The US National Security Agency has patented a new technology for monitoring millions of telephone calls, so watch out, it’s now even easier for the spooks to eavesdrop on your conversations

By Suelette Dreyfus

15 November 1999

The US National Security Agency has designed and patented a new technology that could aid it in spying on international telephone calls. The NSA patent, granted on 10 August, is for a system of automatic topic spotting and labelling of data. The patent officially confirms for the first time that the NSA has been working on ways of automatically analysing human speech.

lees meer

De National Security Agency en Echolon-netwerk

Op vijf februari 1998 opent het NRC Handelsblad met de kop “Geheime dienst VS luistert Europa af”. Uit het artikel blijkt dat de Verenigde Staten al het Europese elektronische dataverkeer aftappen. Het artikel leidt tot de nodige ophef, zelfs tot kamervragen.
Velen zijn er zich vaag bewust van dat er afgeluisterd wordt. Luistert er iemand mee telkens als we de telefoon oppakken? Worden al onze faxen en e-mailberichten meegelezen? Er is bijna geen informatie om te kunnen beoordelen waar realistische bezorgdheid ophoudt en waar paranoia begint. Hoe alomtegenwoordig is Big Brother? Of hoeven we ons helemaal geen zorgen te maken?
In het onderstaande wordt een poging ondernomen om deze vragen te beantwoorden. Allereerst komt de Amerikaanse inlichtingendienst aan de orde die verantwoordelijk is voor het bewaken van de veiligheid van (overheids)communicatie en het afluisteren van elektronische communicatie. Vervolgens wordt ingegaan op het zogenaamde Echelon-netwerk waarmee vrijwel al het telefoon-, fax-, e-mail- en telexverkeer ter wereld wordt afgeluisterd. In het laatste gedeelte is plaats voor enkele reflecties op de behandelde materie. Er wordt ingegaan op een realistische techno-thriller, een koekjesbakkende priester en op onverwachte conclusies die uit gegevens van telefoonverkeer getrokken kunnen worden. Wat betreft de mogelijkheden in de praktijk wordt de mening van een ex-hacker tegenover die van een kunstmatige-intelligentiespecialist geplaatst. lees meer

De geheim agent werkt vooralsnog illegaal in de Boliviaanse oorlog tegen drugs. Dat is niet handig bij de berechting van drugshandelaren, want op de rechtszitting moet het onrechtmatig verkregen bewijs via allerlei omwegen worden gepresenteerd. Het kwam dan ook niet als een verrassing toen afgelopen juli de minister van Binnenlandse Zaken een voorstel indiende om undercoveractiviteiten in de strijd tegen de ‘georganiseerde misdaad’ te wettigen. “Als het toch gebeurt, kan het maar beter legaal gebeuren”, zo redeneerde de minister. Vertegenwoordigers van de ambassade van de VS hadden deze kwestie vorig jaar al aan de orde gesteld. Het is allang geen geheim meer dat de CIA haar aantal in het buitenland gestationeerde agenten aan het verdubbelen is, terwijl in het budget van de spooks de strijd tegen drugs een hoofdthema is geworden.

lees meer

10 augustus 1994: op het vliegveld van München worden twee nucleaire smokkelaars gearresteerd, vlak nadat ze met lijndienst 3369 van Lufthansa uit Moskou waren geland. Later die dag werd in een hotel nog een handlanger opgepakt. In hun bagage werd een aanzienlijke hoeveelheid plutonium en lithium ontdekt. Wereldwijd werd geschokt hierop gereageerd. De Bundesnachrichtendienst (BND, de Duitse veiligheidsdienst) had het spoor naar de smokkelaars ontdekt en beschouwde de arrestatie als een triomf. Maar uiteindelijk zou deze triomf leiden tot een politiek schandaal van grote omvang, waarin de BND het trieste middelpunt vormde. Wat was er misgegaan?
lees meer

Voorwoord

Onderstaand artikel is geschreven in mei 1998 door Hendrik Jan van Rijswijk naar aanleiding van publicaties van het het rapport An Appraisal of Technologies of Political Control dat in opdracht van het Europees Parlement is opgesteld door het Britse onderzoeksbureau Omega. Begin mei 1999 is er een vervolgrapport over Echelon uitgekomen bij het Europees Parlement: Report to the Director General for Research of the European Parliament (Scientific and Technical Options Assessment programme office) on the development of surveillance technology and risk of abuse of economic information.
Veel documenten over ECHELON en EU-afluisterplannen staan op de site van The Global Surveillance System

En dit rapport

lees meer

Stenografisch verslag van het gesprek met de heer F.F.M. van den Kieboom, gehouden op donderdag 2 april 1998 te 10.15 uur in de Den Uyl-zaal

Aanwezig van de werkgroep: de leden G. Valk (voorzitter), M. Beinema, J.F. Jeekel en R. Luchtenveld, alsmede de heer A.J.M. den Teuling (onderzoeker)
Verder aanwezig: de heren A.J.B. Hubert (griffier) en F.M.J. Hendrickx (stafmedewerker)

De voorzitter: Mijnheer Van den Kieboom, ik heet u hartelijk welkom. Dat geldt ook voor uw begeleiders, de heren Wuisman en Soonius. Het gesprek vindt plaats in beslotenheid, maar het is wel de bedoeling dat het stenogram van dit gesprek bij het eindrapport wordt gepubliceerd. U zult het ontwerpstenogram krijgen voorgelegd voor eventuele op- en aanmerkingen.

lees meer

Stenografisch verslag van het gesprek met de heer mr.H. Soonius, gehouden op maandag 30 maart 1998 te 10.15 uur in de Den Uyl-zaal

Voorzitter: Valk

Aanwezig van de werkgroep: de leden G. Valk (voorzitter), M. Beinema, J.F. Jeekel en R. Luchtenveld, alsmede de heer A.J.M. den Teuling (onderzoeker)

Verder aanwezig: de heren A.J.B. Hubert (griffier) en F.M.J. Hendrickx (stafmedewerker)

lees meer

Verkort gepubliceerd in de Groene Amsterdammer, november 1997

door Eveline Lubbers

Brian John Davey woont in Den Haag en werkt voor het OPCW, de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens. Hij is een veelgevraagd spreker op internationale congressen. En hij is Zuid-Afrikaan. Onder de apartheid hield hij zich ook met chemische wapens bezig. Maar hoe? En heeft hij zijn huidige werkgever alles over vroeger verteld?

‘De wortel van al het kwaad’ heeft de openbare aanklager hem genoemd. Dr. Wouter Basson heeft die bijnaam niet zomaar. Zijn afdeling bij het Zuid Afrikaanse leger produceerde t-shirts doordrenkt met een gif dat via de huid in de bloedbaan terechtkwam, en zodoende op den duur dodelijke hartafwijkingen veroorzaakte. Hij verzon pillen die onvruchtbaarheid tot gevolg hadden. Hij wou blikjes met vergiftigd bier verspreiden, en mantrax-pillen om de jeugd in de townships aan de drugs te helpen – om chaos te creëeren en zo de onderhandelingen ondermijnen die een einde moesten maken aan de apartheid.
Het Roodeplaats Onderzoekslaboratorium legde zich toe op het kweken van vechthonden, een kruising tussen een Duitse herder met een wolf speciaal geïmporteerd uit het Oeral-gebergte. Voor de noodzakelijke hardheid werden bloedhonden aan het fokprogramma toegevoegd. Resultaat: een monster dat door drie man in bedwang gehouden moest worden, met een beet die niet loslaat en een hekel aan de menselijke soort.

lees meer

Uit: De Groene Amsterdammer, november 1997

door Eveline Lubbers

Brian John Davey woont in Den Haag en werkt voor het OPCW, de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens. Hij is een veelgevraagd spreker op internationale congressen. En hij is Zuid-Afrikaan. Onder de apartheid hield hij zich ook met chemische wapens bezig. Maar hoe? En heeft hij zijn huidige werkgever alles over vroeger verteld?

‘DE WORTEL VAN al het kwaad’, heeft de openbare aanklager hem genoemd. Dr. Wouter Basson heeft die bijnaam niet zomaar. Zijn afdeling bij het Zuid-Afrikaanse leger produceerde t-shirts doordrenkt met vergif dat op den duur dodelijke hartafwijkingen veroorzaakte. Hij verzon pillen die onvruchtbaarheid tot gevolg hadden. Hij had het plan blikjes met vergiftigd bier te verspreiden, en mantraxpillen om de jeugd in de townships aan de drugs te helpen.
Als hoofd van de 7th Medical Division was dr. Basson intensief betrokken bij de productie van chemische en biologische wapens. Hij had de leiding over de geheime operatie, Project Coast, die deze technologie voor Zuid-Afrika op westers niveau moest brengen. Een netwerk van front-stores en nepbedrijven zorgde voor de nodige financiering en toelevering.
Begin jaren negentig concludeerde het Steyn Committee dat de Zuid-Afrikaanse autoriteiten betrokken zijn geweest bij destabiliseringscampagnes, ook na afschaffing van de apartheid. Het Steyn-rapport noemt Basson als de belangrijkste man van Zuid- Afrika’s CBW (Chemical and Biological Warfare)-programma. De 7th Medical Division voorzag moordenaars van militaire hit squads van vergif en was betrokken bij een chemische aanval op Frelimo-troepen in Mozambique, eind jaren tachtig.
De conclusies van het Steyn Rapport lekten begin dit jaar uit en veroorzaakten grote commotie in Zuid Afrika. Niet alleen omdat het Rapport jarenlang geheim is gehouden. Naar nu bleek heeft de toenmalige regering bovendien het advies om hooggeplaatste politiemensen en legerleiders uit hun functie te ontheffen, naast zich neergelegd. Mandela was ook in de jaren daarna weinig doortastend.

lees meer

de Groene Amsterdammer van 22 oktober 1997
Aufmachen!

Duitse politieagenten die een Nederlandse woning doorzoeken – ook volgens de nieuwe internationale rechtshulpverdragen mag het niet. Toch gebeurde het eind vorig jaar. Hoe ver gaan de Nederlandse autoriteiten in hun medewerking aan de Duitse jacht op links-radicalen?

door Eveline Lubbers
lees meer

Moderne makelaars in oorlog en vrede

Uit: Zin nr.2, zomer 1997

door Eveline Lubbers

Een stoffig dorp onder de hete middagzon, ergens in Midden Afrika. Een open Landrover hobbelt over de nauwelijks verharde weg naar het marktplein. Mensen gluren vanuit hun hutten naar de blanke en zwarte soldaten achter op de auto. Een paar kinderen rennen er joelend achteraan. De stilte is doorbroken, de roep zwelt aan: ‘South Africa!, South Africa!’ Mensen drommen rond de auto die tot stilstand komt. Kinderen piepen naar voren om hun helden aan te raken, mannen zwaaien met hun armen, vrouwen beginnen te dansen. De soldaten, veteranen van de oorlog in Angola en Namibië, eens de voorhoede van het apartheidsregime, weten niet goed hoe te reageren. ‘Dit gebeurt elke keer als we hier komen’, mompelt een van hen, ‘Ze vinden ons echt aardig.’

lees meer

de Groene Amsterdammer van 12 maart 1997
Mag ik u infiltreren?
In het pamflet ‘What’s wrong with McDonald’s?’ beschuldigde London Greenpeace de hamburgergigant van onsmakelijke praktijken. In de daarop volgende rechtsverwikkelingen werd de advocatenploeg van McDonald’s verpletterend verslagen door twee actievoerde rs.

door Eveline Lubbers
lees meer

Hoe de Duitse geheime dienst Turkse mensen benadert,
om te infiltreren in Koerdische groepen.

Gepubliceerd in het Koerdistan Informatie Bulletin, 1996

In Özgür Politika verscheen eind 1995 een artikel met het verhaal van een Koerd die benaderd werd. Omdat het een duidelijk voorbeeld is van hoe zoiets in z’n werk gaat, volgt hieronder een bewerking van dat artikel.

Er doen veel verhalen de ronde over Koerden die benaderd zijn door de Duitse autoriteiten. De details gingen echter vaak verloren, of mensen waren te bang om alles te vertellen. Dat veranderde toen we Ferhat Karalök ontmoetten. Hij had een aanbod gekregen om als infiltrant te gaan werken. Ondanks het feit dat hij erg bang was, wilde hij het in de openbaarheid brengen. We geloofden hem pas echt toen hij ons een papiertje liet zien waar met de hand geschreven in het Duits op stond: ‘Landesambt für Verfassingsschutz Hessen’ (vrij vertaald: de BVD van de deelstaat Hessen). Zelfs zijn naam en telefoonnummer had de inlichtingenman erbij geschreven: ‘Prinz, Thorsten, Tel: 0611/720341’. Dat maakte ons nieuwsschiering naar Ferhat’s verhaal.

lees meer

Hoe de Duitse geheime dienst Turkse mensen benadert,
om te infiltreren in Koerdische groepen.

In Özgür Politika verscheen eind 1995 een artikel met het verhaal van een Koerd die benaderd werd. Omdat het een duidelijk voorbeeld is van hoe zoiets in z’n werk gaat, volgt hieronder een bewerking van dat artikel. lees meer

Uit: De Groene Amsterdammer, 6 december 1995, buro Jansen & Janssen.

door Maurice Wessling

“Die man is een soort Raspoetin, hij overleeft alles”. Een voormalig medewerker van de Inlichtingendienst Buitenland (IDB) neemt geen blad voor de mond over het ex-hoofd van de Dienst, K.M. Meulmeester. De vergelijking met de intrigant aan het Russische hof tekent de sfeer waarin de IDB werd opgeheven. De IDB was behalve de kleinste, ook de rumoerigste geheime dienst van Nederland. Interne conflicten, infiltratie door de Israëlische Mossad, machtsstrijd tussen ministeries, lekken naar de pers, rondom de IDB was het nooit stil. Zelfs de opheffing in 1994 maakte daar geen eind aan. In juni van dit jaar bekende premier Kok dat zijn voorganger de Kamer had misleid. Het IDB archief is ondanks Lubbers belofte grotendeels door de papierversnipperaar gejaagd. En wie denkt dat de schermutselingen daarmee tot een eind zijn gekomen heeft het mis. Het voormalig hoofd van de IDB blijkt in het geheim onder de hoede van het ministerie van Algemene Zaken nog steeds een groep spionnen te leiden. Meulmeester is terug maar eigenlijk ook nooit weggeweest.

lees meer