doelen/activiteiten. Dit laat onverlet de mogelijkheid dat ook andersoortige organisaties (zonder winstoogmerk) zich zouden kunnen richten op terrorismefinanciering.

Special van Carré over Inlichtingen en Veiligheidsdiensten
Maandblad van de Nederlandse Officieren Vereniging
januari 2004

Lkol gn R.A. Schravendeel geeft een visie op de toekomst van het functiegebied Inlichtingen en Veiligheid (I&V).
De Commandant 103 ISTAR bataljon, lkol cav A.W. Keijsers, legt uit hoe zijn organisatie functioneert en voor wie.
Maj inf J.M.A. Brouns, Hoofd S-2 Luchtmobiele brigade beschrijft de randvoorwaarden voor een bruikbaar inlichtingen product.
Gezamenlijk operationeel optreden door de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst wordt bepleit en toegelicht door maj KLu H.J.F. Jeurissen van de MIVD.
Kap inf R. Sentse maakt zich sterk voor een krijgsmachtbrede infrastructuur op het gebied van I&V.

Hardere aanpak computercriminaliteit
2 maart 2004

Minister Donner heeft een aantal wettelijke maatregelen voorbereid waardoor een hardere aanpak van computercriminaliteit mogelijk wordt. Zo worden computerkrakers verder aan banden gelegd. Dit blijkt uit een wetsvoorstel van de bewindsman dat voor advies naar enkele instanties is gestuurd, waaronder het Openbaar Ministerie en de Raad voor de Rechtspraak.

Scherpe kritiek op plannen van minister Donner
Webwereld.nl
3 maart 2004

Aan de voorstellen van Donner zitten de nodige haken en ogen. Hackers krijgen het in ieder geval een stuk zwaarder dan spammers.

Ruimere bevoegdheden voor justitie en politie
24 februari 2004

Minister Donner stuurt wetsvoorstel naar Tweede Kamer

Justitie en politie krijgen meer mogelijkheden persoonsgegevens op te vragen bij maatschappelijke instellingen en bedrijven als dat voor de opsporing noodzakelijk is. Dit staat in een wetsvoorstel dat minister Donner vandaag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Het is gebaseerd op voorstellen van de Commissie Strafvorderlijke gegevensvergaring in de informatiemaatschappij en op het kabinetsstandpunt dat hierover in mei 2002 is verschenen.

NJB

wetsvoorstel

Special van Justitiele Verkenningen over Forensische Expertise
Justitiele Verkenningen
jrg. 30, nr.1, februari 2004

Onder invloed van de wetenschappelijke en technologische ontwikkeling spelen deskundigen een steeds grotere rol in de rechtspleging. DNA-profielen, sporenonderzoek, gedrags- en persoonlijkheidsonderzoek dragen in belangrijke mate bij aan het feitenonderzoek en bewijs in strafzaken. Maar ook deskundigen zijn feilbaar, kunnen elkaar tegenspreken, vooringenomen of onzorgvuldig zijn. In dit verband zaaien twee recente herzieningszaken van de Hoge Raad (Putten, Deventer) twijfel over de betrouwbaarheid van deskundigen en hun werkwijze, maar ook over de interpretatie van bewijsmateriaal door politie en justitie. Zijn juristen, of het nu rechters, officieren of advocaten zijn, wel in staat voldoende weerwerk te bieden aan soms zeer specialistische forensisch deskundigen? Hoe kunnen vertegenwoordigers van verschillende wetenschappelijke disciplines vruchtbaar met elkaar communiceren? Hoe voorkomt een deskundige dat er verkeerde conclusies worden getrokken uit zijn onderzoek? De wetenschappelijke en technologische ontwikkeling is voor de opsporing en bewijsvoering een vernieuwende impuls, maar waar liggen de technische en juridisch/ethische grenzen, bijvoorbeeld als het gaat om het gebruik van databases waarin DNA-profielen zijn opgeslagen?
Dergelijke vragen komen aan de orde in dit themanummer van Justitiële verkenningen. Voorts beoogt de redactie inzicht te geven in recente technologische en wetenschappelijke ontwikkelingen op dit terrein en een beeld te geven van het bestaande brede scala aan deskundigheden.

Human Rights Must Begin at Home: Amnesty International’s Recommendations to the Irish EU Presidency

Amnesty Internationale Europian Office
12 januari 2004

Amnesty International’s 18-page assessment of EU human rights policies, released today in Brussels and Dublin, includes recommendations to the Irish EU Presidency for more EU supervision of human rights compliance within EU countries, for concrete measures at EU level to combat racism, xenophobia and discrimination, for policies that ensure the EU does not abandon its international obligations to protect refugees, and for the protection of victims of human trafficking.

The Experts Looking Out for Europe’s Security
Inteligence online # 468
16/01/2004

This spring a so-named Group of Personalities in the Field of Security Research is to submit a report to the European Commission that will outline a research program for Europe’s future security. It will then lead to a call for proposals for six to eight projects financed to the tune of 65 million euros ($83 million) over a three year period. The sum is tiny compared to the 17.5 billion euro outlay for the EU’s sixth research and development program. In the long run, however, it will lay the cornerstones of a “Homeland Security” system in Europe. Members of the group – legislators, businessmen and researchers-were chosen on the basis of their know-how and skills in the security sector. Their work will be coordinated by the Commission’s Research and Information Society directorates.

Europese strafrechtelijke ruimte

De onderhandelingen over de Europese Grondwet zullen de komende maanden weer opstarten. Voor het verloop tot nu is een geod overzicht te vinden op de Europa- site van de Eerste Kamer. Op het terrein van politie- en justitiesamenwerking heeft de Eerste Kamer eind februari gedebatterd over de notitie van minister Donner over de Nederlandse inzet bij de onderhandelingen. De Commissie Meijers (Permanente Commissie van deskundigen in internationaal vreemdelingen-, vluchtelingen en strafrecht) heeft in een brief aan de Eerste Kamer gereageerd op de inzet van Donner. Ook maakt de Commissie Meijers zich zorgen over de democratische controle als de Europese Grondwet in haar huidige vorm wordt aangenomen.

Jacht op gewelddadige anarchisten

Door Wil van der Schans

gepubliceerd in Ravage #1 van 16 januari 2004

Antiterrorismedeskundigen uit verschillende landen, waaronder Nederland, besloten in Rome tot de vorming van een speciale Task Force voor het onderzoek naar ‘opstandige anarchistische acties’. Dit naar aanleiding van de bombrieven die naar verschillende Europese instellingen zijn gestuurd.

De afgelopen weken werden op tal van Europese instellingen explosieve enveloppen in de brievenbus aangetroffen. In totaal zijn tot dusver zeven bompakketjes of brandbrieven opgedoken. Ze zouden allemaal op 22 december in Bologna zijn gepost, maar werden pas na het kerstreces geopend. Het gaat om bruine enveloppen van het formaat waarmee ook wel boeken en videobanden worden verzonden.Fractieleider Hans-Gerr Pttering van de Europese Volkspartij kreeg een pakketje op zijn kantoor in Brussel. De bom ging af toen een medewerker het opende. Hierbij raakte niemand gewond. De Britse Europarlementarir Titley ontving een bombrief op zijn kantoor in Manchester en zijn Spaanse collega Salafranca op zijn Brusselse kantoor. Ook de Europese Centrale Bank in Frankfurt en de Europese politie- en justitie-organisaties Europol en Eurojust in Den Haag ontvingen een bombrief. De voorzitter van de Europese commissie Romano Prodi ontving een bompakket op zijn vakantieadres in Bologna. Kort voor kerst ontploften twee bommetjes in vuilcontainers nabij Prodi’s huis in Bologna.

lees meer

Ravage #1

Antiterrorismedeskundigen uit verschillende landen, waaronder Nederland, besloten in Rome tot de vorming van een speciale Task Force voor het onderzoek naar ‘opstandige anarchistische acties’. Dit naar aanleiding van de bombrieven die naar verschillende Europese instellingen zijn gestuurd. lees meer

Door Servaas van den Bosch

Staatscourant 16 januari 2004

‘Uiterst gênant,’ zo oordelen journalisten Wil van der Schans en Jelle van Buuren in hun boek over de politiesamenwerking in Europa. Uit de vlot geschreven studie rijst een verontrustend beeld op over misplaatst vertrouwen, hartstochtelijk verdedigde koninkrijkjes en regelrechte onkunde. Keizer in lompen is een aanklacht.

lees meer

Trouw 06/01/2004

Hoe begrijpelijk en verdedigbaar soms ook, het is een nederlaag voor een open en democratische rechtsgemeenschap als de onze dat kliklijnen de gewoonste zaak van de wereld zijn geworden. In de jaren vijftig, dikwijls verfoeid vanwege de cultuur van burgermansfatsoen en sterke sociale controle, leerden kinderen op de kleuterschool nog het liedje Klikspaan, boterspaan, je mag niet door mijn straatje gaan. Dat taboe, dat er al vroeg in werd gestampt, is nu volledig aan het verdwijnen, zo heeft een verkenning van deze krant uitgewezen. Het aantal telefoonlijnen waarop burgers anoniem wangedrag van anderen kunnen melden aan een overheidsinstantie of een particuliere organisatie is amper nog te tellen en er wordt op forse schaal gebruik van gemaakt. De mensen storen zich aan allerlei vormen van criminaliteit en zijn daarom bereid informatie aan de politie te verstrekken. Ze zien dat als hun burgerplicht, verklaarde de projectleider van de gisteren in gebruik genomen nieuwe meldlijn M., die staat voor ‘Meld misdaad anoniem’.

lees meer

01 Keizer in Lompen, politiesamenwerking in Europa
02 Kamervragen D’66 over Misleidende Methode
03 Nieuwe Terrorismewet; Ook activist kan terrorist zijn
04 Voortaan je pas op zak; Identificatieplicht vanaf 2005
05 Maarten’s lot in handen van Donner; www.steunmaarten.org
06 Vreemde geluiden uit de tapkamer
07 Beveiliging tapkamers snel verbeteren
08 Gemeenten onderzoeken effect cameratoezicht onvoldoende, onderzoek CBP
09 Various EU related (un)lawful interception related documents
10 Statewatch Observatory on EU Constitution

Gehele Observant #22

ANP 29/12/2003

DEN HAAG(ANP) In zes gemeenten wordt binnenkort begonnen met een proef met nieuwe
zogeheten biometrische kenmerken in paspoorten en identiteitsbewijzen. Het gaat
om de gelaatsscan en de vingerscan. Na een proefperiode van zes maanden wil
minister De Graaf (Bestuurlijke Vernieuwing) bekijken of de kenmerken definitief
kunnen worden ingevoerd voor alle nieuwe paspoorten.

Praktijkproef met twee biometrische kenmerken op paspoort
BZK  29/12/2003

DEN HAAG, 29 december 2003- Minister De Graaf voor Bestuurlijke vernieuwing en Koninkrijksrelaties overweegt om twee biometrische kenmerken toe te voegen aan het paspoort en de Nederlandse identiteitskaart. Hiermee wordt voldaan aan de internationale standaarden op dit terrein en daarnaast kan identiteitsfraude beter worden bestreden. Naast de gelaatsscan denkt de bewindsman aan het opnemen van een vingerscan op het reisdocument. Aan de hand van een praktijkproef in 2004 zal worden bezien wat de mogelijke gevolgen zijn voor het opnemen van deze kenmerken op de reisdocumenten. Dit schrijft de minister in een brief aan de Tweede Kamer.
Het opnemen van de gelaatsscan waarborgt dat de Nederlandse reisdocumenten voldoen aan de internationale standaarden. De International Civil Aviation Organisation (ICAO) heeft op 28 mei 2003 de gelaatsherkenning aangewezen als standaardkenmerk voor internationaal gebruik om grenspassages te vergemakkelijken en te versnellen.
Parallel aan de internationale ontwikkelingen heeft De Graaf op verzoek van de Tweede Kamer onderzoek laten verrichten welk biometrisch kenmerk het meest geschikt is om look alike fraude (een vorm van identiteitsfraude) te bestrijden. Het onderzoek toont aan dat niet gelaatsherkenning, maar de vingerscan momenteel het meest geschikte biometrische kenmerk is om de identiteit van personen vast te stellen en identiteitsfraude beter op te sporen.
Om een beeld te krijgen van de gevolgen van het opnemen van de gelaatsscan en de vingerscan op het reisdocument wordt in 2004 gedurende een periode van zes maanden een praktijkproef uitgevoerd in een aantal gemeenten. In deze gemeenten zullen de aanvragers van een reisdocument worden verzocht mee te doen aan een proef met een testdocument met biometrie. Aan hen zal dan worden gevraagd om zowel een gelaatsscan als een vingerscan af te geven. (BZK)

Nieuwe uitgave: Keizer in Lompen, politiesamenwerking in Europa

Jelle van Buuren en Wil van der Schans
ISBN 90 6728 126 3
Uitgeverij Papieren Tijger

‘Keizer in lompen – politiesamenwerking in Europa’ is het verslag van een journalistieke speurtocht naar de samenwerking van politiediensten in de Europese Unie. Aan de hand van eigen onderzoek en interviews met wetenschappers, advocaten, politiechefs en ambtenaren schetsen de auteurs Jelle van Buuren en Wil van der Schans een beeld van de moeizame ontwikkeling van een Europees rechtssysteem.

De formele Europese politie- en justitiesamenwerking die de justitieministers van de Europese lidstaten proberen op te zetten blijkt maar lastig te organiseren. Gebrek aan visie, ondoorzichtige besluitvorming en belangenconflicten spelen de samenwerking parten. Het Europese paradepaardje Europol komt met moeite uit de startblokken. ‘Europol werkt niet, het is vooral lucht. Het is eigenlijk een heel tragisch verhaal,’ zegt bijvoorbeeld Patrick Zanders, Belgisch lid van de Raad van Bestuur van Europol.

Maar het ontbreekt ook aan regie in de Europese opsporing. Tal van organen bemoeien zich met de opsporing en gunnen elkaar onderling het licht in de ogen niet. Toch neemt de invloed van Europa op de Nederlandse opsporing sluipenderwijze toe, ook al trekken Nederlandse politieteams zich niet zo veel aan van de prachtige besluiten van de Europese justitieministers. ‘Je moet in Nederland wel eens uitkijken dat hondenpoep en fietsendiefstallen niet belangrijker wordt gevonden dan internationale criminaliteit,’ vindt Roelof-Jan Manschot, Nederlands vertegenwoordiger in het Europese justitiele samenwerkingsorgaan Eurojust.

Tegelijkertijd werken nationale politieteams volop informeel samen. Politioneel pionieren slecht allerlei barrières die de justitieministers niet kunnen overwinnen; de rechten van verdachten dreigen daarbij echter in het water te vallen. Advocaten klagen volop hun nood. ‘Als advocaat moeten we steeds vaker smeken, op onze knieën de zaal in. We hebben nu ook van die beenkappen,’ zegt Inez Weski.De toenemende invloed van de Verenigde Staten op de Europese en Nederlandse opsporing, die nog eens een extra impuls krijgt onder het vaandel van terreurbestrijding, knaagt aan de Nederlandse rechtsstaat. Volgens minister Donner van Justitie moeten we vertrouwen hebben in de rechtsstelsels van andere landen. Berichten over het eigengereid optreden van buitenlandse speurders op Nederlandse bodem doet hij af als indianenverhalen. Maar rechters hebben hun bedenkingen. ‘Donner behoort tot de schrikachtigen. Die zijn bang voor de maatschappij en daar wordt hun hele strafrechtopvatting door bepaald,’ zegt rechter Blekxtoon van de Amsterdamse rechtbank.

In het boek wordt voor het eerst uitgebreid uit de doeken gedaan hoe de Europese politie- en justitiesamenwerking in elkaar steekt. Ook krijgt de lezer een uniek kijkje in de keuken van de Nederlandse en Europese besluitvorming voorgeschoteld. Met het oog op de nieuwe Europese grondwet, waarover in Nederland een referendum wordt georganiseerd, biedt het boek een onmisbare bijdrage aan de politieke en publieke discussie over een Europees beleidsterrein, dat tot nu toe het veilige domein van een select gezelschap beleidsmakers vormde, dat ver buiten de schijnwerpers van de publiciteit in achterkamers hun zaakjes regelden.

Kamervragen D’66 over Misleidende Methode

D66 wil opheldering methoden AIVD asielzoekers, AVRO’s radio 1 op de middag
beluister de uitzending

D66 wil opheldering van Minister Remkes (Binnenlandse Zaken) en Minister Verdonk (Vreemdelingenzaken) over de methodes die de Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst (AIVD) gebruikt om inlichtingen te winnen via asielzoekers. D66-fractievoozitter Boris Dittich zei dat vandaag in het AVRO radioprogramma 1opdeMiddag. Onderzoeksbureau Jansen en Janssen concludeert in het boek ‘Misleidende methodes’ dat de AIVD asielzoekers een verblijfsvergunning in het vooruitzicht stelt in ruil voor informatie. Maar in veel gevallen kan de AIVD die belofte niet nakomen, omdat de veiligheidsdienst niet gaat over het verstrekken van vergunningen De immigratie en naturalisatiedienst (IND) is namelijk verantwoordelijk voor de toelatingsprocedure.
D66 heeft inmiddels schriftelijke kamervragen gesteld. Twaalf jaar geleden bracht Janssen en Jansen een vergelijkbaar boek uit, met dezelfde conclusies. Toen beloofde toenmalig minister Dales van Binnenlandse Zaken beterschap. Maar van maatregelen is volgens het onderzoeksbureau niets terechtgekomen. Janssen en Jansen baseren hun conclusie op tientallen interviews die zij hebben gehad met asielzoekers en advocaten.
De AIVD wilde in de uitzending van 1opdeMiddag niet reageren, maar stelt wel dat het onderzoek van Jansen en Janssen “volledig uit de lucht is gegrepen”.

Nieuwe Terrorismewet
Ook activist kan terrorist zijn

Ravage nr 16, 19 december 2003
door Wil van der Schans

Volgens de Wet Terroristische Misdrijven is samenspannen voor terroristische misdrijven en het werven voor gewapende strijd strafbaar. Ook vindt een meerderheid in de Tweede Kamer dat radicale (dieren)activisten als terrorist vervolgd moeten kunnen worden.

Zie ook : verslag van de hoorzitting in de Tweede kamer over de nieuwe terrorismewet

Voortaan je pas op zak
Identificatieplicht vanaf 2005

Ravage nr 16, 19 december 2003
door Erik Timmerman

Een meerderheid van de Tweede Kamer stemt binnenkort in met een algehele identificatieplicht. Volgens minister Donner is het nadrukkelijk niet de bedoeling dat de politie grootschalige identiteitscontroles gaat houden. Niet iedereen is daar even gerust op.

Maarten’s lot in handen van Donner.
www.steunmaarten.org

De Amsterdamse activist Maarten Blok dreigt binnen niet al te lange tijd uitgeleverd te worden aan Zweden. De zaak ligt nu bij Minister van Justitie Donner, die de uiteindelijke beslissing neemt.

Om Maarten’s uitlevering wordt door Zweden gevraagd in verband met ongeregeldheden rondom de Eurotop in Göteborg. Hij wordt er van beschuldigd een politieagent met een stok op zijn hoofd te hebben geslagen. Ook wordt hem ‘deelname aan een gewelddadig oproer’ ten laste gelegd. Maarten heeft dit altijd ontkend, videobeelden ondersteunen zijn verhaal en de zogenaamde bewijslast rammelt aan alle kanten.

Nadat in augustus de Amsterdamse rechtbank van mening was dat uitlevering toelaatbaar is, ging Maarten in cassatie bij de Hoge Raad. Deze liet op 18 november weten de uitspraak van de Amsterdamse rechtbank over te nemen. Dit betekend dat de zaak nu bij Donner ligt, hij neemt de uiteindelijke beslissing. Tegen deze beslissing kan eventueel nog een kort geding worden aangespannen. Dit zal zeker gaan gebeuren als Donner aanbevelingen van de Amsterdamse rechtbank niet wil overnemen. De rechtbank adviseerde Donner niet tot uitlevering over te gaan voordat de zittingsdatum in Zweden bekend is, zodat de duur van het voorarrest beperkt blijft. Daarnaast oordeelde de rechtbank dat het feit waarvan Maarten verdacht wordt geclassificeerd moet worden als enkelvoudige mishandeling, en niet als zware mishandeling zoals de aanklacht luidt. Dit betekent dat de Zweden hem ook niet voor zware mishandeling zou kunnen veroordelen.

Maarten’s steungroep zit ondertussen niet stil. Tijdens het documentairefestival IDFA hebben we vanuit een rijdende bus een korte film vertoond over Maarten’s zaak. Ook is er veel aandacht voor zijn zaak geweest in zowel de Nederlandse als de Zweedse pers, en zijn kamervragen gesteld. Daarnaast treffen we voorbereidingen voor een eventuele rechtzaak in Zweden. Want hoewel we blijven hopen en proberen, zijn we realistisch genoeg om er van uit te gaan dat Maarten over niet al te lange tijd uitgeleverd zal worden.

Vreemde geluiden uit de tapkamer
Kleintje Muurkrant
donderdag 11 december 2003

Interessant hoor vanochtend op de radio. De EO besteedde namelijk een flink kluitje aandacht aan de problematiek rond de tapkamers van de Nederlandse politie. Een tijd geleden kwamen een stel externe specialisten al tot de conclusie dat die dingen voor geen kwartje deugden. Als je een beetje handig was op dat gebied kon je de opgeslagen data keurig aftappen. Geen probleem. Met name niet voor het bedrijf dat die taps had geïnstalleerd, de Israëlische firma Comverse. Eerst werd dat van officiële zijde nog stijf ontkend. Maar begin deze week gingen Piet-Hein en Johan zwierend door de bocht en gaven toedat die experts gelijk hadden gehad. En dat was de aanleiding voor de reportage van de Evangelische jongens en meisjes. Alleen was er steeds een hinderlijk piepje te horen als de naam van eerdergenoemde firma aan bod kwam. De leiding van Comverse had namelijk gedreigd de omroep voor de kadi te sleuren als die naam voorbij zou komen. Maar omdat de hele zaak nou juist is begonnen met Comverse was het vanochtend een gepiep van jawelste. Tussen twee haakjes: Op gevaar af dat we als anti-semitisch zouden worden afgeserveerd, meldde Kleintje Muurkrant als eerste in de vaderlandse pers dat het tegenwoordig als Verint door het leven gaande Comverse mogelijk een dubbele agenda had *. Dit naar aanleiding van een controverse in de Verenigde Staten waar het bedrijf van spionage werd verdacht in de slipstream van de gebeurtenissen op 9/11. Nadat wij flink de klokken hadden geluid werd de rest van de persmeute wakker en ontwikkelde zich een heuse affaire, die zich zelfs uitstrekte tot het strafproces rond de Koerdische handelaar in roesmiddelen Baybasin. De EO is mogelijk door de knieën gegaan voor de dreigementen uit Israël vanwege de goede banden die de blijde boodschappendienst met dat land onderhoudt. Maar eigenlijk is het te zot voor woorden. Of je staat achter de inhoud van je reportage en je zend de hele boel zonder technische foefjes uit. Of je schrapt de hele uitzending. Vinden wij van Kleintje Muurpiep..

Beveiliging tapkamers snel verbeteren
Minbzk.nl

8 december 2003

De ministers Remkes (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) en Donner (Justitie) hebben de korpsbeheerders van de Nederlandse politiekorpsen opdracht gegeven onmiddellijk maatregelen te nemen om de beveiliging van tapkamers van de politie te verbeteren. Het gaat zowel om technische maatregelen als om verbeteringen in het beheer van de organisatie van de tapkamers. De maatregelen moeten voorkomen dat informatie uit de tapkamers in handen valt van onbevoegden of dat de informatie wordt veranderd of verwijderd, of juist niet wordt verwijderd als dat wel moet. Naast de maatregelen die nu worden genomen komt er zo snel mogelijk één landelijke tapkamerfaciliteit (Landelijke Interceptie Organisatie).
De ministers benadrukken dat er tot op heden geen gevallen bekend zijn van daadwerkelijk misbruik van zwakke plekken in de tapkamerbeveiliging. Belangrijk daarbij is ook dat de informatie uit de tapkamers gebruikt wordt binnen een beperkte en besloten politie-omgeving.

Gemeenten onderzoeken effect cameratoezicht onvoldoende, onderzoek CBP
http://www.cbpweb.nl/

Uit het onderzoek blijkt dat één op de vijf gemeenten camera’s inzet voor openbare orde, toezicht en veiligheid. Van de overige gemeenten overweegt 6% in de toekomst camera’s in te zetten. Meer dan de helft van de gemeenten met cameratoezicht heeft de effectiviteit ervan niet geëvalueerd. Dit kan rechtstreeks raken aan de rechtmatigheid van het voortduren van het toezicht. In de Gemeentewet zal periodieke evaluatie van de effectiviteit van cameratoezicht immers verplicht worden gesteld.

Various EU related (un)lawful interception related documents
http://eu.sabotage.org/

Statewatch Observatory on EU Constitution
Statewatch.org

Documenten over de IGC- onderhandelingen over de Europese grondwet, die ook op het terrein van politie en justitie gevolgen heeft

Nederlandse nzet bij de onderhandelingen over de Grondwet

Antwoorden op kamervragen D’66 over Misleidende Methode

Op 3 december vroeg fractievoorzitter Boris Dittrich aan minister Verdonk een reactie op het onderzoek van Buro Jansen & Janssen naar de werkwijze van de AIVD met vluchtelingen.
De vragen zijn op 17 februari jl. beantwoord. Opnieuw ontkend Verdonk de uitkomst van ons onderzoek. Volgens Verdonk houdt de AIVD zich aan de beleidsregels en legitimeren ambtenaren van de dienst zich altijd.

lees meer

‘Keizer in lompen – politiesamenwerking in Europa’ is het verslag van een journalistieke speurtocht naar de samenwerking van politiediensten in de Europese Unie. Aan de hand van eigen onderzoek en interviews met wetenschappers, advocaten, politiechefs en ambtenaren schetsen de auteurs Jelle van Buuren en Wil van der Schans een beeld van de moeizame ontwikkeling van een Europees rechtssysteem.

lees meer

Schriftelijke vragen van de leden Dittrich en Lambrechts (beiden D66) aan de ministers van Vreemdelingenzaken en Binnenlandse Zaken over het vergaren van inlichtingen ten behoeve van de AIVD bij asielzoekers

Datum 3 december 2003

1. Kent u de publicatie van onderzoeksbureau Jansen en Jansen “Misleidende methode”, waarin beschreven wordt dat de AIVD aan geselecteerde asielzoekers informatie vraagt en daarbij in elk geval de suggestie wekt dat door medewerking een verblijfsvergunning kan worden verkregen? Wat is daarop uw reactie?
2. Hoe verhouden de bevindingen van onderzoeksbureau Jansen en Jansen zich tot de richtlijn van minister Dales uit 1992, waarin het de AIVD niet is toegestaan rond het vergaren van inlichtingen bij asielzoekers beloftes cq. suggesties aangaande een te verlenen verblijfsvergunning te doen?
3. Hoe werkt de in vraag 2 vermelde richtlijn in de praktijk? Aan hoeveel asielzoekers is in ruil voor de informatie die zij aan of ten behoeve van de AIVD verstrekten, sinds 1992 een verblijfsvergunning gegeven? Kunt u een overzicht hiervan aan de Kamer verstrekken?
4. Hoe beoordeelt u de opmerking dat er asielzoekers zijn aan wie niet eens verteld wordt dat zij met iemand van de AIVD praten, terwijl hen om allerlei informatie wordt gevraagd? Acht u een dergelijke gang van zaken toelaatbaar?
5. Hoeveel asielzoekers hebben aan de AIVD informatie verstrekt, maar hebben vervolgens van de IND of de rechter een negatieve beslissing op hun asielverzoek gekregen? Hoeveel van hen hebben er van de minister alsnog een verblijfsvergunning gekregen, ondanks een eerdere negatieve beslissing?
6. Welke dilemma’s komen de AIVD en de IND tegen wanneer asielzoekers wordt gevraagd aan de AIVD informatie te verstrekken? Is er aanleiding om de praktijk te veranderen?
7. Bent u bereid een commissie in te stellen die van te voren toetst of het contact dat een asielzoeker met de AIVD heeft, hem niet in een afhankelijke positie brengt in zijn relatie tot de IND en die toeziet op de inhoud van die contacten?

Wat een vreemd artikel in De Gelderlander van zaterdag: ‘Actievoerders mochten centrum in vanwege vrijheid van meningsuiting’ in De Gelderlander.

Op de eerste plaats is de strekking van het artikel maar zeer ten dele waar. Daar komt bij dat alleen door of namens de burgemeester is gesteld dat de demonstratievrijheid is gerespecteerd. Als je het artikel tot het eind leest, blijkt wat anders. Verschillende mensen en organisaties blijken te vinden dat zij dat juist niet heeft gedaan: ‘De burgemeester heeft een grote groep demonstranten onnodig in gevaar laten brengen’. Het was logischer geweest dat in de kop van het artikel te zetten. Meeste stemmen gelden, zullen we maar zeggen.

lees meer

NRC Handelsblad 20/12/2003

Door onze redacteur Kees Versteegh

UTRECHT, 20 DEC.

Zelfs met de honderd procentscontrole van bolletjesslikkers ,,redden jullie het waarschijnlijk niet”, zegt de Amerikaanse hoogleraar Malcolm Sparrow. Hij heeft meer kritiek op het Nederlandse handhavingsbeleid. Topambtenaren van justitie en politiechefs hangen aan zijn lippen. 

Slechts een dag of drie was Malcolm Sparrow, hoogleraar bestuurskunde aan de John F. Kennedyschool of Government van de Amerikaanse Harvard-universiteit, in Nederland. Toch was dat genoeg om uiterst verbaasd te raken. Waar is het liberale land gebleven, vroeg hij zich af, trots op z’n pragmatische omgang met wet- en regelgeving?

lees meer