De in opdracht van politiediensten uitgevoerde social media surveillance staat op gespannen voet met de vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van vergadering en betoging.
Met de Wet op de Inlichtingen en Veiligheidsdiensten 2017 krijgen de inlichtingendiensten meer mogelijkheden om op grote schaal communicatie van burgers af te tappen. De meeste mensen zullen echter nauwelijks beseffen dat de Nederlandse politie al op grote schaal burgers op social media in de gaten houdt.
Schulze op Justitie en Veiligheid
Op 26 januari 2018 om tien over zeven ‘s avonds drongen twee gemaskerde personen een buurthuis in Amsterdam binnen waar het heel druk was met kinderen en volwassenen. Er was een kookles en kickboks-les voor kinderen bezig. De twee roepen iets, ze zoeken iemand, en schieten tien keer op de aanwezigen. Een 20-jarige stagiair wordt in haar been geschoten, de 17-jarige Mohammed Bouchikhi, die als stagiair de kookles begeleidt, wordt drie keer in de borst getroffen en sterft ter plaatse. Een derde slachtoffer wordt in de nek geraakt. Deze is een ‘bekende van de politie’ en raakte in november 2017 ook al gewond bij een schietpartij in de buurt waarbij de 19-jarige Ayman om het leven kwam. Er wordt gezegd dat hij nu het doelwit zou zijn geweest.
Dupont op Justitie en Veiligheid
Degenen die hebben opgelet op school, zullen zich nog herinneren de Processen van Neurenberg. Processen tegen nazi’s die synoniem werden met hoe de beschaafde wereld omging met de oorlogsmisdaden van kopstukken uit het Derde Rijk.
Vandaag is er opnieuw een groot proces in het Duitse Neurenberg. En ook deze keer is niet alleen de uitkomst van belang, maar ook de intentie. Deze keer is het de Duitse staat tegen belangrijke vertegenwoordigers van die staat. De staat is aangeklaagd door de staat, zou je kunnen zeggen. In Nederland wordt hier natuurlijk geen enkele aandacht aan besteed door de media. Tot vandaag!
Grueber op Justitie en Veiligheid
Een cliënt, een ex-veroordeelde kreeg deze week een brief van de politie, team woninginbraken Leiden. In deze brief staat vermeld dat de politie hem extra in de gaten gaat houden omdat zijn naam de politie is opgevallen. Mijn cliënt zou namelijk ‘verdachten’ zijn geweest van woninginbraak (dat klopt, in 2014 in Amsterdam) en hij zou wel eens gezien zijn met personen ‘welke antecedenten hebben op inbraak woning’. Hoewel mijn cliënt nog nooit in de omgeving van Leiden is aangehouden of is staande gehouden en het al jaren geleden is geweest dat hij verdachte van een woninginbraak was, vindt de politie dit blijkbaar genoeg reden om hem eens extra in de gaten te houden, hetgeen al verontrustend genoeg is.
Schulze op Justitie en Veiligheid
11 januari 2018 maakte het Openbaar Ministerie bekend dat de politie in 2017 bij 23 schietincidenten 20 burgers heeft verwond en dat er 4 dodelijke slachtoffers zijn geweest. Op 15 januari wordt het bericht gerectificeerd: Er zijn niet 4 maar 3 dodelijke slachtoffers. Dit wordt niet toegelicht. Is er iemand uit de dood opgestaan? Heeft de Rijksrecherche, die schietincidenten van de politie onderzoekt wanneer er doden of gewonden vallen, haar oordeel over een van de sterfgevallen herzien? We weten het niet.
In de media wordt gemeld dat er minder schietincidenten zijn dan het jaar ervoor. Schietincidenten met letsel dan, want hoe vaak er door de politie is geschoten krijgen we niet te horen. Het is nog een heel werk om er achter te komen waar en hoe de dodelijke 3 of 4 slachtoffers aan hun eind kwamen. Ook gaat dit alleen nog over schietincidenten; Er zijn ook andere overlijdensgevallen geweest.
Grueber op Justitie en Veiligheid
Op vrijdag 12 januari plaatste ‘politievlogger’ Jan-Willem Schut een bericht op Facebook waarin hij zijn volgers vol trots mededeelde dat hij tijdens de nieuwjaarslunch een bedankje van de leiding van zijn eenheid had gekregen voor zijn inzet in 2017. Er is natuurlijk niets mis met een compliment of het uitspreken van waardering voor de inzet van een medewerker, behalve wanneer die waardering grotendeels ongegrond blijkt te zijn.
Justitie op Justitie en Veiligheid
In oktober 2017 verschenen er nieuwsberichten in de media dat de Nationale Politie bezig was met het ontwikkelen van drie nieuwe apps. De apps die toentertijd genoemd werden waren de ‘Samen Zoeken’-app, de ‘Autémon’-app (burgers speuren mee naar gestolen voertuigen gebaseerd op de populaire Pokemon-app) en de ‘Inbraak-app’.
RTL Nieuws publiceerde gisteren een artikel waarin beschreven wordt hoe het prototype van de Samen Zoeken-app eruitziet. Zij kregen het prototype als eerste onder ogen. lees meer
Grueber op Justitie en Veiligheid
De politiestaat der Nederlanden heeft weer van zich laten horen. Afgelopen maandag 8 januari 2018, rond drie uur in de middag, werd de provincie Groningen door een aardbeving met een kracht van 3.4 op de schaal van Richter getroffen. Het epicentrum lag bij het plaatsje Zeerijp. In het dorp bevinden zich o.a. de basisschool Wilgenstee en voetbalvereniging ‘De Fivel’. Het aantal schademeldingen na de beving is op het moment van schrijven opgelopen tot boven de 1300.
De zwaarste beving in ruim vijf jaar tijd en de schade die ermee gepaard ging lieten weer zien hoe machteloos en wanhopig de Groningers zich voelen na het jarenlange getouwtrek en Haagse theater over de aardgaswinning in de provincie door de NAM. Na de beving, toen bekend werd dat minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat een bezoek zou brengen aan Zeerijp, werden er een aantal Facebook-evenementen (en hier) aangemaakt die demonstraties aankondigden.
Grueber op Justitie en Veiligheid
Niemand vertrouwt niemand meer in de wijk. Hondenbezitters worden benaderd door de politie om iedere vierkante meter tijdens hun wandeltochtje af te speuren naar verdacht gedrag.
Monteurs van woningbouwcorporaties worden getraind om tijdens reparaties in de woning allerlei andere zaken waar te nemen zonder enige echte expertise.
Postbodes worden ingezet door verzekeraars en de politie om tijdens het bezorgen van de post verdachte zaakjes te melden.
Schulze op Justitie en Veiligheid
Verrassend nieuws van het roofvogelfront: De Nationale Politie stopt met de inzet van roofvogels tegen ongewenste drones. Zoals hier eerder beschreven heeft de politie een onbekend aantal kuikens van de Amerikaanse zeearend gekocht. Het innovatieve anti-dronebedrijf Guard from Above zou deze opleiden, om net als steenarend Cayenne en nog een andere vogel, die mogelijk ‘Hunter’ heet, drones uit de lucht te halen. Dat er in dit project ook maar één Amerikaanse zeearend een drone heeft onderschept is niet erg waarschijnlijk. Er is in elk geval geen bewijs van. Er zouden ook honderd politiemensen worden opgeleid tot roofvogelgeleider, deze training was al begonnen.
1. Inhoudsopgave Observant #70 / oktober 2017
2. Social Media Surveillance in Nederland
3. Dagelijks een structurele monitor; Social media surveillance door de Nederlandse politie
4. Reputatie management bedrijven, de nieuwe private inlichtingendiensten
5. De burger als dreigingsscore; Social media surveillance in de Verenigde Staten
7. Maak het werk van Buro Jansen & Janssen mogelijk, word donateur
Gehele Observant #70 social media surveillance in Nederland (pdf)
De Nederlandse politie doet aan social media surveillance en werkt hierbij in ieder geval samen met de social media monitoring bedrijven Coosto, OBI4wan en HowAboutYou. Dit blijkt uit documenten die door Buro Jansen & Janssen via een beroep op de Wet Openbaarheid Bestuur Wob) zijn verkregen. Ook de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV) huurt de diensten van Coosto in voor surveillance-doeleinden.
Grootschalige surveillance op internet door inlichtingendiensten kreeg bekendheid door de onthullingen van Edward Snowden in 2013 over het ‘sleepnet’ van de Amerikaanse inlichtingendienst National Security Agency (NSA). De NSA verzamelt zoveel mogelijk informatie van social media. Het opsporen van mogelijke terroristen vormt de legitimatie voor deze praktijken. De effectiviteit van het ‘sleepnet’ is nooit bewezen. Social media surveillance vindt echter niet alleen plaats door inlichtingendiensten, maar ook door de politie.
Over grootschalige surveillance door inlichtingendiensten op internet ontstond in 2013 veel discussie door de onthullingen van Edward Snowden. Bij die onthullingen ging het in eerste instantie om de activiteiten van de Amerikaanse inlichtingendienst NSA, National Security Agency. De NSA verzamelt zoveel mogelijk informatie van bronnen op het internet met het doel om mogelijke terroristen op te sporen.
Dat inlichtingendiensten over iedereen informatie verzamelen met het idee daar verdachten van staatsgevaarlijke activiteiten uit te distilleren is op zich niet nieuw. Tijdens de Koude Oorlog werden veel mensen met vermeende linkse sympathieën in de gaten gehouden. Zij zouden misschien wel communist zijn of voor de Sovjet-Unie werken. In Nederland werden om die reden niet alleen mensen van de Communistische Partij Nederland, maar tal van maatschappelijke organisaties zoals de Nederlandse Vrouwen Bond, in de gaten gehouden.
De Nederlandse politie doet aan social media surveillance en werkt hierin samen met de social media monitoring bedrijven Coosto, OBI4wan en HowAboutYou. Dit blijkt uit onderzoek van Buro Jansen & Janssen.
De Nederlandse bedrijven Coosto, OBI4wan, HowAboutYou, Buzzcapture bieden monitoring tools aan op het terrein van reputatiemanagement of webcare. Deze worden afgenomen door bedrijven en overheidsorganen die negatieve publiciteit willen tegengaan. Essentieel onderdeel van het reputatiemanagement is de sentiment analyse. Bedrijven verzamelen data die worden voorzien van een label goed/positief, slecht/negatief en neutraal. De labels dienen om de publiciteit over een product of dienst te volgen. Daarbij gaat het natuurlijk vooral om negatieve berichtgeving, waar een producent snel op wil reageren.
Het op grote schaal monitoren van mensen op online en social media kwam eind 2016 in de Verenigde Staten in het nieuws. De Amerikaanse burgerrechten beweging ACLU (American Civil Liberties Union) publiceerde in oktober 2016 een rapport over het Amerikaanse bedrijf Geofeedia, dat data van Facebook, Instagram, Twitter en andere social media ter beschikking stelt aan Amerikaanse opsporingsdiensten. In reactie op het nieuws besloten Instagram, Facebook en Twitter Geofeedia geen toegang meer te geven tot openbare data van de social media bedrijven. In de Verenigde Staten laaide de discussie over social media surveillance bedrijven als Geofeedia op.