Verplichte legitimatie bij calamiteit
Parool,  26 oktober 2001
DEN   HAAG – Er komt, als het aan VVD-minister Benk Korthals (Justitie) ligt, geen  algemene identificatieplicht. De bestaande legitimatieplicht wordt wel uitgebreid.  Wanneer sprake is van een concrete terroristische dreiging, kan de politie  personen voortaan om een legitimatie vragen. Korthals weet zich gesteund door de regeringspartijen en het CDA.

Kabinet is voor incidenteel tonen persoonsbewijs bij dreigingen
de Volkskrant, Binnenland, 26 oktober 2001
Het kabinet is tegen een algemene identificatieplicht, zoals België en Frankrijk kennen. Wel zullen burgers in de toekomst worden verplicht hun persoonsbewijs te tonen als sprake is van terroristische dreigingen. De huidige, beperkte identificatieplicht wordt daartoe uitgebreid, aldus kringen rond het kabinet.

Steun voor verplichte identificatie
Parool,  26 september 2001
DEN HAAG – De invoering van een algemene identificatieplicht wordt   steeds  waarschijnlijker. Nadat vorige week premier Wim Kok had verklaard   dat het  kabinet ‘met urgentie’ onderzoekt of dit nodig is, zei minister   Roger van  Boxtel (Integratiebeleid) gisteren voorstander te zijn van   deze maatregel.  In de Tweede Kamer bestaan geen principiële  bezwaren.

lees meer

Trouw
2001-11-03

PARIJS, AMSTERDAM – De woordvoerder van de Nederlandse anti-terreurofficier Van der Moolen kiest zijn woorden zorgvuldig, gevraagd naar de verhouding met Frankrijk. ,,In het algemeen werken wij tot dusver professioneel samen.” De hartelijkheid straalt er niet vanaf.
Twee als zeer gevaarlijk aangemerkte verdachten van terrorisme, die in Nederland verbleven, zijn ontsnapt omdat Frankrijk en Nederland er niet uit kwamen met het rechtshulpverzoek. De ruzie is hoog opgelopen.
Formeel zijn er geen fouten gemaakt. Frankrijk kent wetgeving die deelname aan een terroristische organisatie uitdrukkelijk verbiedt, Nederland niet. Als Frankrijk verzoekt telefoons af te tappen, omdat de eigenaars worden verdacht van terrorisme, kan Nederland zeggen: terrorisme is bij ons geen erkend vergrijp. Daarmee is de telefoontap van de baan, tenzij de Fransen een reden aandragen die hier wel tot de strafbare feiten behoort.
In dit geval vroeg Nederland om aanvullende informatie. Het Franse verzoek was niet meer dan ‘een briefje’, luidt het. Maar het parket in Parijs ontkent ooit antwoord te hebben gekregen. Frankrijk vindt dat Nederland, wel wat meer initiatief had mogen nemen. En de zaakofficier, Michel Debacq, zegt dat Parijs heus geen vodje heeft ingeleverd, maar ‘een verzoek met alles erop en eraan.’

lees meer

NRC Handelsblad,  vrijdag 2 november

In de strijd tegen het terrorisme staan in het Westen gekoesterde burgerlijke vrijheden onder druk sinds de aanslagen van de 11de september.
De ministers van Justitie van de landen van de Europese Unie hebben tot 7 december de tijd om het eens te worden over een Europees opsporings- en aanhoudingsbevel voor misdrijven die mogelijk verband houden met terrorisme. Het moet de uitlevering van verdachten binnen de EU vergemakkelijken. Komen de ministers er niet uit, dan willen de regeringsleiders de knoop een week later doorhakken op de Europese top van Laken. Want terreurbestrijding vergt ook strenger wetgeving, daarvan zijn ze overtuigd. Verschillende EU-landen hebben hun regels inmiddels aangehaald, of staan op het punt dat te doen.

lees meer

Voorzichtig met Europese strafrechtelijke terrorismebestrijding

Ties Prakken

Wat is het probleem?

Nog voordat de VS begonnen Bin Laden en de Taliban met bommen te bestrijden waren de Europese Raad en ook de Nederlandse regering al bezig nieuwe anti-terrorismebepalingen te ontwerpen, die dwingend aan de lidstaten zouden moeten worden opgelegd, teneinde het kwaad strafrechtelijk te kunnen aanpakken. Hoewel van geen van beide benaderingen veel effectiviteit valt te verwachten in termen van preventie voor de toekomst, heeft een juridische aanpak vanwege zijn grotere constructiviteit en mindere schadelijkheid in principe de voorkeur boven een militaire, maar het een sluit het ander ook niet uit. Overigens is het volstrekt duidelijk dat eventueel opgepakte daders berecht zullen moeten worden. Daarom en omdat juridische crisismaatregelen nogal eens de neiging hebben hun doel voorbij te schieten, is er alle reden om ook de juridische aanpak die ons boven het hoofd hangt met een kritisch oog te bekijken. Bovendien is waakzaamheid geboden ten aanzien van de mogelijkheid dat het huidige klimaat waarin veiligheid voorop staat en burgerrechten het toch al moeilijk hebben, wordt misbruikt om maatregelen door te drukken waarvan niet te verwachten is dat zij een serieuze bijdrage kunnen leveren aan de inperking van het terrorisme, maar die de Nederlandse staat of de EU om andere redenen wenselijk achten hoewel zij op gespannen voet staan met belangrijke rechtsstatelijke uitgangspunten.

lees meer

Wat verandert er zoal? ,Bijzondere bevoegdheden, Cryptografie, Notificatie, Buitenland, Inzage, Klachtrecht

lees meer

Het Parool, 31-10-2001

DEN HAAG – In de strijd tegen het terrorisme overweegt minister Benk Korthals van Justitie met een wetsvoorstel te komen dat infiltratie door criminele burgers toestaat. Hij zei dat vanmiddag in een debat in de Tweede Kamer. Infiltratie door criminelen is zeer omstreden sinds de zogeheten IRT-affaire in de jaren negentig.
De methode zorgde destijds voor ophef omdat de infiltranten niet in de hand te houden waren en ze van de mogelijkheid profiteerden misdrijven te plegen zonder dat ze daarvoor vervolgd konden worden.
De Tweede Kamer nam in 1998 een motie aan waarin het gebruik van criminele burgerinfiltranten in beginsel werd verboden. Alleen het CDA stemde tegen deze motie.
Daarna is het nog een enkele keer voorgekomen dat een burger in een criminele organisatie infiltreerde. Dat mag alleen nog onder strenge voorwaarden gebeuren. Het college van procureurs-generaal moet toestemming verlenen, na advies door de Centrale Toetsingcommissie. Ook moet de minister van Jus-titie ermee instemmen. Dit jaar is dat niet één keer voorge-komen, vorig jaar twee keer.
Infiltratie door politiefunctionarissen is weinig succesvol geweest, concludeerde onderzoekers twee jaar geleden. Een zaak waarbij een burger infiltreerde, slaagde wel.
Korthals bracht zijn voorstel vandaag in voorzichtige bewoordingen, omdat het onderwerp zeer gevoelig ligt in de Kamer. Hij zei dat de Kamer de motie uit 1998 misschien zou moeten heroverwegen.
Volgens het huidige schema wordt de Wet bijzondere opsporingsbevoegdheden pas in 2003 geëvalueerd. ”Maar er is natuurlijk nog wat te doen rondom terrorisme. Ik heb er nog geen mening over. Maar misschien moeten we toch eens nadenken of criminele burgerinfiltratie moet worden toegestaan,” zei Korthals vanmiddag in de Kamer.

Tweede Kamer der Staten-Generaal 28069 Identificatieplicht

nr. 1 Brief van de minister van Justitie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

‘s-Gravenhage, 29 oktober 2001

Ten vervolge op mijn brief van 15 oktober 2001 aan de voorzitter van de Vaste Commissie voor Justitie uit de Tweede Kamer der Staten-Generaal, zend ik u hierbij de notitie Beperkte uitbreiding van de identificatieplichten.

lees meer

Trouw 27/10/2001

redactie binnenland

Minister Korthals van justitie wil in het kader van de terrorismebestrijding de identificatieplicht ‘een beetje’ uitbreiden. Als voorbeeld noemde hij een dreigende aanslag, zoals die rond de tunnels bij Amsterdam en Rotterdam eind september. In zo’n geval moet de politie mensen om een legitimatie kunnen vragen.

Maar hoever gaat die verplichting tot nog toe eigenlijk? De meeste Nederlanders zijn het zich niet bewust, maar volgens een wet uit 1994 moet iedereen op zijn werk te allen tijde een identiteitsbewijs (een rijbewijs volstaat niet!) bij zich hebben.

lees meer

NRC Handelsblad , 27 oktober 2001

Het kabinet laat ,,uit voorzorg” 16 miljoen doses pokkenvaccin produceren, zo heeft minister Borst (Volksgezondheid) gisteren bekend gemaakt. Het vaccin zal worden geproduceerd door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Mileuhygiëne en moeten volgende zomer gereed zijn.
De maatregel wordt betaald uit de 200 miljoen gulden die het kabinet al eerder had gereserveerd voor terrorismebestrijding en veiligheid. Het openbaar ministerie, de rechterlijke macht en opsporingsinstanties als Europol krijgen er geld bij, evenals het ministerie van Financiën (voor opsporing van terroristische geldstromen). Ten slotte worden enkele miljoenen geïnvesteerd in het uitbreiden van de mogelijkheden satellietverkeer te onderscheppen.

lees meer

NRC Handelsblad 26/10/2001

Door een onzer redacteuren

DEN HAAG, 26 OKT.

Minister Korthals (Justitie) wil de identificatieplicht op beperkte schaal uitbreiden. Hij wil geen algemene identificatieplicht, zoals die wel geldt in landen als België en Frankrijk. Maar hij wil het wel mogelijk maken dat om legitimatie kan worden gevraagd bij concrete terroristische aanslag. 

Op dit moment geldt alleen op het werk en voor automobilisten een identificatieplicht. Voor vreemdelingen geldt een `draagplicht’ dat er op neer komt dat zij altijd een geldig identiteitsbewijs binnen handbereik moeten hebben. Dat is het gevolg van de beperkte legitimatieplicht uit 1992 waar het toenmalig kabinet Kok-Lubbers toen mee instemde. Toenmalig minister Hirsch Ballin ging er bij invoering van die legitimatieplicht van uit dat burgers uit zichzelf altijd een identiteitsbewijs op zak zouden dragen.

VVD en CDA in de Tweede Kamer bepleiten al langer een algemene identificatieplicht. Maar Korthals wil de Wet op de identificatieplicht slechts zodanig uitbreiden dat bij acute terreurdreiging voor een nauw omschreven gebied en tijdsperiode zo’n verplichting mogelijk is. Dat gebeurt dan op last van de officier van justitie. Vanochtend vergaderde de ministerraad over het voorstel van Korthals.

Het Parool 26/10/2001

DEN HAAG – Er komt geen algemene identificatieplicht als het aan VVD-minister Benk Korthals (Justitie) ligt. De bestaande legitimatieplicht wordt wel uitgebreid. Wanneer sprake is van een concrete terroristische dreiging, kan de politie personen voortaan om een legitimatie vragen. Korthals weet zich gesteund door de regeringspartijen en het CDA.

Korthals noemt als voorbeeld de dreiging rondom de verkeerstunnels in Amsterdam en Rotterdam begin september.

Een anonieme brief waarin bomaanslagen in de Coen- en Zeeburgertunnel in Amsterdam en de Botlektunnel en de Beneluxtunnel in Rotterdam werden aangekondigd, leidde tot een grote verkeerschaos toen de tunnels tijdelijk werden gesloten voor het verkeer.

lees meer

de Volkskrant 26/10/2001

Het kabinet is tegen een algemene identificatieplicht, zoals België en Frankrijk kennen. Wel zullen burgers in de toekomst worden verplicht hun persoonsbewijs te tonen als sprake is van terroristische dreigingen. De huidige, beperkte identificatieplicht wordt daartoe uitgebreid, aldus kringen rond het kabinet.
Vandaag vergadert het kabinet erover. Na de aanslagen in de Verenigde Staten wordt in de Tweede Kamer aanzienlijk milder gedacht over het onderwerp, dat lange tijd taboe was.

CDA en VVD zijn voor een algemene identificatieplicht, waarbij burgers verplicht zijn altijd een persoonsbewijs bij zich te dragen. PvdA en D66 zijn daar nog steeds tegen, maar zijn bereid te praten over uitbreiding.

Enkele jaren geleden werd de identificatieplicht, die al gold voor officiële handelingen en voor bankzaken, uitgebreid tot voetbalstadions, het openbaar vervoer en de werkplek.
In deze gevallen is de burger overigens niet verplicht een persoonsbewijs bij zich te dragen. Wel moet hij, als er aanwijzingen zijn voor een strafbaar feit, alle medewerking verlenen voor identificatie. Desnoods moet hij mee naar het politiebureau. Dat gaat nu ook gelden voor terroristische dreigingen, als het aan het kabinet ligt.

Minister Korthals van Justitie had na de aanslagen al gezegd te denken aan uitbreiding van de identificatieplicht. Hij zei overigens niet de illusie te hebben dat daarmee veel terroristen kunnen worden ontdekt. Die zijn slim genoeg om een valse identiteit aan te nemen.

De D66-ministers in het kabinet lijken met de nu voorgestelde uitbreiding te kunnen leven. Minister Van Boxtel van Grotesteden- en Immigratiebeleid, vanouds tegenstander, is bijgedraaid sinds hij druk bezig is met een fraudebestendig paspoort met irisscan. De PvdA-bewindslieden tobben nog over uitbreiding.

27925 Terroristische aanslagen in de Verenigde Staten

nr. 21 Brief van de minister president, minister van Algemene Zaken en van de ministers van Justitie , van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties , van Financiën en van Defensie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

‘s-Gravenhage, 26 oktober 2001

lees meer

Het Parool,  vrijdag 26 oktober

DEN HAAG – Er komt, als het aan VVD-minister Benk Korthals (Justitie) ligt, geen algemene identificatieplicht. De bestaande legitimatieplicht wordt wel uitgebreid. Wanneer sprake is van een concrete terroristische dreiging, kan de politie personen voortaan om een legitimatie vragen. Korthals weet zich gesteund door de regeringspartijen en het CDA.
Korthals noemt als voorbeeld de dreiging rondom de verkeerstunnels in Amsterdam en Rotterdam begin september. Een anonieme brief waarin bomaanslagen in de Coen- en Zeeburgertunnel in Amsterdam en de Botlektunnel en de Beneluxtunnel in Rotterdam werden aangekondigd, leidde tot een grote verkeerschaos toen de tunnels tijdelijk werden gesloten voor het verkeer. In een beperkte straal rondom ‘het bedreigde gebied’ mag de politie in de toekomst mensen om een legitimatie vragen. Wie die niet heeft, is niet strafbaar, maar moet wel meewerken aan zijn identificatie. Als de dreiging is opgelost, vervalt de identificatieplicht.
Het kabinet zal vandaag in de ministerraad over dit voorstel een besluit nemen.

lees meer

de Volkskrant, Binnenland, 26 oktober 2001

Het kabinet is tegen een algemene identificatieplicht, zoals België en Frankrijk kennen. Wel zullen burgers in de toekomst worden verplicht hun persoonsbewijs te tonen als sprake is van terroristische dreigingen. De huidige, beperkte identificatieplicht wordt daartoe uitgebreid, aldus kringen rond het kabinet.
Vandaag vergadert het kabinet erover. Na de aanslagen in de Verenigde Staten wordt in de Tweede Kamer aanzienlijk milder gedacht over het onderwerp, dat lange tijd taboe was.
CDA en VVD zijn voor een algemene identificatieplicht, waarbij burgers verplicht zijn altijd een persoonsbewijs bij zich te dragen. PvdA en D66 zijn daar nog steeds tegen, maar zijn bereid te praten over uitbreiding.
Enkele jaren geleden werd de identificatieplicht, die al gold voor officiële handelingen en voor bankzaken, uitgebreid tot voetbalstadions, het openbaar vervoer en de werkplek.
In deze gevallen is de burger overigens niet verplicht een persoonsbewijs bij zich te dragen. Wel moet hij, als er aanwijzingen zijn voor een strafbaar feit, alle medewerking verlenen voor identificatie. Desnoods moet hij mee naar het politiebureau. Dat gaat nu ook gelden voor terroristische dreigingen, als het aan het kabinet ligt.
Minister Korthals van Justitie had na de aanslagen al gezegd te denken aan uitbreiding van de identificatieplicht. Hij zei overigens niet de illusie te hebben dat daarmee veel terroristen kunnen worden ontdekt. Die zijn slim genoeg om een valse identiteit aan te nemen.
De D66-ministers in het kabinet lijken met de nu voorgestelde uitbreiding te kunnen leven. Minister Van Boxtel van Grotesteden- en Immigratiebeleid, vanouds tegenstander, is bijgedraaid sinds hij druk bezig is met een fraudebestendig paspoort met irisscan. De PvdA-bewindslieden tobben nog over uitbreiding.