12.4 Waar zit de smokkelwaar verstopt?
Volgens de Rijksverkeersinspectie lenen vooral de gewone vrachtauto
en de koelwagen zich het best voor smokkel. Criminele organisaties
schuwen over het algemeen de gewone en de gesoleerde tankwagen,
omdat dit voertuig teveel opvalt en niet snel en gemakkelijk te
laden en lossen is. Uit verschillende bronnen vernemen we dat
vooral koelwagens vaak gebruikt worden voor illegale
transporten, omdat ze meer bergplaats hebben en omdat transporten
van bederflijke goederen doorgaans meer haast hebben. Het
economisch belang van een snelle doorstroom in bepaalde sectoren –
zoals de export van verse bloemen – is zo groot, dat er nauwelijks
wordt gecontroleerd. Als er wel controle plaatsvindt, krijgen deze
spoedvrachten voorrang en wordt de peiling uitermate snel, en dus
minder grondig, uitgevoerd. Omdat de investeringskosten van
dergelijke wagens hoog zijn, is een terugvracht extra belangrijk
(Erents, 1994). Bovendien zijn – volgens een gesprekspartner –
bepaalde veilingen van verse produkten zeer gesloten werelden, waar
controle moeilijk is. De smokkelwaar wordt vaak in het
kopschot van de koelwagen verstopt, daar waar de koelmotoren
staan. Dat een hash-hond weinig tot niks ruikt bij
vriestemperatuur, is voor de smokkelaar voordelig. Achter het
kopschot wordt een tweede binnenwandje gebouwd waardoor de wagen
extra bergruimte krijgt. Er zijn gevallen bekend waarin niet minder
dan vijf ton hash achter het kopschot werd vervoerd, zo blijkt uit
politiegegevens. Dit is overigens niet zonder risico, want het
extra gewicht drukt op de vooras en bij een bocht kan de
vrachtwagencombinatie gaan scharen. Verder kan smokkelwaar in het
chassis worden verstopt: bij de meeste wagens is dit
hydraulisch op te krikken en ontstaat zo een lege ruimte van
ongeveer zestig centimeter die van buiten onzichtbaar is. Daar gaat
op de heenweg vulmateriaal in, zoals zand, zodat het gewicht bij
controle klopt. Ook zit de smokkelwaar in holle PVC-pijpen die in
het opgepompte chassis worden gerold. Een geprepareerde
brandstoftank biedt eveneens ruimte voor smokkelwaar, zo
blijkt uit politiegegevens. Een andere veel toegepaste methode is
het verwijderen van het isolatiemateriaal uit het dakschot
van de wagen: hierdoor onstaat een lege ruimte onder het plafond
over de gehele breedte van de wagen. Op de heenrit zitten hier dan
bij voorbeeld betonnen tegels tussen.
Natuurlijk zit de smokkelwaar soms gewoon in de lading,
hoewel dit minder vaak voorkomt. Het is een uiterst riskante
methode, omdat de hash-honden de drugs al snel ruiken. Ook worden
de (reserve-)banden en de bestuurderscabine gebruikt
als bergplaats.
Een ander verschijnsel is het smokkelen onder ANWB-vlag:
een personenauto of caravan wordt in Turkije of Marokko gecrashed
en rijdt dan op ANWB-oplegger of in een lege vrachtwagen naar
Nederland, met inhoud. De schuldigen zitten al hoog en droog in
Nederland als de chauffeur aangehouden wordt. Een eveneens
bijzondere methode die we tegenkomen in de politiedossiers is het
smokkelen in tweedehands autobussen uit Oostenrijk en
Duitsland. De bussen worden geprepareerd en daarna – met herone –
naar Westeuropese landen vervoerd.
Het prepareren van een vrachtwagen voor smokkeldoeleinden kost
zeker twee weken tijd. Veel genterviewden wijzen erop dat de vaak
beweerde onschuld van ondernemer of chauffeur daardoor
ongeloofwaardig is, want welke baas merkt het niet als zijn wagen
twee weken mist en hetzelfde geldt voor chauffeurs. Ook het
inbouwen van de smokkelwaar in het land van bestemming kost veel
meer tijd dan het gewone laden en lossen in beslag neemt. Ook hier
zouden chauffeur en baas toch iets op moeten vallen, is een vaak
gehoord argument. Echter, volgens een genterviewde, geprepareerde
vrachtauto’s rouleren: ze worden – kant en klaar – regelmatig
doorverkocht. Bovendien werken veel ondernemers met charters en dan
is er niets bekend over de geschiedenis van de gebruikte truck. Het
gebruiken van eigen rijders is voor smokkelende transporteurs
aantrekkelijk: ze kunnen zich – bij het onderscheppen – immers
gemakkelijk van de ingehuurde buitenstaander distantiren.
In smokkelgevoelige landen als Marokko en Turkije zijn de
controle-middelen al even rigide. Bij verdenking maakt het
douane-personeel met lange boren gaten in de wagen; van onder, van
opzij en van voren. Bij tankwagens komen daar nadien gewoon stoppen
in. Ook komt het voor dat een wagen als een sardine-blikje wordt
opengepeld. De geleden schade is voor rekening van de ondernemer,
vertelt een advocaat. Sommige chauffeurs zijn zo bang voor
smokkelwaar in de wagen dat ze schuimrubber in de lege ruimten
tussen de isolatiewanden stoppen, zo lezen we in het chauffeursblad
Truckstar.