Op 9 april 2002 advocaat Lynne Stewart is thuis gearresteerd. Zij is de eerste advocaat in de Verenigde Staten die wordt beschuldigd van het ondersteunen van terrorisme en het overtreden van de speciale beperkingen (Special Administrative Measures) die de Amerikaanse instantie die over de gevangenissen gaat heeft opgelegd aan Omar Abdel-Rahman.

Joost de Haas schrijft de volgende dag in de Telegraaf onder de kop ‘Justitie VS spoort terreurcomplot op’ dat Stewart de Egyptenaar Omar Abdel-Rahman zou hebben geholpen bij het doorgeven van opdrachten aan zijn volgelingen in de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Egypte. Wat het ‘terreurcomplot’ precies inhoudt wordt nooit duidelijk. De storm van artikeltjes over de steun van Lynne Stewart aan terroristen luwt de volgende dag al weer. De overheid roept ‘terreurcomplot’, de kranten schrijven het over en daarmee is de kous af, berichtgeving in de 21ste eeuw.

Wat ligt er in essentie aan de basis van de zaak tegen Lynne Stewart die binnen zowel rechts als links Amerika een verhitte discussie heeft losgemaakt?
Is het de doorgeschoten oorlog tegen het terrorisme die ertoe heeft geleid dat ten eerste alle gespreken tussen Stewart en Abdel-Rahman werden afgeluisterd? Gesprekken tussen een advocaat en een cliënt zijn ook in Nederland een gevoelig punt. Als die gesprekken niet meer kunnen plaatsvinden zonder het luisterend oor van de staat waar is dan nog de eerlijke rechtsgang, is vaak het argument.

Op 31 januari 2007 debatteerde het Europees Parlement over de het doorgeven van bankgegevens van SWIFT aan de VS. In juni 2006 werd bekend dat SWIFT op verzoek van de VS bulk data doorgaf over internationale financiële transacties. Eind 2006 concludeerden zowel de Belgische Privacycommissie als de privacywaakhond van de Europese Unie dat de datatransfer naar de VS onvoldoende waarborgen voor de privacy van klanten geeft. Bovendien sprak men de angst uit dat er mogelijk misbruik van de gegevens wordt gemaakt voor economische spionage. De harde conclusies in Europa hebben in Nederland nog niet geleid tot harde actie. Het College Bescherming Persoonsgegevens bevraagt de financiële instellingen naar hun werkwijze. De Nederlandse bank verwijst slechts naar gedateerde kamerantwoorden uit september 2006 door minster Zalm.

María Gomez, lid van de socialistische fractie in het Europese parlement, tevens lid van de commissie van het parlement die de betrokkenheid van Europese staten bij de geheime CIA vluchten tracht uit te zoeken (TDIP), heeft de Portugese overheid het mes op de keel gezet. Door haar doorzettingsvermogen zijn nu allerlei gegevens boven tafel gekregen die erg onwelkom zijn voor de autoriteiten in Lissabon.

Mullah Krekar, Najmuddin Faraj Ahmad, lijkt er niet genoeg van te krijgen de grenzen van de Westerse democratische rechtstaat op te zoeken. Tijdens het Deense cartoon-drama zei hij in de media ‘de oorlog is begonnen’ terwijl allerlei andere moslim-leiders verdraagzaamheid predikten. In juni 2006 zei hij in een Koerdische krant dat Osama Bin Laden een goede moslim is. De vraag is of het spel nu uit is nadat een Noors hof van beroep in november 2006 heeft bepaald dat Krekar uitgeleverd kan worden aan Irak.

De Europese Unie integreert haar veiligheidsbeleid tot een uniform beleid voor evenementen van politieke, sociale, culturele en sportieve aard. Kort door de bocht komt het er op neer dat de EU al deze evenementen ziet als een mogelijk terroristisch doelwit. Daartoe worden de veiligheidshandboeken voor politieke bijeenkomsten zoals bijeenkomsten van de Europese Unie geïntegreerd met handboeken die betrekking hebben op grote sportevenementen als de Olympische Spelen in Griekenland en het voetbal-handboek.

Artikel in het november themanummer over terrorisme van Ethiek & Maatschappij

Uit de inleiding over ons artikel:
Onder de vermeende terroristische dreiging lijken bewoners van Westerse samenlevingen in toenemende mate bereid om verworven vrijheden op te geven in ruil voor een gevoel van veiligheid. In deze sfeer is er een cascade op gang gebracht van elkaar snel opvolgende maatregelen die geleidelijk aan de democratie en de rule of law uithollen.
Rick van Amersfoort en Wil van der Schans stellen vast dat waar het in de zeventiger en tachtiger jaren van de vorige eeuw nog mogelijk was in het openbaar begrip te uiten voor vormen van wat toen ‘gewapende strijd’ heette, dit in het huidige klimaat al snel als ‘sympathie voor terroristische organisaties’ wordt aangemerkt met alle politiële en justitiële consequenties vandien. Alle vormen van radicalisme dreigen nu verdacht te
worden en – met name waar het radicale moslimjongeren betreft – als eerste stadium van een ontwikkeling te worden gezien die automatisch tot gewelddadige acties zullen leiden. In het voetspoor van filosofen als Richard Rorty en Slavoj Žižek wijzen Van Amersfoort en Van der Schans op het gevaar dat de Westerse Open Societies hierdoor lopen om terug te glijden in een situatie van verlicht absolutisme, waarin de rol van verlicht despoot vervuld wordt door diegenen die voor de openbare veiligheid verantwoordelijk zijn en die bij iedere vorm van radicalisme reageren met een strafrechtelijke reflex.

INHOUD
THEMANUMMER
TERRORISME
samengesteld door Harry van den Bouwhuijsen
Inleiding 3
Artikels
Ger GROOT Het taaie ongemak
De paradoxen van het terrorisme 6
Harry VAN DEN Geen Woorden maar Daden
BOUWHUIJSEN Beknopte geschiedenis van het terrorisme 15
Teun VAN DE VOORDE Terrorisme in de context van academisch onderzoek:
Een leeg concept? 34
Rick VAN AMERSFOORT Gewapende strijd in de 21ste eeuw 50
en
Wil VAN DER SCHANS
Alderik VISSER Opvoeding, media en geweld: Over de grenzen van
het jongste beschavingsoffensief 76
Standpunten & Kanttekeningen
Anton DERKS De ontmaskering voorbij 94

Terrorismebestrijding: Het bestuursrecht aan zet, de rechtsstaat in gevaar?

Uit
Nederlandse Juristen Blad
2006 nr 44

Karianne Albers is universitair docent staats- en bestuursrecht aan de Universiteit Maastricht.
Raymond Schlössels is hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Radboud Universiteit Nijmegen

“Er zijn nog heel wat uitdagingen aan te gaan voor de Europese informatie-uitwisseling goed verankerd is binnen de Nederlandse politie. Ik wil laten zien dat de Europese Unie de druk aan het opvoeren is om de informatie-uitwisseling te optimaliseren en dat als we niet gauw inhaken op de ontwikkelingen, we onze eigen visie wellicht niet meer kunnen realiseren.”
Dit is een van de conclusies in het meesterstuk ‘Nederland en informatie-uitwisseling binnen Europa’ van Ary Polderman, vanuit de KLPD betrokken bij de samenwerking met Europol.

Het heeft even geduurd, maar beter onregelmatig en inhoudelijk dan regelmatig met nieuws dat overal al is verschenen. In deze nieuwsbrief de poging om uit te zoeken of het nu tonen of dragen is bij de identificatieplicht (1 en 2 van drie delen), de vergelijking van de veiligheidsaspecten van vijf politieke partijen, Italië en afluisteren, Portugal en verdwijningen, Denemarken en vrijheid van meningsuiting en nog veel meer. Mocht je een interessant artikel hebben over je confrontatie met politie en justitie, een nieuwe wetgeving, onderzoek of scriptie mail het dan ons. Wij zullen dan kijken of we dit opnemen in onze nieuwsbrief.

01 – inhoudsopgave
02 – Vergelijking veiligheidsaspecten van verkiezingsprogramma’s
03 – ID plicht: dragen of tonen 1 – artikel voor Spuit 11 een blad van druggebruikers
04 – ID plicht: dragen of tonen 2 – preventief bekeuren
05 – nieuw op het gebied van terrorismebestrijding
06 – afluisterschandaal Italië – geheime machten in Europa
07 – CIA vliegveld Portugal – over verdwijningen in het kader van de oorlog tegen het terrorisme
08 – Oproer in Denemarken – dit is vrijheid van meningsuiting in Denemarken
09 – Openheid.nl – nieuwe website ter ere van de op 15 november 2005 vermoorde Louis Sévèke over inzage in dossiers bij politie en inlichtingendiensten
10 – Vriendjes voor heel even van Ruben Praster over de relatie tussen Rita Verdonk en Jneid Fawaz
11 – Zinloos Politie Optreden van Eddy Frings over het niet kunnen tonen van je identiteitspapieren
12 – Buro Jansen & Janssen in de media
13 – Donateurs gezocht!

Veiligheid geen item in verkiezingen

Wie de verkiezingsdebatten op internet, radio en televisie een beetje volgt zal net als wij toch tamelijk verbaasd zijn over het ontbreken van ook maar enig woord aan het thema veiligheid. Is er dan zoveel veranderd ten opzichte van 2002, toen het thema veiligheid, aangewakkerd door Pim Fortuyn bij iedereen bovenaan de lijst stond? Zelfs bij alle partijen die opkomen voor het Fortuynistisch gedachtegoed is veiligheid niet meer zo hot. Lijst Vijf Fortuyn stelt zelfs geen enkele maatregel meer voor om de veiligheid te vergroten. Anders is dat nog wel met Eén.nl van Marco Pastors en de Partij voor de Vrijheid van Geert Wilders. Voor Eén NL is na het vermeende succes van zero tolerance Rotterdam geen maatregel te gek. De Partij voor de Vrijheid kan zich beter de Partij van de Gevangenis gaan noemen, slechts harde straffen en/of uitzetten helpt bij de bestrijding van criminaliteit.

lees meer

Wat past er bij spuiten of slikken? Dragen of tonen natuurlijk! Of is het tonen of dragen. Iedere gebruiker heeft het meegemaakt. Ergens in Amsterdam wandel je niets vermoedend door het rode licht. Zonnetje schijnt en als je om je heen kijkt zie je overal mensen kriskras over straat wandelen. Aan de overkant gekomen duikt daar plots vanachter een lantaarnpaal een bromsnor op. Nee niet een met snor, maar zo’n jonge agent die net van de politie academie is gekomen en de regels graag uitlegt op zijn Verdonkiaans: ‘regels zijn regels’. ‘U heeft net een verkeersovertreding begaan,’ wordt er fijntjes opgemerkt. Je kijkt om je heen je afvragend of jij degene bent die het onderwerp is. ‘Overtreding?’ Wandelen door rood is zoiets als fietsen over de stoep. Elke zich Amsterdammer noemende persoon doet het.

lees meer

Tonen of Dragen (deel 2)

In het eerste artikel over tonen of dragen voor spuit 11, kwartaalblad van de belangenvereniging druggebruikers, hebben we de wet en de aanwijzing uitbreiding identificatieplicht van de procureurs generaal, de hoogste bazen van het Openbaar Ministerie beschreven. Conclusie van het artikel was: regels zijn regels of toch ook weer niet. Dragen zult gij of toch weer niet. Om de verwarring over zoveel duidelijkheid in de Nederlandse wetgeving te bezweren besloten wij de handelingen in Tweede en Eerste Kamer, de Memorie van Toelichting en de media erop na te slaan. lees meer

De afgelopen maanden zijn een aantal wetsvoorstellen aangenomen door de Eerste Kamer of bevinden zich in de laatste fase van behandeling. Het gaat om de Wet Afgeschermde Getuige, de Wet Verruiming mogelijkheden tot opsporing en vervolging van terroristische misdrijven en Goedkeuring Europees Verdrag inzake de erkenning van de rechtspersoonlijkheid van internationale niet-gouvernementele organisaties, waarin het verbieden van organisatie is geregeld.
In deze bijdragen gaan we in op de stand van zaken, ook naar aanleidng van de uitspraak van de Hoge Raad over het gebruik van AIVD-informatie in strafprocessen.

Wet Afgeschermde getuige
Wetsvoorstel verruiming opsporingsbevoegdheden
Verbieden Organisaties

Wet Afgeschermde Getuige
Verbieden Organisaties

Eind september werd duidelijk dat de Italiaanse justitie onderzoek doet naar een afluister schandaal waarbij medewerkers van Telecom Italia bij betrokken zijn. Het bedrijf luisterde tienduizenden Italianen af waaronder mensen uit het bedrijfsleven, de politiek, theaterwereld, advocatuur en de sport. Door het afluisternetwerk dat naar alle waarschijnlijk vanaf 1997 heeft gefunctioneerd zijn de persoonlijke gegevens van tienduizenden gebruikers van Telecom Italia misbruikt. Telecom Italia is ook sinds 1997 geprivatiseerd. Bij het afluisterschandaal gaat het om niet alleen telefoongegevens, maar ook e-mail verkeer, bank gegevens en andere gegevens over het privé leven van mensen. lees meer